ALŁIANGER
Semi-Weekly
PubUshed In the FoUsłi Łanguage every Monday and Wednegday
. Polish Alliance vPresp Ltd-1638 Bloor Sł. West roronło, Ontario —r Cahadi' M6P 4A8 Ul.: 531-2491. 531.24M
NR 16
TORONTO — PONIEDZJAŁEKłi27 LUTEOO (February) 1978 R.
Cena egzemplarza 25^
BRATERSTWO TOLERANCJA OŚWIATA
Organ i Związfeu- tolakówj w Kanadzie. Wydawany 2 razy w tygodniu. Służy całej Polonii w Kanadzie.
Weeray W pełne poparcie społeczeństwa
Jeden z najbardziej znanych i cenionych naukowców polskich profesor Janusz Gro-szkowski w odpowiedzi na ukonstytuowanie się Towarzystwa. Kursów Naukowych w Warszawie oświadczył, iż jest przekonany, iż akcja jego spotka się z pełnym uznaniem . i aprobatą całego społeczeństwa. Działalność jego, klóra ' będzie miała na celu demas-: kowanie szerzenia się podwójnej moralności, ukrywania bądź fałszowania historii i niezgodnego z prawdą przedstawiania zachodzących wydarzeń szczególnie będzie
■ ważna w obecnej sytuacji w świecie.
• Komisja programowa Kursów potępia sprzeczne z konstytucją PRL postępowanie organów służby bezpieczeństwa w odniesieniu do osób protestujących prze c i w k o podstawowym prawom czło-
■ wieka do- szanowania których rząd PRL zobowiązał się w Helsinkach w 1975 r. Wycaża ona równocześnie nadzieję, iż. wprzyszłościfakty takie nie będą się powtarzały. . ^ .
Profesor Groszkowski, bę-
dący wykładowcą na Politechnice W^tszawskiej, jest wy-bitnio zasłużonym człowiekiem z okresu II wojny światowej. Był, on jednym z eks-\ pertów, którzy rozszyfrowali tajemnicę niemieckiej rakiety "V-2" zdobytej przez Al-mię Krajową.. Po' zakończeniu wojny przez okres 9 lat był prezesem Polskiej Akademii
Nauk, następnie zastępcą przewodniczącego Rady Państwa ł Ogólnopolskiego Ko-, mitetu Frontu Jedności Naro-Idu.i Z obv tych wysokich funkcji zrezygnował w 1976 r. na, znak protestu przeciwko akcji czynników nądowych i władz bezpieczejistwa w odniesieniu do tzw.' dysydentów.
ZSRR potępia inicjatywę Egiptu
POWIETRZNE MANEWRY
NORAD ,
- tV^.ni£Q:cu odbęd'ą[Vlę zakro-jone^^-naszeroką skalę manew* ry lotnictwa -amerykańskiego i kanadyjskiego,: wchodzących w skład North American Air. Defence Command (NORAD),: którego: zadaniem . jest powietrzna obrona kontynentu płn. amerykańskiego przed agresją ze Wschodu. ■ Trwać one będą 4 dni i weźmie w nich udział 12,500 osób.
Prezydent ZSRR' 'Leonid Breżniew stwierdził • Iż pers-pektywy ustanowienia pokoju na Środkowym, Wschodzie, nie wróżą pomyślnego finału wobec: krańcowo odmiennych stanowisk 1 poglądów na te sprawę . ze: strony ■ Izraela 1 Egiptu.
^Opinię tę Breżniew ujawnił w czasie przemówienia ,. na bankiecie w Moskwie, wydanym na cześć przybyłego do niej z oficjalną wizytą prezydenta; Syrii Hafez AI-Assa-da, zaciętego pneciwnika porozumienia pomiędzy Egiptem i Izraelem, Breżniew zaznaczył, iż zgadza; się z nim odnośnie rzdrady przez Egipt solidarności państw arabskich okazując zamiar dojścia z Izraelem do porozumienia wbrew ich zapatrywaniom na tę sprawę. Wyraztt oQ'następ-. nie przekonanievo konieczności wzńo\\aenia,3r6zmów^ w/Genewie. Z 'treści jego wypowiedzi jasno wynika, iż ZSRR stoi po śtforile tych państw arabskich, które potępiają Egipt i inic]"atywę prezydenta Sadata odnośnie konieczności zawarcia z Izraelem układu pokojowego. -: Premier Izraela Begin po 3-godzinnej rozmowie w Jerozolimie z zastępcą, sekretarza stanu USA Vance'a Alfro:
Program wydatków Rz^du Federalnego
Rząd Federalny planuje zwiększenie wydatków o 9.8% : do. globalnej sumy $48,800,-000,000 w przyszłym roku Jak oświadczył prezes Treasury , Board' Robert Andras w Izbie Gmin. Projekt ten spotkał się z ostrym sprzeciwem : opozy--cjł, która twierdzi, iż Rząd w pierwszym rzędzie winien zająć się zagadnieniem obniżenia stanu bezrobocia^ ..
Andras przewiduje;
— Zwiększenie wydatków od $43,350,000,000 do $44;-450,000,000,
— Zwiększenie spłat obciążeń w globalnej .wysokości $70,000,000,000 do $6,500,-000,000.
—■Dla utrzymania się w granicach 9.8% zwiększenia wydatków zaoszczędzenie ich w poszczególnych departamentach ó $1,000,000,000.
— Ograniczenie zwiększania personelu służby cywilnej do 0.6%, inaczej mówiąe za-: angażowanie maksimum 1,848 nowych pracowników do ogól-: nej ich ilośd 325,120 osób.
Sesja parlamentu chińskiego
W niedzielę 26 bm. rozpoczęły się w Pekinie: obrady parlamentu, zwanego Ogólno-chińsfcim Zgromadzeniem Przedstawicieli Ludowych. Pierwszym jego. zadaniem będzie ostateczne zatwierdzenie zmian personalnych w jego łonie, zaszłych w 1976 r. po. zgonie' Mao-Tse-tunga. Nie ulega najmniejszej wątpliwości, iż wszystkie wnioski wnie-
WSP6ŁPRACA HANDLOWA
Wzajemna wymiana. hanv dlowa'pomiędzy PRL. i India-.mi.: zwiększy :się o 20%' w : okresie b; roku w : porównaniu z obrotami w 1977 r. W Warszawie 'podpisana została \ umowa: przewidująca, łż^ war-' tość>wymiany pomiędzy obu, państwami:-- wyniesie, w br.. $240,000,000 o $40,000,000 więcej aniżeli w ubiegłym.
# # #
Minister handlu Wielkiej Brytanii Dell przeprowadził w Warszawie trzydniowe rozmowy z ministrem hdndlu zagranicznego i gospodarki morskiej Olszewskim. Tematem ich była współpraca gospo- -darczs i. techniczna pomiędzy,
słone przez kierownictwo partii zostaną uchwalone' jednogłośnie^ jak -zwykle ma to miejsce.
Na sesji tej odczytane zostaną obszerne sprawozdania na temat sytuacji politycznej, gospodarki. kraju oraz wnioski ria temat pnepro.wadzenia zmian w treści konstytucji.
Nie wiadomo jak rozstrzygnięta ::zostanie sprawa przy-> wrócenia stanowiska głowy państwa-.i czy: zrezygnuje Z' funkcji "premłejca Hua-Kuo: feng, który od dawna-już wyraża zamiar poświęcenia się wyłącznie pracy; w szeregach partii,
KOMUNIŚCI TRACĄ
POPULARNOŚĆ
W związku z wyboraraido Parlamentu, które odbyć się mają we Francji w -początku marca ro^pisailc ankietę dla zofientowńnła -się wr nastrojach społeczeństwa.' Jak się okazało, za komunistami opowiedziało się 61% biorących w niej udział, za (i^entrowo-prawicową ^koalicją rządową .45%. Przed Jiłedawnym czasem komuniści -uzyskali 52%
dem Athertonem zapropono- • wał wznowienie rokowań pokojowych z Egiptem, Ather-ton ze-swej strony: oświad-czyłj iż ufa, że dojdzie do nich i że obie,strony pójdą na pewne kompromisy w swych zapatrywaniach i żądaniach.
OR029A ZAMACHU STANljl?
Ambasador-Stanów ;iZjedno-czonych , w ONZ Andrew Young jest zdaisa.^lż prezydent Carter po) prostu nie miał innego: wyjścia jak wyrazić zgodę na d|»stawę Egip-' towi 50 samolotów myśiwsko-bombardującychl W: przeciwnym bowiem' pc!!ypadku zachodziła poważna obawa dokonania na^Sada^a zamachu i , objęcia y>hdzyĄ w Egipcie przez koła wojskowe,
Young; wyraził ^przekonanie,,. że gdyby ;Sadat#i; nie udało się. w czasie po1)ytu ,w Waszyngtonie. ;otrzymać tych sa- : molotów,:zamach' stanu niechybnie , xniałby w Egipcie miejsce. co imbgłpby się okazać ■ niebezpiecznie tak dla Stanów: Zjednoczonych jak l dla Izraela.;
Mowa Tronowa nakłada większa odpowiedzialność na obywatela
We wtorek, 21 bm. na»łąplłoohv'arcie nowej sfesilontaryl-skiej. Izby Usławodaweiej; przy pełnym zachowaniu" tradycyjnego ceremoniału.
.Eskortowaną przez oddział gwardii przybocznej Paulinę Mc- , Gibbons, Gubernatora Orłtario powitała przed gmachem Parła-mentu kompania honorowa wojęka, oraz salut armatni, pb czym nastąpił przegląd i defilada. Ceremonii tej przyglądały sie tłumy mieszkańców miasta.
Czy z€ipła€q i kiedy ?
o Rząd . ZSRR raz jeszcze stwierdził,- iż pokryje poniesione przez Kanadę koszty w wysokości $2,000,000 na poszukiwania w y s o c e niebezpiecznych,. radioaktywnych szczątków jego pojazdu kosmicznego "Gosmos 954", które po jego eksplozji w atmosferze spadły na obszary Płd. Zach. Terytoriów. , Jewgienij Fiedorów, sowiecki delegat do ONZ raz jeszcze wyraził zdziwienie ł nie-zadpwolen^^e^ 8tro_n;y_Mos-fcwy, iż'Kanadśr nie" zgodziła się na udział ekspertów sowieckich w poszukiwaniu tych
., szczątków,: .zapytany jednak, kiedy ZSRR: ma '^zamiar koszty te , Kanadzie zwrócić oświadczyła iże nl6 wie. : ■ Nie jest wykluczone.! wiele na to wskazuje,.iż okażą się one. znacznie wyższej ponie-
. waż do tej;pory nie; odnaleziono jeszcze reaktora atomowego, któryi znajdował się; na pokładzie ■ "Cosmos s 954" bądź też jego szczątków, które wyjątkowo iSąVniebezpieczne z racji wysokiej i radioaktywności. Poszuki^yanią. trjirają, więc
" nadal l nie-wjądolmo jak długo Jeszcze będą musiały być kontynuowane.
Wstęp da zerwania stosunków
Prezydent Gypru Spyros Kyprianou oświadczył, iż zbrojne wystąpienie sa cypryjskich przeciwko komandosom egipskim, którzy bez upoważnienia' wylądowali na lotnisku Larnaca z zatniarem ujęcia terrorystów-morderców wydawcy/ dziennika "Al Ah-ram'' .w Kaine Sibai oraz uwolnienia zakładników znajdujących się w porwanym przez nich ■ samolocie, było nieodzowną koniecznością. Gdyby, nie ta. zbrojna interwencja sił cypryjskich, niechybnie doszłoby do masakry w której wszyscy zakładnicy w ilości 16 osób zostaliby.zabici. Do tego nie wolno było; dopuścić.
W rezultacie wynikłej walki pomiędzy Cypryjczykami i komandosami egipskimi,, któ-: rych ogólna Uość wynosiła 70,
zginęło ich 15:1 ciężkie rany odniosło 17 innych. Jak dor tychczas straty .Cypryjczyków niezostały ujawnione.
Pomiędzy -Egiptem, i Cyprem sytuacja jest mocno naprężona. Prezydent Sadat oznajnaił, iż rajd komandosów nastąpił na osobisty jego rozkaz. Oświadaenie prezydenta Kyprianou określił on- jako brednie a jego samego; jako marionetkę, .której nie ma zamiaru nadal uznawać. To oświadczeniei;jest niechybnie wstępem do:-zerwania stosunków dyplomatycznych pomiędzy obu państwami. |
• Dalsza część odbyła się w gmachu. Zebrani na sali obrad posłowie, zaproszeni goście oraz zgromadzona na galerii liczna publiczność przez powstanie powitała wchodzącą w towarzystwie Premiera Ontario i Marszałka Izbyj Gubernatora Paulinę McGibbons.
Wszyscy z ■ zainteresowaniem oczekiwali treści Mowy Tronowej, która jest jak wiemy exposś rządzącej partii, w tym przypadku gabinetu prem. Williama Dayisa.
Oceniając ogólnie przewodnie wytyczne wtorkowej Mowy Tronowej stwierdzić należy iż przelewa ona na jednostkę czyli obywatela Ontario większą odpowiedzialność za byt i dobrobyt jego prowincji, oraz uszeregowuje pewną gradację aktualnych potrzeb.
Można to ująć w następujące punkty. T tak:
1. Do końca grudnia 1979 r. właściciele samochodów, ;nie'posiadający na nie ubez'' pieczenia nie będą mogli otrzymać licencji drogowej.
2. : Rząd Ontario nie. wyprowadzi języka francuskiego jako drugiego języka urzędowego, natomiast w okręgach o zdecydowanej większości francuskiej ludności język ten używany będzie w sądach: i innych miejscach usługowych. Na ten cel rząd przeznaczył sumę $400,000 w bieżącym roku.
8. Celem zaspokojenia dużych potrzeb zakładów, prze-: myślowych, które odczmvają poważny brak fachowych pracowników,. Ministerstwo Szkolnictwa wprowadza : od września, czyli od nowego roku szkolnego we wszystkich CoramunityColleges specjalne kursy zawodowego kształcenia.
4. Na skutek niebezpieczne-
Wielko obława no terrorystów IRA
ZANIECHANY PROJEKT
: Izba Reprezentantów USA postanowiła ostatecznie zaniechać projektu budowy nowoczesnego bombowca strategicznego "B-l". Stanowi to sukces prezydenta Cartera, który od początku sprzeciwiał się temu -będąc zdania, iż zar miast niego wyposażyć Jiależy siły; zbrojne w . nowoczesny, pocisk rakietowy niezwykle celny i- skuteczny^ w działaniu, mogący być wystrzeliwany zarówno z powietrza, jak i 2 morza.
' Decyzja ta zapadła w Senacie 58 głosami przeciwko 37. '
Wojsko'>oraz; służba bezpieczeństwa rozpoczęły- zakrojoną na szeipoTj^ skalę obławę na . terrorystów IRA, którzy dokonali :pi2ed niedawnym czasem zamachu .bombowego na hotel w Belfast, który spowodował -śmierć 14 osób i ciężkie poranienie: wielu innych. Jak jflotychczas ujęto już przeszło:20 podejrzanych osób. Granica z Płd: Wandią została obsadzona z obu stron przez silne oddziały wojskowe.
M. In. aresztowano b. komendanta, ,oddziałów dywersyjnych IRA Gary Adamsa, którego osadjsono w więzieniu Castlereągh,',vWładze zaapelo-^wały do społeczeństwai by dopomogło do Avykrycla.sprawców tej zbrodni , Polityczne^ skrzy- IRA "S.n i tu" ,potvp:ła. również
ten zamach i oświadczyło, że ze swej strony stara się wyjaśnić czyim on był dziełem. Ogólnie panuje przekonanie, -iż ten- akt terroru w wysokim stopniu zmniejszy .popular-, ność IRA wśród społeczeństwa i że straci ona resztę udzielanego jej poparcia. -
go wzrostu spożycia napojów alkoholowych wśród dorastającej młodzieży wkrótce zmieniona' zostanie dotychczasowa ustawa. Podniesiony zostanie z 18 na 19 lat wiek, od którego dopiero będzie mino korzystać 2 ushig lokali ż wyszynkiem napojów alkoholowych.
5. Kosztem . $20,000,000 rząd Ontario uruchomi specjalną szkołę z internatem, w której, odbywać się będzie nauczanie dzieci ghichych 1 2 innymi problemami zdrowotnymi. Szkoła ta powstanie w Milton. Poza tym w trosce o ten dział kształcenia specjalnego Rząd Ontario przewiduje zwiększenie wydatków na ten cel.
. 6. W dalszej części Mowa" Tronowa przynosi korzystną, dla niejednego obywatela prowincji sprawę. Zamiast wy-' dzierżawiąc na dhigie iata państwową ziemię (Crown I^and) pod- budowę letnich: domkóyi^ <cottages) czy nawet większe ośrodki wypoczynko-we, rząd postanowił ziemię taką sprzedawać Kanadyjczykom I obcokrajowcom.'
7. Rząd Ontario jest w toku opracowania, nowych przepisów przewozowych, zmierzających do zmniejszenia kosztów transportu w póbiocnej części prowincji. Chodzi tutaj o ,to,: że transport produktów żywnościowych czy też wszel-kich innych przedmiotów codziennego użytku do miast i .osiedli położonych w płn. części Ontario jest stosunkowo drogi co też podnosi ceny produktów codziennego użytku. Zwrócenie na to uwagi i troska o utrzymanie równj-ch cen na terenie całej prowincji jest więc zagadnieniem na czasie.
. 8. We wsch. części prowincji; Rząd Ontario dokona poważnych inwestycji i przeprowadzi regulację nek, kanałów oraz systemów wodnych w celu zabezpieczenia ludności pned corocznymi powodziami. Uzyska poza tym 900,000 akrów ziemi pod uprawę rolną.
W tej też części prowincji przeprowadzone żostan^ badania , nad zagadnieniem
zwiększenia połączeń lotniczych między miastami.
9. Rząd postanowił budowę ■71-miIowej autostrady pomiędzy miastami Atikokan, położonym przy autostradzie nr . 11 na południu i lgnące, leżącym przy autostradzie nr 17 ; na.północy. Droga ta ułatwi dostęp i eksploatację rudy żelaznej z okolic Bending Lake.
10. Rząd wyasygnuje w bieżącym sezonie dodatkowe $26,000,000 na sfinansowanie zatrudnienia studiującej mło-
■. dzieży. ■■■■■ ■ ..■
" Takie więc decyzje zawiera Mowa Tronowa, czyli program.: rządzącej Partii Konserwatywnej na najbliższą przyszłość.
. Nie zawiera on jakichś specjalnych rewelacji na odcinku gospodarczym.: 'Ujmuje jednak zagadnienia najpilniejsze, oraz takie, które należało : już parę lat temu załatwić.
Jak można było się spodzie^ wać Mowa Tronowa nie znalazła uznania u obu przywódców partii opozycyjnych. Dr Stuart Smith, przywódca Li-
: berałów nie: pochwalił Mowy, ' a poza tym stwierdził, iż nie widzi w iliej konkretnego planu poprawy sytuacji: ekonomicznej prowincji i jakiegoś
. realnego programu, na przyszłość.
Ujmuje ona r-^ powiedział —- jedynie sprawy mniejszej . wagi i te tylko na dziś.
Nowy przywódca M)?, Mi-chaelCassidy wyraził opinię^r-*^ iż Rząd Ontario nie chce pp: prostu wziąć na swoje barki ' żadnej odpowiedzialności za
wielkie bezrobocie, uważając, ■ : iż zagadnienie to należy do obowiązku i kompetencji Rzą- ^ du Federalnego, czyli wbrew temu co przyjęto na ostatniej Konferencji Premierów Kanady w. Ottawie.
Różne też oceny otrzymał program rządowy przedsta- -wiony w Mowie Tronowej wśród opinii publicznej," a przede "wszystkim w kołach: finansjery, ekonomistów i sprawozdawców parlamentarnych. O ile ci pierwsi niezna-leźli cięższych zarzutów to niektóre komentarze prasowe ustosunkowały się do przed- . stawionego programu rządowego wręcz negatywnie.
Nic nie jestwtym nowego.; : Każda bowiem Mowa Tronowa zapowiada; jedynie ramowy program i uogólnia zagadnienia, które w trakcie ich realizacji można dopiero należycie ocenić czy był on słuszny i potrzebny.
PREZYDENT SYRII W MOSKWIE
W Moskwie bawił z trzydniową, oficjalną wizytą prezydent Syrii,Al Assad; Odbył
Porozumienie Qttawa-Queliec
Rząd Federalny zawarł porozumienie 2 rządem; prowincji Quebec -w sprawach vimł-gracyjnych. Daje ono pewne
on szereg rozmów z 'najwyż->'^ przywileje tej prowincji, m
szymi czynnikami rządu 1 par-::tii ZSRR relacjonujących zapadłe decyzje pięciu państw arabskich 3?chodzących: w skład Frontu Oporu przeciwko pokojowej polityce prezydenta Egiptu Sadata- w od-: niesieniu do Izraela.
In. to, Jż.do.obecnie obowiązującego 10-punktowego systemu .Quebec będzie, miał jeszcze : swoje dodatkowe punkty stosowane przy: selekcji; kandydatów na; imigrantów do tej prowincji..: . Ktoś, kto.nie będzie odpo-; wiadfd warunkowym punkr tom Quebec, a jego kwalifika-
cje odpowiadać będą warunkom Rządu Federalnego - — będzie, mógł osiedlić się w' 9' pozostałych prowincjach Kanady, a po jakimś czasie osiedlić się w prow. Quebec. ; Mimo porozumienia i dla-podkreślenia jak: gdyby specjalnych uprawnień; ąuebecki minister resortu Emigracyjnego ; powiedział,' że ci wszyscy którzy.-odpowiadać będą wa-. runkom-punktom Queb€c, otrzymają .specjalne karty imigracyjne tej prowincji.
Wielka Brytania a NATO
Pomiędzy podniesionym dcust pucharem, a wychyleniem go, dużoy nawet bardzo dużo możesję wydarzyć. Wydaje się to niemożliwe, a jednak jest to prm^ńa, '
Kto w to wątpi, czy,teżnie-\yjeriz;y, łatwo przekona się z kart powieści pióra Marii Rodziewiczówny pt.:
"MĘDZY USTAMI AIRZEGIEM PUCHARU"
której druk rozpoczynamy w numerze-18 naszego Pisma.
:;i Rząd Wielkiej Brytanii projektuje znaczne wzmożenie swego udziału w Pakcie Północno-Atlantyckim w- oki"esie . jiastęppych 5 lat; AAT związku 2 tym minister Fred MuUey opracować specjalny raportj w którym, stwierdza, \iż siły państw Vkładu Warszawskiego stale rosną! znacznie już przewyźs;(iją potencjałVb^on-iiy Paktu tak jeżeli chodzi o Bronie strategiczne; i konwen-ctjoodlfte i potencjał
żyw5'Ch. Dozbrojenie : się NATO i wymiana jego sprzętu na najbardziej nowoczesny jest-sprawą palącą i nie. wolno z tyra zwlekać wobec stale -wzrastającego zagrożenia agresją. •
; Jeżeli chodzi o personel armii brytyjskiej konieczne jest podwyższenie jego uposażenia. Obecnie jest ono tak stosunkowo niskie, iż coraz więcej : żołnierzy wszystkich stopni zwalnia ei^ ełuiłor.
\