wmm
I
u :
lit I-i'
NR 57
'WIAZKOWlfiC ŁIPHEC (J«|yJ pisłftlc 14 - 1972
STR 7
Potworna masakro
■Ubiegłego miesiąca zakończyła się 6-tygodniowa masakra ludności na obszarze afrj-kan-;. skiego państwa murzyńskiego Euruiidj. Ta walka dwóch szczepów pochłonęła wedługniektó-rych. doniesień ■ około 100,000 ofiar.
Dokładnych danych na ten temat me podano i nie jest wcale pewne czy zostaną one kiedykolwiek w^ ogóle ogłoszo-
~ Jie. źródła oficjalne nie -kwa-.
--pią się z tym. i raczej, jak dotychczas, pomijają ^_to milczeniem, nieliczni zaś biali miesz-
ha sie w sranicach ca 50.000 ge. centrum rolniczym. Jak- do-, do 100.000 ofiar.-.Rozpietość jestjivehczas dotvczy to jednak-pra-•.vicc' Wielka ■ w- tych danvch -i i. wie .wyłącznie tylko kobiet , i ile jest-prawdy i jaka liczba, czieci w liczbie około 5.000. jest prawdziwa —-. trudno po-.; które-znalazłj- schronienie na
wiedzieć coś pewnego.. Z rożnych innych doniesień wynika, IZ ilość ofiar. wyniosła co najmniej 150.000 ludzi: ■ ■
■ .Walkr .     „ .    , , ..
ta,  majac  dość bezwzględnej '^''^^^'7 f^^?^' f
terenie misji duchownych różnych wj-znań. • .
Represje rządowe,: inaczej mowiac. ze., strony, tzadzacy-ch
supremacji w każdej dziedzinie ż.vcia~państwoweg() ;i~społeczne-
reg. także;mieszkających w. niia Etach na;obszarze-całego;kraju go przedstawicieli mniejszości, "'^^"^ ^utu Nie 8-
Tutsi  JalPsz^-Bko sie_okaz3ło/5!"?^??^ wżtejimasąkrze-ko. ...... ...ci.Lzm       oiaii m.esz- 'ebeha ta zakończ-.-a ^le tra '^^''^ i starców  W akcji
C7ec i-nie udzielać^nformacji j-^J '"^•'2^°'^'^" _ lcen=f\
• obawiając- Sie: represji, ąibo        l-utHiosc Burundi wvno.;-.; 3-
cdniesieniu do siebie, albo . w
stosunku do ■ znajonwch- tubvl-ców. .Mogliby tez również narazić się. na ewentualny . nakaz cpu.szczenia kraju. ■;
Wszystkie tereny, na-których' .wypadki te sie rozegrały, zostały .Otoczone kordonem policji
500.000. oby.wateh.  przy czym j   Przed.^itawiciele : dyplomatvcz-
szczep Tutsi stanowi ■ t\-lko■. .15 f ni., .pan.=t\yV..obcych.. hie''-; ćhci&li; proc. Gały ob3zar>pro>virićji Hurj .ini ■•,tcj.masakrj'.
tu,'. giizSe,. toczyły;-,£c ■ ńa:)b!ir- [cbi-A-bjac się Vnią bez-.jiodstdw, azicj. zacięto i - .krv;att-ew-al.%KJ    pó.' pip
jcvst:'.:c!/:^śfprmainn ,;.j)ii?tynia;.[,nioż(;,-vpq- (iru'gle móżć' dla ■ńićh V. .szystkie.-.osłcdla i wiosfci • zniki i\t2^iy.ćiv-:ba.f(!.zó. .źle^ nęły z. pow:ierzchni ziemi, me .w nailop.szym zaś: razie jezeli /wojska 1 nikogo tam sip me I-''^ '^'^ P'au'c /\>,e 1-le dla r ch to dla 6 000 misjo dopuszcza bc7 po^Iadama "prze-I"~'no-c 7r-'2'a ?l-;i.2-7\ i rf^new ro.izaju spec zen zezwolenia  a t\ch pranie '-'^ A\roroov2na  alDo zo-dJ?   J zatnrjnion->ch na te-
się me wjdaje zwłaszcza ko P'"-'"'"-"^'''^ lalLi-.c /\eo Wi , rc-ne kr:.i i I dta ich rodzin respondentom  pism  zagrankz  ''-^ to "'c f Iko na       j       Do tci po'\  co pra"da obco
Htówónyeh. ■nric-l:-tyiTi^',-n
dze, które np. nie. dopuszczają jZorowania przez organy władz duchownych do wiezniow".:za-i l)e2pieczenstwa.. braniaja; udzielania pociechy- rc-/. Biirunrii jest jeszcze jednym !ig!jnej skazańcom itp. Nie brak "(J-.\odem. .ze ^przyznanie samo-tez.■ jak stwierdzają one,- wy- dz.elnosci wielu rejonom tubvl-padkow aresztowań duchów.-,cz>m na obszarze Afrj-ki: było nych. szykanowania : ich, nad- mocno przedwczesne.
Wspólnie we wszechświat
r.ych., ■ Z. okruchów
• wieści,   jakie I:
■przedostały 'SiG. do wiadomości publicznej w-ynika. iz w- pierwszej fazie stare ::padłO'- ofiara około 2.000 o.5ob.w pierwszym rzędzie członków, szczepu Tut-ri. który odgrywa. ?łowna role w zyciu kraju,'; pomimo, iz li-
hm-y^py; nigdy- nie-'padali-' btlą-; rach. ale- Drzede -wszystkun -.r :rsm]    .w.-nvnctrznych snorow.
k.'i' .z'ą3£C::w:::,.t^^^
pąsie; o 'diusośH 40 'mil,.'Scnofv i!przcf!Ąi:0 ■ zaK5:eszkab"ni;:-,;ci:i7-:;! li^^^ 'ńle
j/riaśym! 'sio-riad. w;ybr>eż.eni: wićl: „kiego;, jeziora;' Tanganika. .;;':'
.• -Przynuszcza-Sie,.- iz około 10-;000 ■';Iii:lzr--zb'!C,3.!.ó"' rh\6'.i~i'ir\sh'
uva]cii'jo.'tym;razem.. -jednak :ino-r'-;o byc zupełnie inaczej i nie można- było ryzykować. -
Ml.-jj-onarzc ' są;; zdania..;.iż ma-
s;edn;cj::.Tanza;i;i.; 15.000. pfz^^ czebnie je>t on naj-nmej 7\ | jn( > j le--oro c'-on jc - " i.a i ob 'cnia -j'jiC b\f-' v",i Gd\ wa'ka ro7gor7ała na dob j,/ Zjmc (danpc ?:op::;o J' up^-Ui w,ai\ >'^rod lud-rei.gdy. rząd/zastosował o.stre ihclgii.-;";ic). co do 1T5;000"Z3.> ;ro-ci i nriiwie zupełne] .utratv. represje wobec wrogiej-D Tut i''o- ich i. c io=' 7T'!,\ — alt . i c 'o:v'ctL. kp^ciofo>\ S.\tuac^a s7C7epu Hutu zginęło ('al=7'Ui' iozu'o,7\li - ni u-^i-liw mc'o .-t nhec, c tat > u praca mi 2 000 Tulsi 1 około 100 000 ili' ,   r>t5,v cli      ,^a\)^'\Oi     z^'^     '.-"a r.i. w  Buri.nd lozpo
tu, zamif.;zkujacvch w przeważającej wiekszo.scr.oo.szary prowincji . Bururi i niektóre, tcre-• ny Bujumbura. • ■ •.
Omawiając .;e: wypadki — ■me łłiozna było bowiem pomi^ nac je: zupełnym milczeniem— prezydent ppłk.- Michel Mucom-bero przyznał, iz ilo.sc ofiar wa-
;dżt:ng!ą.' ;i";bac;nair;i. .o:);;zarach'. albo'Ipośzli;;,pod .nóż;:'';Tp ..bś*at-ii i c;:a r ii Zi sj w' qd ń i e \v!ck;=20Ś-ci'.-jÓ5t.pra\vuopo(!obn'o. ;, ''Gdy ;.:Obeenic -, walki' 'lutaly. n;fe5viłlkie';:-^rupki pojedjrńoze-oioby^;w:racaj;i-, dc^ -miojsc. ;swe-gb;! zamieszkania.- Ma.-to- 'iniej-
:vtiii;- sif;-dosłownie;;od-pocżat;-: tak'-przynajmniej ■ -stwler-pżnja, żg-oriiie:w.^te) lirierze;ra-;|;-o riy';;?;;; bo;=zćzogul!-:ych;-plhcó -v.'0K, ;iir?yinych; .'Zawierają , cne 'i;pAva;j^2; ,:;)rQ|e<ty-;;-diiCh;d^^ .:.-rit;ciw.ko: ulruanianiu ■i,,unie-. .•i:iożliv;;i3.niu;.i.ru 'pracy •;.d'«ckO\y.-
'ce.; W: rejonie'.j,ezi,orą;;Ei!!n^^^    :;,ej.-prz-Jz;różne .miejscowe.;włat
NAJSTARSZA FIRMA WYSYŁKOWA
LEONA GAŁCZYŃSKIEGO
Polish Cancdian Information Bu^cau
699A Queen Street W.~Toronto, Ontario-Te!. 366-4067
TELEWIZORY, LEKARSTWA, OWOCF, PACZKI, WSZELKIE TOWARY, '     " PRZESYŁKI PIEi^lfzNE.
.  Zwracamy liwage naszym Klientom, ii ceny na samochody zostały obniżone.
pr2ez
WYSYŁKA CENNIKÓW NA ZADANIE, Przyjmuje sie zlecenia osobiste, piśmienne I, telefoniczne. Wysyłka dolarów amerykańskich'— oraz pieniędzy do ROSJI. Biuro: załatwia sprawy
związane ze sprowadzaniem rodzin i z PObRozAM.I DO POLSKI i innych kraiow.- ■ .   :     Loty indywidualne, grupowe, charłerowewed;ugnowei,zni7onejłaryfy;
Biuro czynne codziennie od 9;30 do 6 wiccz.,. w piqhki'do 7-ej; l ■ j W innych porach za uprzednim telefonicznym porozumieniem. >;
Najpewniej w czerwcu. 1975 roku, a więc w tny lata po podpisaniu ZSRR .-: US.A. porozumie-: nia o współpracy przy badaniu przestrzeni ' kosmicznej, odo?-dzie się.-wspólny lot stacji orbi.-talnej ■ Apollo—Salut—Sojuz; Będzie ona"~okrąz3fa- naszą, planetę w* ciągu trzeclr dni.. Byłoby to pierwsze -niiędzynarodowę pnedsięwzięcie w - badaniu pr:?-.sFrzenr: :ko5m.iczncj_j: -utlz-ialFrii ludzkiej-^ałogi.,. :•..■,-
■ Porozumienie podpisane przez; A.: Kosygina r R. - .\i.xona byto; przygotowywane, przez dwa la-;' ta i. poprzedzały jo. rozmowy.: i uzgodnienia między. Akademia. .Nauk'ZSRR I Krajowa Agcncja.j .Aeronautykr 1 Przestrzeni Ko.-micznej. ((.N.AS.A.). Odbywały jie rowniez wizyty amerykańskich astronautow .;w ZSRR i kosnig nauto'.y w: osrodxf-ch badai.ia KosmoaJ w Stanacli Zjednoczo-n\ ch
- W wyniku tych kontaktów wy krystalizował sie — wstępny.na razie — program wspólnego;lotu. Jak wYniKa z: danycli N-V S.A.' początkiem exsperymcntii byłby start,sowieckiego aparatu ko.=;micziiego "Sojuz z trzcn.a kosmonautami na pokiaozic -a-: dliiu '■' 1L :■ czerwca. .1975-::r(jfcu.' W 'trzy dni .'później,■ rąkićla, ''Sa-: turn I B: mi.nłaby wynic.sc - z jsrży 1 qdka;.Kenned.y; na prbiic-. i-, d en tyczn ą '..i', órbi; a:; - 'So j uzą''z-mO(lyfikovvaiiy..; pojazd .kosiniez-. ny :, typu- ,';Apolió''''.-; '>'astcp.iiogo dnia.-to jest 15 -czerwca 1975 rO: ku, miałoby się rozpocząć doso-\yanie "sojuza: r"-.-\po!lo z ila^, cją :,orbitalną; "Salii'',',-,. która ;już. wcżc,śWcj•-.•iżośłała ;w'prowaci;:.ona ń a' ,0 r bi'l,ę;. ód 1 cyl.i, 'o u.-. po wi er'/cii,-, ni Ziemi o.-300 km. '
. :Dziennikr amerykańskie pisza.: i ze me dokonano jeszcze w^ybora załogi, anierykąńikioj ,.:dla- tcfgo^ iotu. .Jednakowoż dyrektor IS:v-. SA. :.Jaincs-;:'F!eic;vcr-,.- ,pocl,ał; (ló ;\via(i,bnKKki,, f-ąkt. - żc;.trzdc!r-aśtró nautow uczy się juz ro.?yjskiCi;0. Sa :to szef prosramii przygotowań do-lotów Donald Slayton. dowodca-misji .Ąpolio-10 Tlioma.s Stafford oraz dowódca pojazdu księżycowego ■ nieudanej mi:-j! ■\po'lo 13 .iGhn S ^lŁCIt ; -Dokowaniedwocb rożnych po-„iązcl.ow'^'Ze śtącją;;prbitalńą,. vSa-:lut'.':w-ymaga .jednak:, rozległych prac ;przygotGW'awcz.\'ch;: .Trzeba; nrzedewszystkim.ujednolicić -jW-sterny- -'i ;:;-urządz9n:iV;dokQ\ya^^ -\Viaze się to z przoKonstruo.wa-, niem radarów, sys-.cmowstcrc: warna, ujccinoliceniem aparaui-ry elektronicznej r: upodobnień
niem. elektroniki. Innymi rfowy — potrzebny będzie now7 system aoKowania.- który gwarantowałby- pewną 'i . bezpieczną "stykowkę' na orbicie. Potrzebna jest również nowa^luza po-wietrzna, ponieważ astronauci i-merykanscy oddiichają- w swoich ka"blnach,czystym tlenem, na tomiast kosmonaucie sowieccy — powietrzem atmosferycznym; Ko nic-czne będzie usprawnienie sy-' Sternów koni roli lotów, połączenie osrodKow. dowodzenia"*! w. śprjne ; ;.w.yk'o'rzys'tąriie;-:;,' glob.al--. n\cn Systemów łączności. .
. .'Wspołoraca mc zakończy, się na .icdnym locie. .^\ ydaje się-jodnak. ze prawdziwe znaczenie ouecnc-co porazuiiTenia i wspol-
SAMOCHÓD
ekonomiczny w użyciu przystępny :w cenie : ło dar najlepszy
Najłatwiej zamówić
1
67 Richmond Sł. W., Toro n t o lub "Dealer"
ZLECENIE DO WYBORU'
WĘGIEŁ
zamówiony łeraz ułatwi Rodzinie planowanie budżetu
Najmilej otrzymać
-wóści:- p^2J^ścia ż- pomocą załodze ;aparatil: kośmiiirzriegp-w /orbicie-: Dotychczas astronauci zda-^ ni bylirwj-łącznie na włksne siłj" ,i;.--,rądy; riazłęmnego ośrodka -Ip-tójiy; kq5niicznVch. :Ńle .było"^^ .jliias,t- żadnych; możlUybścŁ.zięiiir Skięjż pomocnejJj^ntehyencjiLlw orbicie. Wspólny l6t?i'współpracą ':dowodzą. również, że;; poćCbbr 'nie :jąk'w sow•icckinv;pro5rami^■ ;ko'smi,cznym';■ także .w; planach NA.Ś.-^ badanie; przestrzeni-, oko-łoziemskiej ;stąjc się obecnie 'i w przyszłości :'najw'ażniej.« Jost, yyię.ć Szansa:, że zoniiaM.:dw^^ .ne;-o: ekspcryinenlu: na orbicie j-wystarczac nam będzie jeden oi-i pplciia- na;\vypr()bowranui mozli-Jletw-Kosmos; '
I NAJWłfKSZY ODDZIAŁ
I MIĘDZYNARODOWEGO BIURA PODRÓŻY
KENNEDY TRAVEL BUREAU LTD.
296 Cueen St. W, Toronto 28, Ont. — 362-3226
>^ 424 Bloor St. W„ Toronto 4, Ont. - 921-3721
f/ Indywidualne, grupowe i "chorter^owe" wycieczki do Polski.
. Nowe zniżkowe przeloty indywidualne^ -
;a Sprowadzanie krewnych z Polski i wyrabianie dokumentów. K     ..PEKAO -TT wysyłka paczek, pieniędzy i towarów.
Po bliższe informacje 1 nowe cenniki podróży, prosimy zgła-^' <^ szac się do naszego biura.
Dentyści
Dr DANUTA _r LUBICZ LEPARSKA
LEKAIU-OEUTYSTA :
Przyjmuje la uprzednim telefonicznymi porozumieniem. Tel. 535-9917 282 Ronctsvsll<f Ava. . (r6» Gcoffrey St.) ,
IS-P
Dr V. J. Mellui
LEKARZ. DENTYSTA
przyjmuje, t&kze -vrleczoraml 1 » ioboty za uprzednim porozumie niem telefonicznym. .
IM Elllt Av«. — Toironło I
T«l. 762.10W \
■■.. .■;;;.,.."■.■.■■■;' \-.:^^r
OPTOMETRYśg
L. LUNSKI. R.O. M. LUNSKI, O.D.,MSc. -     470 College St._^
■ -   Cblisko Ba4*Hirst-JCt:V. V\'izvtv po toIofonic7.nvm - porommieniu.
921-3924
Dr W. SADAUSK
LEKARZ DENTYSTA
Przyjmuje za uprze telefonicznym porozumlei
129 Grenadier Rdi
T«l. 53M250
(drufl dom od .%snces7&Uekj
■AS-p;
Artystycznie Wykonuje Wszelkie Prace Fotograficzne
L. P i i a c i ń s k i ARTS PHOTO STUDIO
780 Oueen St. W. (róg Gorevale). Tel. 3Ó4-7994. Res. 2337892
hcturalniD .leki sa zbc.wienne. Pijcie żnone.bd Ict ZIOŁA Z«<ONt>.iKA. Z ccłęgo świata nom dziękują; hkisze mleszarv. ki spoc;Qlnycn świeżych zioł. których wartość - potwiefdził> ■ naLi:-.Ovve  bodcnij  formoKologiczne.  porriagajq pri/ wiekJ dpiegliwoscioch. No. 1 — no .crtretyzm, żła krew, 5łabq wq-tricbe; zM. serce $2;50. No. 2. — niestraWńoić, zgago, ból«, kplkd,. gezy - -$2.20;. N6.,-. 3. .■ —--. łagodnie - przeczyszczające $2.00. .No. 4 — nerwowość, bezsenność, wycżerpaniiB $2.30 No. 5.      na nerki;, pęcherz $2.50.. No. 10 -—.Spec. no reu-.n-oryzrr. i. ierce S2.:iO. No. 11 —; ułatwio-ace śrhudniecii bez gfodowonio SZ.50. Paczki duze, z dato ważności,: przepisem poskimi ang. Nowość! Momy Herbaty Zlotowe w to^ ■rebkacii — 2/ tcrćbki SI.35. Mość no Reumatyzm ł(o. 64-1-^ $2.00. Polecomy te sdrne zioło W TABLETKACH ZAKONNIKA. Wygodne w użyciu. Skuteczne! .No. 16'— 100 tab;etekułatwiaiqcvcn odchudzenie .— .$3.00. No. 25 — 80-toUletek na-ortretyzn-,; wotrob<j. fołć. zlo krew, $3.00; No. 26'— 50 tobl.' łagodnie przeczyizciOiocych. S2.00. No. 27.— 50 tobj. RELEX no nerwy, bezsenność, $2-00- No. 19 —KELP natiurolnyiod. czyści krew. 300-tabi-.$2:50. No. 13 — -MULTI-VIT. Wszystkie witaminy razem 100 tabi. $5;00.-No. 38 —. "GERIATRIC-ylTAMINS" idealne dio storszych. 100- tabl.- $5.00. No.- .57- — .30 :TobK i;o reumctyim 1 ierce. S3.00.. No. 59      60-tabl. no nerki i pęcherz, - S3.00. No. 48 :— Vydło RUMIANKOWE. duźe-75c. No. 39 — GINSENG Oiiń-•sk'. Korzeń życia (Szen-Szen). ^—^^.80 l-.ops. $12.00...
. Zaroz wysl.-if lomcwienie Money.Order. Podać swój dokładny adres I nume .rv. Ziof.Zorci wysierny. Trzelio doliczyć nd przesyłke.w USA po 15c. od dolara z Kanady.po 20 c; .Na C.O.D. nie przesyłamy.'Broszurkę "Jak Uiywać.Zioło?"
wyiyiamy bez^otnie: -.        l■..---■■-■ ■
Monit'* H«fbCMtiOT,2M4MBwMihMA«^ 19. «M1t
.:■■■-■ .': T"'^^-''■..■-V■'■^^■V^-■■^^      '.' -V''',53;: 57;^61:
ANNE PHOTO STUDlO
Wykonujemy 7.d3?cia. ślubJ grupowe 1 paszportowe 865 Oueen St. W: Toronto 3, Ont. Tel, 368-3147. Właśc. W. TRACZ
87-P
B. BUKOWSKA BEJNAR, OD.
274 Roneesvalles Ave,
,      (pr7v Gco(frp-vl .. \Vi7vtv-po telofomczmni .• - : ..   porozumietuu. ■ 532-5493
P
J: SZYDŁOWSKA, O.D. 637 St. Clair Ave. W.
■ (blisko Batluir.st .St.)  : • -Wiz>tv po teiCloRic/nvni . ■■- porc7iimicnlu... ; 653-3784
S. BROGOWSKI, O.D.
412 Roncesvalles Ave.
. ihlisko Ilo\vi':-d Park). \Vi/.vlv ;piJ lolcidiucznym --,. -poroziim;oniii. : ,
531-4251
zapisz sic na członka' KOŁA przyjaciół
fundacji im. WŁv reymonta
l
GORDON S.MERRITT OPTOMETRYSTA 1175 Dordas St. VVe»ł
i      iCct O.s.sjjictOP Ave:) :
*■        Toronto, Onł. Ttlafon: 535-6406
31P
UPOWAŻNIONY lIpEALER PeKaO R. R. BATTAGLIA        ' .
CAMIAGA m ŁM
811 OUEEN TORONTO 3
'A. W. ONT,
NAJLEPSZA POMOC PliENICŻNA PRZEZ
PEKAO
-Bony po-85,złotych -t- Sanioc.|liocl\v zyi,vnośc.. leki,: ' owoce mieS/Kania, cegJa, biaclia pustaki Jitp_ Obsługa szybka; sprawna, dokładna      ^ • TELEFON 364-5574
:■;'.';■■■      ■!■■■■..■■ ■       ■■■:;■v:V^;...^'■^■■;:.;^■• :■■■■'■■ ■..'^r-p^
I
A*
.; --Słuchaj, .Józef. co. ci powiem, ale słuchaj spokojnie, a przed tym. niu.5isz , mi przysiąc, ze.-nikomu tego nie powiesz.
— Jak mam przysięgać, to mi lepiej nie mówcie.-Widacmi me wierzycie. .Bo ■jak mam..: komu- rozgadać- to ehoc bym przv5iagł. to 1- tak rozgadam, a jak mi
wierzycie, zenie rozpowiem. to po coz mam przySiCgac'
— Jak clicesz. Ja ci bez przYsiegi nie powiem, a sprawa dla ciebie.-nie;blałia;
Józek namyślił się nieco.
— -'\ niecłi będzie -— 1 podniósł dwa palce do góry: — Przysięgami
—Więc słuchaj: mowił mi Dibbert. ze Kreutzfeld ciebie podejrzewa. - izes dziecko usunął, bo cr było cięzarem.-
— Jak to usunął'
-- ^ żes-miał powiedzieć: umbnngen. zabić
. — Ja tak powiedziałem?! —■ szepnął Józek - w nieprzytomnym zdziwieniu. ■— Ja?!
— Tak ty. A. przynajmniej tak. zeznał Kreutzfeld przed Dibbertem.
— To nieprawda!.— uderzył pięscia w stoł; Jakubowski. ^ Pysk temu draniowi rozbiję! — rzucił się ku drzwiom. ""Eggert złapał go za rękaw.
• -^-Stój! Nie-ipójdzieszi Nie na tom ci to mówił. "Wiedziałem, dlaczegomrcirkazał
przysiąc. __
■ Józek opadł na ławę. Toczył błędnymi "^oczyma po izbie i tracił do-reszty orientację:
— Słuchajcie. Eggert -— wyjakałwTCSz-cie. — Ja nic nie rozumiem! Ja tu obcy,
. żle mowię po waszemu, często nie .wiem dobrze, co mówicie, i. teraz, nie rozumiem,' co się wokół dzieje. Krzywdy nikomu żadnej nie zrobiłem: pokochaliśmy się z Idą, wziąłem ją z tej nory Nogensów, boscie Dozwolili, przygarnąłem i ją, i jej dziec^ I, w7chować to chciałem na człowieka, jej jakieś ludzkie życie urządzić. Nie ło się. Ją zabrał mi Pan Bóg. a dziecko zies się straciło. I co wam powiem: .tó iecko nie l?yło moje. Ja ino chciał dziew-ynę od wstydu uchronić, pomóc chcia--n biednej, bo to bez ojca było cbowa-
ne.a przez zła-matkę, ale cóz. widać nie clicial Pan Bog Was p-Oiiłem przecie, żebyście nn zezwolili.cizieckowziac do-sie-
,;.;bje,.;na:'fbl\vark.:; Zgodziliście'^^
: s;e Zgodziła, dobrze by tu było małemu, i kłopotu z nim tez by nie było; teraz wy mi mówicie, ze Kreutzield mnie przed. Dibbertem .oskarzvł, ze-to niby ja dziecko ■ : gdzieś :Sclio-iv.Tł. - czy .zaprzepaścił, .zem mówił, aby je leaiej zabiG?: r co ja mam-teraz zrobić? Po' cozescie mi ■ kazali przysiąc, ze nikomu o tym nie powiem? ;
— Bo mnie Diobert zobowiązał. On.pro-- ivadzi śledztwo 1. jak cie będzie pytał, wtedy mo'.v. ale do- czasu me śmiesz nic po sobie dac poznać, a juz Kreutzfeldowi ani
iłOńa
- —■. Dobrze.-.
— -A teraz mi powiedz. Joseph, powiedz y. mi prawdę:- co się stało z dzieckiem?
Józek .spojrzał.staremu w dobre.:teraz niesDokojne .oczy.. :
— Towy przecie myślicie, ze ja wiem? .A; .może podejrzewacie mnie o co?..
• Eggert opuścił-głowę 1 wyszeptał:
- , — -Jesteś tu-JUZ parę lat 1.ja cię znam, ale-1 nie znam. .\ieraz zrobisz cos takiego.-
. ze mi Się Wierzyc nie chce, ze-to. ty. Gzy .ja wiemrTT może ciTstrzęliło co do głowy _i:-i dałes: dziecko gdzieś do Oberfeldu. czy -gdziT indziej; bylejalej: od-Nogensów. --: . , —-.To_wam przecie bym':powiedział/
— Kto tam przejrzj was, Russów.
— Ja nie~Russ; tylko Polak. .
-      — Dla mnie to-jedno. Nie znam ani jt; dnych'"ani drugich,
\ Minał tydzień, a śledztwo., nie posunęło się ani o krok naprzód. Tylko Dibbert po-: ' dejrzewał Józka coraz silniej. - Podpatrywał'chłopa, pare razy zaskocz>*ł go nagłym-zjawieniem się w stajni, to jakimś niespodziewanym p.\1aniem i konstatował zawsze, ze jeniec, jest spokojny, ale coraz smut^ . niejszy i chudnie w oczacłi. Nie wiedział - o tym. ze Eggert uprzedził Józka o podejrzeniach I ze to był powód, dla którego Ja.kubowski gryzł się i martwił z dniem każdym więcej. Dibbert był pewien, że jeńca grj-zą wj-rzuty sumienia. Nie przyszło tez na myśl staremu żandarmowi prowa-
dzić śledztwo w dwóch kierunkach; bo i: -August, i-:Kreutzfeld,i:Fryc -pracowali: W', okohcznychwsiach.,a Nogensowa. schodziła mu z oczu
Pod koniec drugiego tygodnia: właśnie gdy Józek - wTocił z - sadu .opiekuńczego, gdzie, w niYsr instrukcji, Dibberta zgłosił,, ze usynowione przezeń dziecko, zniknęła ..bez-sladu. w całym Palingen zawrzało: na wrzosowisku.--w - króliczej, jamie, kłusowi nik. młody Faust znalazł trupa Ewalda! — ; Skoczył natychmiast po Dibberta 1 wójta.. 1 • narobił krzyku na' cała wies... Dibbert kazał Rpwegowr zawołać po drodze Józka 1 E-ggerta i nastroszywszy okrutnego .marsa- udał się z wójtem ; na. wrzosowusko., ' Dwom żandarmom kazał trzymać gromadę ciekawych w pewnej odległości, od króliczej jamy. a. sam. z Rowegiem:r wójtem .wydobył zwłoki dziecka na-: wierzch.. Tuz obok -stał Józek- z Eggertem i Fneda.. -Wszyscy troje jednakowo bladzi, .Fneda zapłakana
—■Od południa łowiłem króhki —•; mówił kłusownik — .ale jakos mi nie szło.-Przyszedłem więc ty. bo wiedziałem, ze tu sa na pewno. Założyłem siec nad jednym otworem, a w drugi -wpuściłem łasiczkę w- kagańcu na, pysku. Łasica:-jest dobrze tresowana.weszła gładko. Czekam chwilę,, -bom był pewien, ze mi napędzi krohki w -"sieca tu nic! .'^ni łasicy, ani królików! Myślę  sobie, pewnie korytarz zatkany! Wziąłem się wiec do grzebania: wsadzam .rękę.w jamę i narjiacałem jakis ka^yałek: drzewa. Wyciągnąłem to i grzebię dalej, az tu czuja cos dziwnego! Odgarniam zie-. mię, patrzę: ludzkie włosy! głowa!— Grze-bię._odkrywam, a to głowa dziecka. Poznałem małego Ewalda... ;  Dibbert obejrzał się 1 znalazł ocz-yma^ ■Jakubowskiego.: _     -—   : :-t-:
— -Pozjiajesz swoje dziecko? .-
— Poznaje. T~
— Skąd się wział^tu ten trup?
■ — Nie wiem. panie oberlandjegerTTrzer :^cie \yszyscysmy szukali... -Żandarm zmrużył 7oczy. —-   . -
— Tjlko nie wszyscy wiedzieli, gdzie szukać!
Józek nie zrozumiał.
— No tak. trudno_:było wiedzieć.
— Tak, trudno. Powiedz miy Jakubowski, pytam po raz drugi: kto tu to dziecko zagrzebał? '»
— Skądże to ja mogę wiedzieć, panie Dibbert? Żebym wiedział kto, ubiłbym go : jak psa! Choć i pies by się na takie maleństwo nie porwał!
— Tak. A : tu cdowiek k taką zbrodnię spełnił. — Dibbert patrzył uparcie w smutne oczy Józka.
— Czy:weżmiemy trupa do wsi? — zapytał Roweg swego szefa
— \ie tu na miejscu postawimy wartę, a ja nadam depeszę do prokuratora. Ja-kubo'.vskiego. odprowadzić do aresztu.
Roweg- przyłożył rękę do daszka pikel-hauby, jednemu z żandarmów kazał zostać na straży 1 zwrócił się do Józka.:
— Jesteś aresztowany.
...Jeniec oderwał oczy-od zwłok, dziecka ■1 spojrzał na -landjegra"'.
— Jak mówicie''
—- Du, bist yerhaftet — powlórzył Roweg
— Ja' Dlaczego?
: —.Trzyniaj pyski marsz do wsi.
Józek rozejrzał, się po.ludzkiej groma-dzie 1 wszędzie spotkał pochmurne czoła 1 jeszcze pochmurniejsze spojrzenia. Tylko .Fneda i Eggert mieh w^tw^arzach smutek, a w oczach łzy
— Marsz! — powtórzył Roweg i pchnął chłopa ku WSI
: Jakubow-ski .szedł zwolna; Szedł tym.samym wrzosowiskiem, które mu było posłaniem miłosnym^i mijał ohatę,: z której zabrał-Tdę. Listopadowe-słonce zapadło czerwona kulą w morze mgieł 1 barwiło krwawo ściany budy Nogensów. : ■ — Tu: mi groził Kreutzfeld — przeszło Józkowi w^spomnienie.-r- Wtedy także zachodziło słonce czerwono. -• XIV.
Na drugi dzień otrzymał Dibbert odpowiedz na s\yą depeszę. Prokurator polecał przywieźć Jakubowskiego ■ do Neu-Strelitz. a zwłoki dziecka po sekcji pogrzebać. Sekcje przeprowadził lekarz z Lubeki, a Józka w kajdanach odwiózł do sądu Roweg. Jakubowski jechał, cał>' czas milcząc, za-
TORONTO INSURANCE SERVICE Najstarsza polska- Agencja \y3zcikich ubezpieczeń
PHILIP BOMBIER
1674 Egiinłon Are. West    —    Toronto 10, Ont.'. Tel. 783-6154
119.00
Oszczędzicie w ten sposób no pośrednictwie
PEŁNE KOMPLETY 3-POKOJOWE
w RATACH OD $1.50 TYGODNIOWO
3 częściowa sypialnia $69.00 49 sztuk 3 częściowy salon    $69.00 $ Umeblowanie kuchni $28.00
DOSTAWA WPROST Z FABRYKI RÓWNIEŻ
MEBLE "TEAK
Nowoczesne modele, importowane, z Danii
WIELKI WYBÓR MEBLI DO:
SYPIALNI .JADALŃ. - SALONÓW - BIUREK - LAMP POJEDYNCZYCH MEBLI -SZAFEK - STEREO SZAFEK
UNITED FURNITURE FACTORIES
66 Spadino Ave. (róg King St. W.) — Toronto 2 B
TeL 366-3951
patrzony w ziemic; -Ani razu ~me zwrócił twarzy ku oknu i nie ^podniósł oczu na
^ludzi: Jałło-jeniec bywał nieraz pod kon-1 wojem, ale wówczas miał na sobie s(rfdac-ki szynel i liazdj-nłiedział,.' że on przecie
-wojny sam me zrobił._Smiało więc spoglądał dookoła siebie. Teraz-odziany był zupełnie tak samo, jak wszyscy palingeńscy
: chopi.. i ludzie, jadący z nim razem, pa^-trzyli nań jak na złodzieja. ■ ' — Do sadu jedziecie? — pytała jakaś ciekawa baba Rowega.
— Yhm. __
— A co, ukradł co? :
— Nie.
— A co, pobił się z kim?
— Nie.
— Może zabił?
— Yhm.
— Himmel-Herr-Gott! A kogo? ■ — Dziecko. .■■
— Jessas! Swoje? <
JAN   ALEXANDROWICZ, LLM.
NOTARIUSZ OLA PROWINCJI ONTARIO Kontrakty, Pełnomocnictwa Testamenty orai Akty . Czynnoici Prawne '    okreSlone-w /'Ontario Notartes Act".
. Pomoc prawna we wszelkich-sprawach Rodzinnych, Spadkowych
1 .Majątkowych w I'oI.sce i Zagranicą.   •: Wlerz\-telne Thimaczcnia-Dokumentów; — Pomoc W Imigracji do' :VS.A: :i od.szkodołvaniach hitlerowskich---t.Income Tat k
Biuro: 618 Queen St. W., Toronto, Ont. Canoda
Tel. 3<9-5441 —        ~ .   Wieczorem: Scarborouah 261.9ip9
«3P
i KONOPKA FUELSTl
LIMITED
Ofllwa opołowcB 24-godzinno bezpłatno obsługo
T«clmicznt porada I fachowo utrzymani* piec6w w dobrym <tani«.  ' :
422 Cilbert Arc^ Toronfo 1C, Tel. 793>2206
;J4ie znajdziecie lepszej ob^^ niż d^Je Konoptat:';