"IWlAZKOWtEC" STYCZEŃ (January) Środa, 10 ^ 1962
Najpopularniejszy Polak W Ameryce
u-
Cj- Jan Paderewski jest pra-lobnie  wsrod Amerykanów go pochodzenia najpopularr postacią ostatnich stu lat. mnym me mowi się i nie taką czułością i sercem, z iiłością jak o Paderewskim. Polonu amerj-kańskiej jest jbieniem   ofiarności, szlar CI   1 patriotyzmu. Żadnej le] osobie me poświęca się -czasu w prelekcjach 1 micj-B prasie.
choćby nawet najdrob-rocznica związana z osobą ^•sklego   jest obchodzona Sna _uroczyscie.   Rok temu zono stulecie jego urodzin, ubiegłego_roku pisało się okazji wydania, przez pocz-y^kanską znaczka pocztowego
nie-dosziedł do szczytu swoich; moż^ Iiwo.sci.   Grupa  kompozycjr ChO' ibizną Paderewskiego, a wjpina, między ktorvmi były Balladaizeniem w naszej pamięci ich żvcia
słomkowy kapelusz oraz szereg innych, osobistych przedmiotów.
Warto 'pi^JTon^niec. ze przyjazd Paderewskiego z Ameryki ao Poznania 1 entuzjastyczne przyjęcie przez społeczeństwo poznańskie, przyspieszyło   wybuch   (w dniu
Zasłrzelili bandytę
■ l''!»viu handvto\v. w.sod kto-rvcli jeden był uzbrojony \y ręczny karabin maszynowy, obrabowało oddział "Royal Rank of Canada' przy Beaubion E. Ay Montrealu, na sume około $20.000.^ Kiedy wybiegli z budynku 1 w siedh do dwóch samo^ chodów zaobserwował to kilku-iiastolotnr chłopiec do posyłek, dokładnie o p i sal oolinan-
;7 grudnia ISie^^pow stania w tej vi doWadnie O p l sa i polic.iar Izielnicy.,^4Powslariie■ WłelkopoM t".i-V obydwa samochody.;Poiicja
znalazła  je  przed budynkiem apartaniento\vyni częściowo iyl-.     . ko zamieszkałym. Otoczyła go •wystawił dwa historyczne pomniki, samochodami ■ i okoUr 100 poli-—   w Krakowie   pomnik   l)itvvy! cjaulow z re^yol\ve•raml i grana-
dzielni skie).
Paderewski
własnym kosztem
grunwaldzkiej 1 w Poznaniu pomnik prezydenta Woodrow Wilsona z w-dzięcznosci za przyczynki do: w^skrzesienia Polski:. ■ Rocznice związane z postaciami historycznymi, a wielkość Paderewskiego jest powszechnie uzna-, wana. winny byc me tvlko odswie-
7-
i
i
20-lecia zgonu
topada br. mincło 70 lat. pd ;ego koncertu Paderevyskie-ziemi   amerykańskiej z m   nowojorskiej orkiestry icznej. Koncert odbył się w Ńl»& Jorku w Carnegie. Hall. jj ■ "-'-iS^J^szy przyjazd Paderewskie-gO".'i4^ Stanów Ziednoczonych. na-. Ina zaproszenie znanoi firmy Ul'.ioTiOTiianowej ■ Sleinwav & Sons. •a-rf'iria^zapewniła mu trzy koncerty kiv:xsolit|estrą symfoniczną i dwana-lat :iciie,?^modzielnych recitali. ■.
•.■'iGl(^y wówczas krytyk muzyez-łqr.3ł3c(|i William-^ Ma.son ■po tych. Oie«)teych występacn . m. .in. na-
lla *'*'§«^eiewski   to arljsta / ła^ki hi- Bfl^JS':V fenomenalny, natclmiony l^irtUbZ. Obdarzony przez Opatrz-^'.•lii^s^prawdziwym geniuszem, -jest pttJD-i^m skromny i posiada kry-j| szt^^   charakter.   . Paderewski [j JeĘt|t^obowoscią . stojącą ponad aą§^ 1 niebywałym wydarzeniem bj jtf^^znym"
;v:^tolfi krytyk muzyczny z •■New 10' .Iftir&s^erald. '■ pisał:- . "Paderewski M odl^^' sukces, jaki mógłby upoic ■j^.kalltóSt) innego artystę   na icgc j*^: liuejsrai. Wydaje się jednak.. .że ■^^ dła-i^erewskiego podobny triumf jest...<3flebem codziennym. Podczas ostatnich trzech lat był on w Eu-ropiesfr najbardziej oklaskiwanym — artym^— r prawdopodobnie obec--
"^Pispo trzeba nie łylkc za . /4 czylać ale i pr'4n umerować
F-moll, Walc Gismoll i Polonez ji działalności, ale równocześnie As-dur wykonane zostałj-: w sposób i byc bodźcem do kontynuowania ich dotychczas niespotykany'. jdzieła.r któremu..'dłużyli i zvcio po-
Sława; Paderewskiego, a równo-■^.^\iV.cili.
czcsine imię" Polski, .rozcszia sięJ szybko   po   wszystkich   miastach I -Ameryki. Po pierw.szvch występach arly.stycznych ziiangazowany został na dalszych 80. a- wkrótce zo.stał zmu.szony . przez   wielbicieli do zwięk.szenia ich (lo liczby 107. Było to. niebywałym i niespotykanym wyróżnieniem w kariei7.e największych trlystow swiala. •
Pierwsze koncerty Paderewskiego w SI mich /iednoczon\ch b\ł\ \y.s|epein do jogo późniejszej działalności politycznej na r/.ecz spra-i wy polskiej. - ■ .{
Paderewski przAjezdzał do Sta-.i now ic.?zcze wielokrotnie i swojcl występy - artystyczne łączvł co-1 raz bardzie) z działalnością poh-j l.vc/.ną. ,)e«(».wysiłkiem został vysla-' winny tJ-ty punkt clo orędzia prc-.j •/ydenta Vvoodrow W'iisona. mowią-; cy o niepodległości Polski. . :.  . 1
Polonia amorykaiiska z. wdzięcz-1 nosci powołała - .w N()vyvin. Jorkir-I Kundacię i(.'yo linieniem. i . W chicagowskim   iMuzeiiin Pol! skiin   jest-   sala Paderewskiego. Znajduie.się w niei .wiele cennych pamiątek o znaczeniu . Iii.storycz-nym, łączących się z jego osobą. A.' więc. jest tu fortepian . nM.'-trza- i krzesło, kloi-e używał przy koncer-' tach. zbior kompozycji, złote, pin-} ro.. którym. Paderewski podpi.sałj Traktat .W ersalski. kom.plet mebli j z jego pokoju, portret pędzla Ta-' dtuszd Styki  a v\ s/Mano s/jfu 1 znajduje się całe jegoubranip ii
Andrzc] Janicki.
tanu z gazem łzawiacymw rekach, ruszyło do pizetrzasuiecia: Jeden z bandytów. Campbell Ashlon. lat 33. cłiciai stawiać opor pny wejściu, lecz został zastrzelony.. Pozostałych czte-recli bandy Iow. wyszło z pustego pokoju.irzyir.ajac w uore ręce W: pokoju analeziono.-karabin maszynowy.i. gotówkę, skradzioną w banku.
Pismo nie tylko należy czytać trzeba qo ł^kze prenumerować
Siedemnastoletnia. Skaidnte Maums. hilv.'w.ski(:uu poclv.)il/enia.
■ uczennica gininazium w ioronto. inicresuiąc się bi()lo;,'ia. pra-cuie w okresie wakacji, w Royal Ontario Miiscnim. Na zd:ięc)u widzimy lą z modelem gadao nazwR' Gila..zyiacvm w Ariz;;iia. bkai nic- obawia, się żadnych wnącycli. się wezy czy owadów.. Modele wykonane są z.plastykowej gumv na podstawie doko-.
■ nyvyanych folor^rafirz żywych płazów i gadów. (CaiiadiL'ii Scenę)
W ROKU 1961 STALOWCY ODPOWIEDZIELI HA SZEREG PYTAŃ. W ROKU ZAŚ 19B2 CZŁONKOWIE ZARZĄDU GŁÓWNEGO MINE MILLS MUSZA ODPOWIEDZIEĆ NA IM POSTAWIONE PYTANIA.
Tysiące ] lysiące konstytucji zostały rozdano - tysiące i tysiące umów ^,^zbiorowych zostały rozdane. AklitaJne um&wy zbiorowo, zawierane przez STEEL, "'^^ą lepsze i płace, uzyskane przez STEEL, są wyższe.
ix Port Colborne ąłosował za STEEL i STEEL zostało tam zatwierdzonym ifprzedstawicielem. Znakomita wjększość robotników INCO w Sudbury podpisała ;larty uczestnictwa STEEL.
Pozostańcie więc obojętni na zarzuty o uleganie pokusom    nie zwracajcie fi^wagi na zmianę organizacji — puśćcie mimo: uszu brzmienie nazwy organizacyjnej.:
III'
Wzywamy Mine Mill do wycofania swych zastrzeżeń co do kart uczestnictwa STEEL i do umożliwieni odbycia głosowania w Sudbury jafk najszybciej.
Mme Mill mówiło to samo o kartach uczestnictwa STEEL w Port Colborne, ^^4fe n^ówi w Sudbury, ale v7yco{ało sv/e zastrzeżenie w ostatniej minucie. Gdyby i^^^^ne Mill wycofało te zastrzeżenia odnośnie Sudbury TERAZ, to Labor Board
ii
I ;{)n^łby przeprowadzić głosowanie niebawem. Ale jak długo Mine MiU podtrzymuje U^lc^oje zastrzeżenia każda karta musi być sprawdzana po dwakroć. ' 'i^^     Jeżeli Mme Mill wierzy, iz większość robotników w Sudbury chce m ec w *' fl^sj unii zamianowanv zarząd zamiast zarządu z wyboru — niech podda tę sprav/ę ' głosowanie TERAZ.
Jeżeli członkowie Zarządu Głównego Mine Mill myślą, ze robotnicy w Sudbury mieć umov/ę zbiorową Thomson'a — niech poddadzą również tę sprawę pod sowanie TERAZ. j
Im wcześniej-Mine Mill zgodzi się nar przeprowadzenie głosowania, iyni eśniej nowa umowa zbiorowa będzie:zawarła. :
Wzywamy Mine Mill do wycofania swych zastrzezeri odnośnie przeprowadzenia ^glosowania teraz.
OGŁOSZENIE UNITED STEELWORKERS OF AMERICA CJ..C, A.F.L., C.1.0. 176 LARCH STREET, SUDBURY, ONT.
Autor ponizsze.Łjo artykułu, to do   niedawna   bardzo czynny
.działacz- polonijny w Windisor, Ont.b.. prezes Grupy 20 ZPwK, żywo współpracował ze -'Związ-kowceni . tięda;' przez w;cle lat
. na.szym. (ereiiowym korespon-dontcni.. Na skutek zm.-ariy za-
■ trudnienia i:t?en;o.s s-ę U's'.en;a
- uh,, roku na Wyspy Dz;ewicze. a-. Ic nadal utrzyrauje żywy kon-. takt z naszN-ni pismem i obiecał
nani-sac- kilka reportaży o- tych mało . znanych rcyntnach Ame^ ryki Środkowej. Ponzej zamieszczamy: pierws,'.y z lef;o cyklu.
- \VVs'jy D;!icw!fzcr-:U) -archipe-. lag. składający s;e z sześciu większych. . \yvsu. -pobzonych ..na wschód od fiicrlo Rico.' Należy do nich rownioz cały szereg nimeiszycly wysj).. niezamieszkałych.- skalistrclr. nie mających zadnecio znaczenia-. •
Trzy najbardziei na . zachód położone WYspy.:,St. Thomas. St. John 1 St.: Croix Si) posiadłością USA. reszta nalezv do Wielkiej Brytanii. Si! to 'lortola. Yin^in Oorda i Ancgada. Wszystkie wvt spy. prócz Ancgada, są pochodzenia wulkanicznego. Najwyższe wznwsienie. sicijaiace prawie 1,600 stop. znajdujc się na St Thomas
W czasie swii|e)(irugie) podroży, do Nowego świata. Koluinb odkrył te wys))v.w 1493 r. i nazwał je Dziewiczymi, ku czci.sw. Urszuli I. jei 1 ł.OOO dziewic. Wykopaliska arciioologiczne. jak urny, narzędzia z. kamienia; gro-t\ str/ał i7ezb\ w skałach do w od/a ze pi/cd pi/>b\(iem Ko lumba wyspy były zamieszkałe orzez Indian. Co się z nimi. stało, żadne zrodla me podają: Przypuszczałnie zostali om wybici, lub przewiezieni do kopalń na nnnt Ii wyspaJi
•Hiszpana' inal;) mten^sowali się nowoodkrytymi wyspami. To tez .w 1()G6 r.Dunczycy oficialnie objęli je 1, wyznaczyli pierwszego
gubernatora. Z wyjątkiem dwocłi krótkich okresów, wyspy te pozostawały w posiadaniu Danii az do roku 1917
W r 1916 1 j w czasie 1 s/cj wojny światowej rzłid USA poważnie zainteresował się wyspap'. Zachodziła bowiem ot^awa. ze Niemcy mogą je zająć i zbu . wac bazę. która zagrażałaby: Ka nałowi Panamskiemu. Zapro'»o nowano Danu za te wvspy $..'). 000.000; Transakcja tioszla •';) skutku 1 .'U marca 1917 r.. \uz przed przystąpieniem l!SA do wojny, rząd amerykaaski oljjał je w posiadanie^-
Najbardziej rozwiniętą, z 3-ch wysp. jest SI. Tlionias. Jak podała zrodła. w r; 18:J7 mieszkało na St. Thomas Ul narodowości i od .tego czasu wyspa ta do dzis ma cłiarakler niiędzynarodowy.
W dawniejszych czasach St. Thomas był ululjionyin miejsc cem piratów. Tuta] ukrywali sie 1 organizowali wypady kpt. Kidd. Tein]>est Ilogers i Henry Morgan.Dopiero w r. 1825 zakończyła się akcja piratów.   .; .
Duńczycy usiłowali skolonizować wyspy swoimi skazańcami i prostytutkami, ale to się nie udało. Wobec tego zaczęli spro^ wadząc murzynów - niewolników z Afryki, a St. Tlioinas stała się jednym z największych targów, niewolników; Często były tu bun^ ty . niewolniko.w. w czasie .których ginęło duzo białych.
; Dopiero w 1754 r. gubernator St.Thom&s zezwolił na osiedlenie się na wyspie pierwszemu J<siędzu katolickiemu, a to w tym celu. by zwrócono niewolników, którzy uciekli do I'uerto Rico., tam - przyjmowali chrzest, z rak ksiczy hiszpańskich i nie wracali, 'ponieważ na St. Thomas me była ko.ścioła. ani księdza katolickiego';. W 1848 roku .przyznano, niewolnikom wolność, ale dopiero po 12 latach-"przygotowania'\  co wywołało
najkrwawszy ich bunt,-trwający 6 dni
Na początku 19 wieku trzy koleinę p"zary zniszczyły jedyne nu;.:;:.o ■ stolicę na St. Thomas. 11 a;'Avaną Charlotte Amałie ku CZCI zony króla duńskiego rhristiana V. Dale] zółt? f»'ł>n
iMiragany zdziesiątkowały lud-r ,sc Nawet cholera me cmmę-1   y j .py
I;' )p::ejęciu przez USA wyspy ijvi administrowane przez Dc-iKMlainent Marynarki, a w 1931 r. przeszły pod~ zarząd Dc; art. Spraw Wewnętrznych. W 1955 r. Kongres USA uchwalił ustawę, będącą niejako konstytucją Wysp. Od tego czasu zycie na wyspach przyjęło nowe tempo. Gubernatorzy, mianowani przez rząd federalny, dokładali wszystkich starań, by poprawić warunki zycia na wyspie i Zbudowano nowoczesne szpitale, szkoły, nowe domy mieszkalne, murowane, dla tubylców.
W czasie 2-gioj wojny świalo-wei St. Thomas była bazą marynarki, która objęła szereg gruntów, wybudowała pomieszczenia, które dziś, dzierżawione przez cywilnych przedsiębiorców, zamieniono na hotele. Obecnym gubernatorem, cieszącym się du-zyni: zaufaniem, jest wyznaczony przez rząd federalny .Ralph M. Faiewonsky.
Przed kilku tygodniami przebywał na wyspach podsekretarz, stanu spraw wewnętrznych.. Przydiylając się do życzeń wię-. kszości tubylców i zgodnie z ce^ lami polityki USA, obiecał przedłożyć Kongresowi ustawę o wyborze gubernatora 1 rozwiązaniu ,Virgin łsland Corp., która z ramienia rządu administruje własnością rządową, tj. siłownią e-lektryczną. gruntami i budynkami panstw.owymi. Zanosi się więc na to. ze Wyjipy Dziewicze otrzymają własny swiorząd.
M. Roguazko SI Thomas, V I, USA
Nic wiel I l'()l(ikow shis^>i ło o powstaniu, w roku 1941. y   Ł()(l-i    p(niv}ncqo hohi
NSDAP, i^piskninraio
prze-
• cnv rezmunm Uil.lcrd. Iiispi-mcy] .powHłaniit: teqo kota wij-' . szla z polskicijo ruchu- i)])oru: : o czym nie. loicdzieh Niemcy.: Tak oU/.)ncrniecki ruch oporu powHUnoal v; nnpnkn akc}i Potnkuio.
W' pazd/iicrnikowa: jilucłię wracał do swego mieszkania. Kurt Langenau urzędnik niC: mieckiego Arbeilsamtu (Urzędu Pracvi; Szedł ulicą Piotrkowska, klora wówczas mc nazywała- się Piotrkowską ponie-waz nnasló l.odz W' roku 1940 "wcielone' zostało do. 111 Rzeszy 1 zwało się odtąd — I.itzmannstadt.
-.Kurt Langenau uniknął poboru do Wehrmachtu z przyczyny utykania na lewą nogę. i z |>rzy-czyny: "odpowiedniej' znajomości w komiSji poborowej. Dd wojska nie poszedł; ale przeniesiono go spod Rerlina do. Litz-mannstadtii. Na ^osłodę tych przenosin otrzymał lrzvpoko|()-. we micszkamo wraz 'z inctilami.^ DO lakiehs Polakach., których wysiedlono. . ;
Kurt Langenau. dos/edł do domu w którym, mieszkał. Z Przyzwyczajenia małym kluczykiem otworzył skrzynkę do lislow. Nic l)yło w niej Iislow z P.erlina; Ryła natomiast spora koperta zo teinolem pocztowym Lilzman-nstadt.
Kurt ws/edł- ri;i jiielro. .01 wo: rzył drzwr swetio mie.szj<ania i jeszcze w korytarzu rozerwał ko-oertę. Wypadły z jej wnętrza dwie ćwiartki zadrukowanego papieru. Kurt podniósł je r prze-f/vt<ł nr^glowck pcrw-,/fj.. -■'^Nksiienos^en'
Ziewnął.. Pcwni-f •/n^iwuMki,'.-la^el do członków NSDAP C/e;'-) ch"a- ies-'C7e' Wszedł ..do ookoiii
ratunkiem jest zawarcie piokoju. Jedyny ratunek — to tworzenie kół NSDAP — ICH (National So-zi a 11 s 11 SC li e D e u I sc łie A r łie i I e r I'arlei - Firneuerung.slKJwegugn — Narodowo Socjalistyczna Niemiecka Partia Pracy—-.Ruch Odrodzenia). Trzeba się skupić, .wokół prawdziwego Wodza Niemiec.-- Rudolfa Hessa..W roku 1941 to właśnie on chciał 7-aw^ rzec pokoj. Za pat-riolyzm i mi? łosc ojczyzny grożono mj .śmiercią I musiał, wyjechać dó. Anglii. Jednak jego dzieło prowadzi nadal NSDAP-I!:R. KażdVi. kto; dostanie tę odezwę nie('li _zkM pięcioo.sol)ową komórkę • organi-. zacyiną ruchu odrodzeńczego NSDA1'. lle.ss dopomaga nam w Anglii;^-
■Kurt skończył czytać, je.ś^icze raz obtarł pot z czoła. Podarł kartkę na droliiuiilkie czę.'!;ći i czym prędzej wrzucił je do ubikacji; Po(;zem -- zabrał się do czytania, drugiej, odezwy. Je'' Ire.sc była: równie: szokująca. O fiezwa .-ta zaf)i)alrzoiia tytuleni: 'P^in Yerruckter an der Maćht" wyiuj-zala błędy Millera, które za pędziły Niemcy w .sytuację bez wyjscia. Do tych błędów zali.czp: no: zagarnięcie Czechosłowacji: zagarnięcie Gdańska, niedocenianie oporu Anglików, 'niew'y korzystanie mozliwo.sci zawarcia jjokoju. bomł)ardowanio. ludności angielskiej, wojna z.ZSRR, atak na Moskwę, wciągriięcie. Włoclido wojny,wojna z USA ild itp
Kurt Langenau przeczytał odezwę od pierwszej do.pslatniej litery-, poczym ją zniszczył, tak samo, jak poprzednią. Trudno: mu się dziwie. Taka odezwą-pro wadziła.wprost do coli.•więzieri ncj a r>f)|ciii ;>;jd niurck rozstrze liwanycłi.
Kurt Laii;ieiiyu /ni-jzc<ył odez "c. .'ile n;e pr/ertał o nicj mytu/ s 11) sUc Mę /'1 1 ( (jła n'if — /du
s'e z zona. P.orozmawuiJ 1 za.';i.af!l i nii'inv i. pr:<('raz:uiv- lednoczcśnie do obiadu. ■    ifaktcm \vy-!rukr;wan:a -lakiej"
.Mmefo kilka .".'.'dzin 7-,!n:i.ii ■bie   nrzypomniiil o ziiwartosci ko"ertv:'
Zawartość I'' 1,1 i> '•'iicrijijf ],\\L n-i małvm stnlikii."'.'d oku""!
odf/wv. len -frikt nrzeciez świadczył iz: w- lr-/(!c:ci Rzeszy r.-i/.ooczał s;e. I(!rinent. >(• istme-
s ''r j ' i P.it 1
V r) 'j Hitle A. u'v/-\. tym...
Kurf S!eL'nał.')o ''rii.'<i j -/-"/Je''*? Po/a-tym w (:')>> odf/.wr.h było
Sie .w c'/,ytan'U. .N e rn'net'i ro' nuUi; • Kik zerwał si' ■/ f-iff'-' j pobie(?ł na .kfTytr'r/vi/ s^rywdyc czv dr/vi od '-•chodf'\r en -/-tn kn:ot('. pf)c/em f)"wro".'ł -nfr;. lac pot ■/.. (■■'n\;i i ,oł)a dr''i'-'.Vi m-r/nn-zaiilju:
s >' r) i)r,i»M]\  f > 1'( 'ywiscie IH   Rz( -./1   II  ■»   pr 1 jrdc tę !.W!r'l'^'J ■ wojnC'''..
\I( /n,''jv / k iiM '<iitowa( na ten temat. / Ic z kun,' Komu
sch w -"ł fl j k "^/e/ll rn-t' p r .1 Dooiero  nożnym .wifc-T"^.
cidy ■mgłzorii';i pns/i:i v-v,<c u-y.
cia^nał raz |f^-.^f-/(' dwie druhno
zadrukowane k-rtki ■Jikflz :była irh tni.sc' "A/olk.sgenri^-sfn!
'iierwsza ulotka .A flah ---r czarno-na hi;dym
drukowano s|r<) ^liwi y[ <. <r'ri
M;neł'' k-l".- ;!;:>:"e (Imi. I oto znowu K-.;rt I^?'n''cri;ij -'Irzymał-list I !ł'n ry.: I)vł z I5er'.na, lecz z  ł/jdzi   pr/ezw-,'inej t.itzman-(n-;tadl'ci;i Ijs) In-!- ';d dobrego •-Iznajom;;!''! z 7 rhfitMr:lu: - Za-praszał -Kurtn   ny nor-awędkę. n;).)Kurl zd-/!wil V ę. Coz  -a poga-
n e  /<' Ifilj r if-,1 r/l iw -k « n v ri /f i
DłiiL'') nad tvni rr'/:niv,-:lał, ale
•I
nies-^ołna r'>-'iimii  że r-^-i""-';'!-- Nie   l;c'lz;cr'y   lir. '-"Lsywać wojne z;ZSRR wlirew ydrowr-mn orze!)ic'iu 1<'r'-' rozsad ko v/i   i   ryni,,^;;^},./,,,^,,,,,, .v.>ir\ ic--'.:    It r hi.strsryc/nyni. illlrr/yrnie: .<;traiv..Niemcy   swieln;e   yrmli obie n;i froncie .wscłiodnim nie wróżą odezwy;.Faktem jest ze w ł.odzi
' "C' i' Fdk y w t" I udział
mm
niczego dobrciio. :Oł)ecn)e poło zenie Niemiec lest podobne do tego w. lakim znajdowały się w roku 1918, tuz przed kapitulacją. Bonibardowania miast Trzeciej Rzeszy nie usiają. Naród się coraz bardziej wykrwawia: Jednym
I..ilzmannsladt pow.st.ało pierwsze koło ."ruchu" odro-dzienczego" NSDAP i poczęło "spiskować"■ przeciw Hitlerowi, Ile jeszcze takich kół powstało — nic wiemy. Koło działało rok. Po roku ja-
kiś szpicel zadenuncjował Je przed niemiecką policją polityczną— Gestapo. Członkowie koła zostali "zlikwidowani". Na lyin moznaby historię zakończyć.
Ale przecież trzeba; odpowiedzieć na pytanie: kto układał, kto drukował i kolportował odezwy? Kto zwoływał zebrania? - Golnijmy się do maja 1941 roku. Otoz 10 maja 1941 roku samololeni yiysli.w.skim niemieckiej l^uftwaffe uciekał z pod Monachium do Wielkiej Brytanii Rudolf He.ss, inini.ster w rządzie Ul Rzeszy i zastę|x;a Hitlera w NSDAP W Angin Hessa natychmiast uwięziono. Ale to- nie wiąże się z na.szą liLstoną. Natomiast wiąze .się z mą sam fakt ucieczki 1 lessa. Polski ruch oporu postanowił tę . ucieczkę wykorzystać dla zasiania poważnych wątpliwości w sercacłi wiernych Fuelirerowi Niemców. Komenda (clowna Związku Walki Zbrojnej oo.stanowiła wydać do Niemców I dla Niemców odezwę rzekomo ułożoną przez zwolenników Hes-.sa a wymierzoną przeciwHitle-rowi. Odezwę poupi.sywano ini-cjałami NSDAP — Ruch Odrodzenia;: stwarzając w.ś.rod fzytel-tnkow wrażenie istnienia w Niemczech politycznej opozycji. Pierwszą laką.odezwę opublikowano fdrukowana liy-ła w Tajnych Wojskowych Zakładach Wydawniczych w Warszawie) w lipcu 1941 r. drugą we wrześniu 1941 roku, trzecią w październiku 1941 r. Dwio z tych odezw trafiły do rąk Kurta Langenau w mieście Ivilzmann.stadl, i nie tylko do Kurta. Kolportowano te odezwy wyłącznie wśród Niemców drogą pocztową, prze-.syłkami kolejowymi itp. Wreszcie, p<jd koniec roku 1941 polski ruch oporu i>oroz.syłał, na terenie Łodzi, poufne zaproszenia wśród Niemców na narady — raz u jednego raz u drugiego hitlerowca. Pomysł — chwycił. I tak oto powstało opozycyjne Kolo NSDAP w pracach którego łjrał udział Kurt Langenau. Ą chociaż koło to "zlik-widowano" T- "jad zwątpienia", począł przeżerać niemiecką wiarę w zwy-cię;stwo,. tymł)ardzicj, ze akcja NSDAP — EB trwała dalej, a odezwy z podpisem "Heil Rudolf He.ss':' oraz m;ejscem druku "Muenchen" wychodziły aż do Stycznia I94.T roku, pieczołowicie przygotowywane 1 kolportowane przez żołnierzy ZWZ i AK. Słanitfaw Szpołańtki
DO POLSKI
PIENIĄDZE, PEKAO,
LEKI, ŻYWNOŚĆ NajlepiejI Najtaniejt
JAVIIQUE TRADinC
J. KAMIEŃSKI Toronfo 3, 835 Oueen Sf. W.
»tl. EM 44025 Edmonton, 10649 -f/fh St tal. GA 2MM