^'ZWIĄZKOWIEC'" - BOŻE NARODZENIE {X.mas) 1972 JL
I Życzeniu z Toronto
Aleksander Matejko
asze narodzenie
t o "kulturze" i "tradycji" mó-' wi sie 2 czołobitnością. Czy rze-j czyw-iście słusznie? Czy różnego i rodzaju święta, rocznice i obcho-I dy zasługuią li tylko na słodkie j ; słowa, potrząsanie' rąk znajo-i mym po nabożeństwie lub aka-'. demii, a potem uroczyste świa-. [ teczhe jedzenie? Czy nie warto <. pokusić się o; poszukanie, czegoś I więcej, co miałoby jakiś zwią-[ . zek bardziej określony z całoś-I,; cią:naszego istnienia?.
' BAŁWOCHWALSTWO
KULTURY
, "Kultura" I "tradycja'!: mogą V,zarówno wzbogacać jak i zubożać duchowo człowieka. Życie .ludzkie, składa się z łańcucha zdarzeń, jw które częściowo jesteśmy wplatani 'już.niejako z ' Ęóry,, wprost, nieraz bezwiednie,
albo które sami.w>-wołuj.emy 7. dzów do sztuk teatralnych: jest
reguły nieś'.nadomi konsSkwen cji przychodzących dopiero potem i wręcz niemożliwych do dokładnego przewidzenia. Zdarzenia poają.sens moralny dla nas o tyle.o ile jesteśmy zdolni i skłonni je:wewnętrznie przeżyć i przetrawić,, wyłuskując z nich cokolwiek- mogącego nas duchowo wzbogacić.... -
Otóż. "kuhura'~ i "tradycja" stają. się. dla nas nieraz czymś tak już swojskim, że aż: WTęc7 zapominamy, całkowicie: o ich głębszym, sensie.' albo zadoTya-laray ?;? trwaniem czegoś, co. nas w sruncie rzeczy więcej ni? wzbogara. a ot tak trwa w ..naszym iyci u \^Tęcz niepotrzebnie, jeśli nie wręcz' nawet szkoJli-. wie. Nasza świadomość-i na.ize codzienne' doświadczenie, bywcr.
JSS z OKAZJI NAJPIĘKNIEJSZYCH ŚWIĄT ROKU «
^ WSZYSTKIM PARAFIANOM I RODAKOM S
g NAJSERDECZNIEJSZE ŻYCZENIA *
GWIAZDKOWE I NOWOROCZNE ^
^ skiadają %
I Księża z paraf ii JMatki Boskiej |
w Toronto ^
O. Ą. BAGSIK, CM.!., proboszcz g O. S .BADERSKI, CftLI. g
o nieraz zaśmiecone różnego
rodzaju;mniej lub bardziej prze
tog K brzmiał>-mi, naiwnymi 1 mezgoa-
■ ■ ^ nymi "prawdą "tradycjami".
które. 9krzy\«ają nasz pogląd n.^ świat, skłaniają nas do .wydawa-; nie;:błę.ińyćh sądów b rzeczach i- ludziach,- a '.pńede ;\vsżystkim.' usypiają: 'nas,; zmniejsząjl.na ■ostrość' pozńa\vGzą.. jńeba:}y:yr ' zwiolić :się\z .tego; wszystkiego. . abyvmóc; dokonać skoku w - autentyczną wblriość. duchową. V:.
.: Nasz bałwochwalczy stpsiin sk do;- "kultury" :i'"tradycji"';- pa^ w-oduje,-.że .zal.ratamy^^^z^^^^^^ zdolność przeżywania autentycż: nie. tęgo,.cov\viaśriie na prz cię .w pełni zasługuje. .■ Utożśą-niiamy-. wartości wewnętrzne- z zachowaniami ;śię ' czysto ■ ze'.v-.iięrźnynii,. obliczonymi- na. pokaż wobec znajomych, albp co , gpr-sze wobec samych siebie. Wszy.s-tko spływa; na; .nas - zgoła .por-wierzchownie,- gdyż' pnywykamy .do: takiego, właśnie ustosunko-' wąnia. się. ^^-obeć otaczająćecgo nas śwT|ata, Mówimy i robimy bp "wĄ:pada'',;- stajemy : się ■ ńiepp-. miernie dra-żliwi:, na temat naszego nekpmego honoru - osób: śtego,.; zawodowego, etnicznego' czy Teligijriegó, .prz>^viązujemy, niepomiernie?:dużą .wagę' .do, spraw natury ■ ósPbistó-i-pzrób-
bardzp często czysto snobistyczny. Giębokie treści - moraine wielkich sztuk . teatralnych nieraz, zupełnie nie przenikają dp widzów, którzy.w teatrze po prostu gapią się na aktorów.: a potem wymieniają między- sobą u-wagi ouliczone na pokaz i dotyczące głównie samej gry aktorskiej-.. A. przecież' właśnie w- ^teatrze zachodzi, szczególna okazja aby widzem wstrząsnąć, dotrzeć gdzieś ■ głęboko do jego 'jaźni, wskazać mu sprawy: i -aspekty nieraz zupełnie-przez-niego zaniedbane, "światowej sławy pcl-■ski- teatr, eksperymentalny :J'o-
.rzego;. Grotowskiego:: (miałem, ... .:..„,. ^. ,■ .■ ,..
szczęśc:o badać ten tea:r socjc-i'^'^"''^powmnybyc przede logicznie niemal 10 lat temu; o- o-^zją 4o usw.ado
dziś m}od>Tn .ludziom tym la-- .^^ wiej., .że. są sami produktem ."^ .względnie wysokiego dobrobytu . ^ i!nigdy sami nie zaznali sytua- Ś^ cji,• w której ..tego dobrobytu na-gle zabrakłoby. :Ocz>-wiście J trzeba tutaj .wyraźnie odróżnić ■ S rewolucjonistów czerpiących . :§ swe: duchowe źródła z głęboko sięgającego oburzenia jnoraltie- ■ ^ go w stosunku do dziejącecj sic niesprawiedliwości, od faktycz- _h nych:. nihilistów skłonnych do ; tj burzenia dla swej przyjemności. N robienia :zamieszania w: istnieją- ^ cym układzie stosunków, który °i ich po. prostu, nudzi.. .:_ : -
święta . w kulturze 'religijnej ?5
I ZyczeniGi z Toronto |
i WESOŁYCH ŚWIAT I
I oraz I pomyślnego ^
I NÓWKO ROKU ^
życzY
piera się właśnie na założeniu że rola sztukiteatralnej-powin na .:mi.t.'ć , charakter.: moralno-od-
mienia sobie potrzeby nieustan-, nego odradzania , się. rewidowa nia swego życia i osiągnięć, szu-
krywczi. Za bardzo przywyklii- '^'"'^ ^'^^ samoroz.^o-
my do traktowania klasycznych sztuk teatralnych czysto snobi-:
Parafia św. Stanisława Kostki w Toronto
11
BÓG Się RODZI
. Nad uśviona doliną betlejemską zabłysłagwiazda ztciastująca narodzenie Boga Zbawiciela.
.5?/n Bożii zstąriiłm ziemię, aby ludzkość podnieść kumebu.' , Niech Jepo łaska omomieiiiuje serca i dusze a zapanuje w nich miłość, pokój i szczęście.
J.;E. ks. bp. W. Rubinowi opiekunowi emigracji; Duchowieństwu; Braciom i Siostrom zakonnym, Parafianom św. Stonisława; Organizacjom i Stowarzyszeniom polonijnym oraz wszystkim
jov\->-ch'. , Szczególnie ■: ■ właśnie Świętą Bodego' Narodzeriią ■ dają ; . . . . .okazję ku temu. Przyjście Chry-
stycznie. Lważamy, że je znamy. „3 ^wa tysiące lat
więc me lobią one już na nas jtemu oznaczało między innymi' głębszego wrażenia. Tymczi j^.yzwolenie od determinizmu sem prawd\ zawarte w tych Idj.kt^^.aj-.ego ludziom przez oko-. sz.uxach mają nieraz charakter j^zności zewnętrzne. Chrzęści-wiecznj 1 muszą być odkrj-;vane jgn^n ^„^^ „jradać się ^^•prost sta,e oJ nowa przez pokolenia nieskończoną ilość razv i nigdv ludzkie następujące jedne po,nie jest skazany na niemożno.^ć drugich. Rzecz w tym, aby .^polk^^^i;, Boga i ostatecznego iniee odniesc te wieczne prawd> pogodzenia się z Nim. Niektórzy Jo sfery własnych doświadczeń., .^^^^^ .jc ^ katoUków. że jako-do tego co dla nas ważne i dro- jniogą grzeszyć, potem o-gię -współcześnie. . .GFOtovvsk; 'czyszcząc się. z-grzechów-; potem; chce nam: to ułatwić aktualizu-.j-znów grzeszyć i.:tak aż do końca :
TRADING CO. | (Conodo) LTD. |
67 Richmond St. W. — Toronfo, Onh g
jąc. sztuki, klasyczne, przenosząc ich: watek do. sytuacji- bliskich 1 zrozumiałych współczesnym ludziom,. ; pny czym : sam tekst sztuki .nie ulega przeinaczeniu, a tyiky- odniesiony zostaje czysto scenicznie do nowoczesność;.
BAŁWOC K W ALSTWO ^
; WYPOCZYNKU
Rodakom w kraju i na emigracji najserdeczniejsze życzenia W karskiej, za nić nie pozwalamy
: ,- , . ,:; ,. . , i ■ ■ ; , -.i , .-. , . .. pvD powiedzieć cokolwiek krytycz-
obfitych łask I błogosławieństw z okazji Swigt . ■ '
g BOŻEGO NARODZENIA i NOWEGO ROKU
^ składają- ^
og ^ Ks. MIECZYSUW WICU, QMIproboszcz |
I i KSIĘ2A ASrSTEfl€l |
ńego ha: temat 'utartych' .święto-ści,' które : może wcale takimi ,św'iętokiami,, nie: są!.-VJ^ , Śłpyi-em :stajęmy się iludźmi z^o-rientowanymi na' żewnątrz,,<jak -powiedziałby! iznakomity ,socjo-: ipg: 'amerykański' Dawid ;, Rieś-
, : -taka .póstaw-a. pro nisu-; CJirońnie dp głębokiego kryzysu duchowego cał>-ch grup ina-' rodów. Tkanka duchowa jest
'm.'mmrm^:mmmm:0:m.'mm^M^ mezbędna dia rozwoju zarówno
jednostek-jak.i grup. Niedosla-: tek' w-ęw'netnn^go, przeżywania wartości musi y; rezultacie bardzo, osłabić, .osobiste, źaahgażó-:wąnielu(M w ,stosunku do y wrarfości; ,a;\v rezultacl ;cenie się; icłi,db .ćze^o innego, 'co,pociągnie ich "bardziej,:gdyż :1?ędzię łączyć śię z jakimś auten-: tyczńiTn przćżyćiem. Jest to cha-rakterj-styczne ' zw;łaszćza dla' młodego pokolenia, gd>'ż,poko-::
Wszelkie święta kościelne J2-szcze do dziś dnia mają charakter przede wszystkim odpoczynkowy. Po prostu dają okazję dp czasu wolnego od pracy, który można poświęcić -na sprawy da-ja.ce namosobistą przyjemność 1 nie obarczone ciężarem obowiązku. Jednakże w miarę wzrostu w nowoczesnych społecczeń-stwach, wysoko rozwiniętych gospodarczo, proporcji tego czasu, „który można poświęcić nie na pracę ale:właśnie na wypoczynek, zachodzi niebezpieczeństwo oddawania powszechnego hołdu: 'nowemu:-: bałwanowi, jeszcze . bardziej groźnemu od wszelkich poprzednich : herezji zagrażających chrześcijaństwu. Wypoczynek ■ staje się dla :nas: celem samym w sobie, któremu :podporządko\v:ane ' jest ■ .wszystko; inne, : Szkoła zorientowana: na wypoczynek i przyjemność dzie-; ci otumania je zamiast, cokolwiek uczyć.W kościołach aby człowiekov,i- nie robić broń Boże: przykrości mówi się możliwie mało o jego wadach. Niczego od innych nie można oczekir wać. aby ich, aby tylko nie sfrustrować. Ludzie zamęczają się pracą w godzinach nadliczbowych, aby móc kupić sobie rzeczy luksusowe, które jakoby::są
JS NAJLEPSZE ŻYCZENIA
g > BŁOGOSŁAWIONYCH, RADOSNYCH i ZDROWTCH
ŚWIAT BOŻEGO NARODZENIA ^
^ i "DOSIEGO ROKU" 1973 g
j^, składają ^
WSZYSTKIM ZACNYM PARAFIANOM ŚW. KAZIMIERZA, ^
ORCANrA\C}OM PARAFIALNYM I POLONIJNYM 'M
OiLAZ CZYTELNIKOM "ZWIĄZKOWCA" ^
I OJCOWIE OBUCI I
^ • I- r 1-7 f • x; 7 • L Ks. Stanisław Moszkowicz, O.M.N.
I Ks. Feliks Kwmtkowsh - prob. ^ Rozmysłowski, O.M.N. |
^ Ks. Jerzy Kania, O.M.N: Ks. Józef Wąsik ^
§ 156 RONCE9VAt.L|S Ave., TQBOSm 3, On*. TEŁ. 532-2822 g
2' • Najlepsze życzenia Wesołych świąt Boże !S i dużo szczęścia i pomyślności w Nowym Roku
lenia starsze po prostu tkwią ^ torach zdawna przyjętych i nie lim niezbędne dla dobrego odpo gtf chcą czy nie mogą przestawić | czynkti. W uniwersytetach pro-
się na: inne tory. Natomiast kry^ zys duchow/jf młodego pokolenia jest zawszcw gruncie rzeczy odbiciem pustki pokolenia starszego, którje po prostu-nie ma czego młodym przekazać poza banałami, frazesami 1 świecidełkami
; Kultura aby mogła trwać i rozwijać.się musi opierać się na nieustannym twórczym wkładzie ludzi, którzy są w- niej zaangażowani i traktują ją jako swoją własną. U podstaw wytworów kulturalnych tkwią 0-kreślone wartości, a więc obiekty nieustannego ludzkiego pożądania. Jeśli to osobiste pożądanie i zainteresowanie zanika., wtedy cala kultura musi zacząć gasnąć i na jej miejsce wkracza
fesorowie boją się wj-lykać stu dentom ich intelektualne niedostatki, bo młodzi jakoby ciężko znoszą fakt, .że mogą być w-czj-mkolwiek niedoskonali i ż? mieliby coś zmienić w samycr; sobie.- :.:-•-.■
- ^\'^)rew złudzeniom postępowości współczesne pokolenia nawet nie uświadamiając sobie tego grzęzną w głębokim kon-serwatj-zmie w najgorszym tego słowa znaczeniu. Ludzie, którzy zatracili umiejętność i. odwagę odkrywania siebie samych ciągle od nowa, odradzania się duchowego, nie sąi nie będą nigdy "postępowi". Postęp polega bowiem na tworzeniu nowych.wartości! te zaś biorą się .w ostą:
życia. Nieporozumienie w.; tym zakresie polega na tym, że: przecież każdy człowiek..jest nieU' chronnie: wydany na sprzeczno-; ści i jest :dla:. niego ogromną trudnością pozostać wiernym -samemu sobie. Nawet zaś gdyby taka stała wierność go rzeczywiście cechowała,, może się osta- • tecznie, okazać, że ,ńie,.miała głębszego sensu.. Politycy:, i żołnierze nie raz: są- wierni ,spra--. wom, które potem okazują sie wysoce w-ątpliwe. Tragizm, ludz-; kiego istnienia polega, w znacz-., nym-stopniuwłaśnie na trudno-■ ści:zn.qlezienia prawdy i, trwania przy niej. Więcej jest bowiem w naszym-życiu złud i ry7yk niz ,'prawd i: jako-tako trafnych; wy-borów. Katolic>-zm ten stan rze-.: czy: przyjmuje jako dany i 0-twiera. przed ludźmi- nadzieję, zbawienia pnez okazanie dobrej woli zbliżenia do: Boga. "Nigdy nie jest za późno. .Przy szczerej, woli \zawsz« można odnowić się, niejako .mieć nowe narodziny. Nikt nie. je.st z .góry potępiony.
DWA NURTY NASZEGO
ISTNIENIA
[ WESOŁYCH ŚWIĄT BOŻEGO N.ARODZENIA g
I / SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU ■ ^
i SKŁADA U.
I Manning Real Estate Ltd. |
I sprawna, rzetelna obsługa i porada ^
■ przy kupnie lub spnedaży realności. ^
Polscy przedstawiciele:
Wanda Matkiwski — Władysław Cupek ^
301 Roncesyalles Ave. -^^^^^ 3'
Tel. 537-1291 ^
WL\Z.\KKĘ NAJLEPSZYCH ŻYCZEŃ ^
Świątecznych i Noicorocznych
składa ^
CtTY FURMITURE p
F. SZAUKSTEL, wł. , ^
3097 Dundos Sh W. — Toronto, Ont. ^
® Teł. 767-9921
f
Wesołych śmiąt i Pomyślnego Nowego Roku zasyła: swej Klioiteli- i: całej Polonii-
inna kultura, oparta na wartoś- tecznej instancji z naszego wła-
ciach; które stały się dla,ludzi bliższe od wartości dawnych. Tak właśnie w dziejacli ludzkości jedne religie i cjwilizacje
snego rozwoju duchowego. K. Dąbrowski ma rację kładąc nacisk na zdolność człowidca do osiągania wyższych stadiów roz
zastępowały inne. Oczywiście, rojowych drogą zwycięskiego
I CZECHOSLOYAK AIRLINES I
I MONTREAL ^ TOROUTO | I lPlaceYilleMarię,Suit92236 TheSiinpś(m%er,Suitę2420 |
g T«L 861-1726, ąeserratiopt 366-9977, Sąh» Office 363-3174 S
g Czujcie się w domu sdyiedzieció 4q dooiu .. . §
g nopok4«idzuiCSAOK4el«|. §
I Odloty koidofto PONIEOZUŁKU {Ikdą Air Coimla koidej g
g środy), umożlłwiojce szybkie i dogodne połączenia
^ z Worszbwc przez Progę |J[
^ Wołoicie nos---- pozwólcie przeWięić Wos Jetem ^
^ do DOMU ... połączyć % rodzing i pr^jaciółmi. J§
mmmammmi
zawsze wchodziły w grę różne okoliczn<»ci zewnętrzne sprzyjające zTTiianie, jak^ np. upadek, potęgi państwowej albo postęp techniczny. W ostateczności jednak czynnikiem decydującym - była utrata treści moralnej przez daną kulturę.
SnołHzm jest jednym z naj-więtezych niebezpieczeństw wszelkich kultur/ gdyż opiera się na ocenie wszystkiego we dług cech nie mających głębsze, go związku z ' wewnętrznymi treściami danej kultury. Gdzie snoibizia zaczyna królować, nic ma miejsca na autentyczne przeżycia. Prawda- że ludzie nieraz zaczynają od snobizmu, a następnie przechodzą: do prawdziwego, zaangażowania. Ale niestety cz^ sto kończy się właśnie li tylko na ąw>ł)izoi|c. 1^. ^oetiąek wi-
rozwiązywania sprzeczności, które nagromadzają-się w ludzkiej osobowości. Kult wygody i. wypoczynku jest taj^ samo wsteczny społecznie jak kult rewolucji dla samej siebie. Jedni bezmyślnie kultywują osobiste wyg<^nictwo, inni zaś podobnie bezmyślnie chcieliby' wszystko burzyć nie troszcząc się o konsekwencje. Ponieważ w nowoczesnej cywilizacji coraz bardziej oddalamy się od natury, żyjemy w świecie sztucznym .1 względnie mało wystawiającj-m nas na osobiste ryzyko, więc stopniowo zatracamy świadomość, jak: faktycznie, kruchy jest nasz byt osobisty i społeczny. Gwałt jest naszym chlebem powszednim,' ale nie tyle w życiu ile na ekranach tele«i^j-nych iw komiksach. Bewolu-cyiną ^ą^lo^ pn^chodzi
Nasze codzienne istnienie za-.; chodzi, jednocześnie niejako na różnych płaszczyznach.. i wanó. sobie to w pełni uświadomić.: W sposób mniej lub bardziej racjonalny .zabiegamy o osiągnięcie, powodzenia jednocześnie w có najmniej, paru: różnych dziedzj-: nach: zawodowej, rodzinnej, lo-. warzyskiej. religijnej itd. Zależnie od naszej wiedzy, inteligencji, energii i innych .okoliczno-' cji, energii i innych ..osobis-stychwalorów: z jednej strony, a mniej lub bardziej niezależnych od nas okoliczności natury zewnętrznej z drugiej strony, uzyskujemy określoną dozę powodzenia. Bardzo często chcieli", byśmy; więcej ■ niż osiągamy. i; cierpimy niedosyt, który >v skrajnych przypadkach przybiera cechy wręcz patologiczne. Znam szereg ludzi, którzy czują się nieszczęśliwi tylko dlatego.; że nie mogą osiągnąć czegoś na co W' gruncie rzeczy nigdy nie byłoby ich stać: Im bardziej cechuje nas jednostroiina koncen-: tracja uwagi na określonych. przedmiotach naszego pożądania; które są nam obiektywnie niedostępne, tym w iększe poczuci*^ krzywdy, zagrożenia, ; niezaspo-kojenia itd.
Patrząc, od zupełnie innej strony na: nasze istnienie można-już z góry orzec, że jest ono nie-słj-chanie kruche i że w gruncie rzeczy nasza własna zarad-. ność w ostatecznej instancji jest czymś z natury znikomym. T-ra-. gizm istnienia polega na przy-: padkowości kierunku, w któ-rj*ch to: istnienie potoczy się. Nigdy nie jesteśmy zdolni=przc-widzieć w pełni konsekwencji nawet drobnych naszych czvr nów. Nigdy nie będziemy w stanie ostatecznie zabezpieczyć sic_ przed konsekwencjami Postęp cywilizacji elimrauje jedne niebezpieczeństwa : a natomiast . stwarza inne, może nawet groź: niejsze, a w każdym razie tym trudne, że jeszcze nie doświadczone 'lostatccznie pizez ludzi, a więc siłą rzeczy zaskakujące. Niezależnie od stopnia dobroby-. tu każdy człowiek musi nieu-: stannie parać się z tragizmem, swej własnej egzystencji, z własnym pocrjciem niemocy, z niemożnością pehiego osiągnięcia tych ccl^. na których mu (I^ę^^ «łc, 6),
[ Everyfaody's Grocery & Bułcher ,^
; Właściciel:,JÓZEF SZPER.\ 'tf.
i : Sklep spożvwczo-mięsny. nowoczesny. self-service ^
I Pierwszej jako.ści świeże mięsa. Wędliny .na JjjJ
i. sposób euroneiski. Importowane towary z Polski, jf,
y Obsłiiea srzeczna i szvbka. |^
Dostarczamy do domów. ^
I 79 Roncesvallcs Ave. — Tel. 532-6914 §
I mc SERDECZNYCH ŻYCZEŃ g
ŚWIĄTECZNYCH I NOWOROCZNYCH ^
> przesyła ff,
\ PRECISION AUTO BODY |
[■-■: Naprawiamy nadwozia wszv.qtkich modeli samo-
: chodów osobowycłi oraz maluiemy. Wszelka robo-: ^
J ta gwarantowana. Sl
2125-31 Dundos Sł. W. — Tórónło 3
(blisko Roncesyalles) Tel 537-1571 |K
V WESOŁYCH ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA
\____/ SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU__
l składa
» , swojej Klienteli i całej Polonii
\ ASTRA JEWELLERY
J. BARYCKY
Zegarki-T-diamenty,—.pierścionki — srebca--^: : biżuteria. — krj^ształyj-- naprawy zegarkowej ----bizuteriir
1048 Bloor St. W. Tononto 4, Onfr.
r Tel. 531-9735
Życzenia Świąteczne, i Noworoczne składa
IDEAŁ BARBER SHOP
Polskie Kartki iwJąłMsn* i na inn* wśMlkie
okwie. — Ątrakey^n« — Okazała —
Arłytfyiczne , kalmdarze ścienne na rok 1973. . Prezenty na. świfto — urochiny — wesela. : Włń«io«ele; Ą^H \ AJN^Ą IC^ICH
636 Queeh S». W.-w. Tel. 363-9536