rriŁ 2
„ZWIĄZKOWIEC" SIERPIEŃ (August) piątek, 4 - 1972
NR 63
l
V
i
i
■.ii • «
■ii U
f
^Zwi9zkowie^' (The AlliąnceO
Printed and PabUshed for ereiT l^esday :«nd Frlday.by POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED
V   OffSełal Or^ ot TTw PoIUIi MUance Frlenditr Sódcty of CaoadB.
W;
K. i. KaztirUnrlCł, nittnuin of the Board, 8. Łaiek. SecreUir.
Bdłtor-toChtef ^ B. Heyd«nkoni, — General Mantłtt — g, F; Konopta.
Babsez^ttoB: In Canada niLW pw ]«ar. In otlwr CosntilM fUM.
: Beebttdelaaf.mall ntlttratlon nmnber im. I47S OtMcr. Sł,     Torofiło 156. Ontario. T«l. 531-2491/ S31rM92.
PBBNnHERATA Boczna w Kanadzie      tl0.00 m Zamnica — Boema $11.00
Półroczna Kyfart«lna_
|-5;50
t 3.50
Półroczna $ 6.00
Pojedynczy numer 15f
Ustawy^ których nie przestrzega się
Strajk pracowników General Western Hospital W; T^^ rento w dramatycznej-formie ujawnił iż-usta.wa, o nier . medycznym per-sonelu pracowników szpitalnych jest błęd-.na.. Skaro bowiem przewiduje iź spory mają być uregulowane, w drodze rokowań i arbitrażu, to winna jednocześnie zapewnić pracownikom odpowiedni bezstronny aparat. Mor gła zresztą też ustawa przewidzieć, wytyczne warunków prscy i stawek - plac, które by obowiązywały w szpitalach a władze kontrolne sprawdzałyby, czy są należycie stosowane. Zatarg na tym tle mógłby być wówczas szybko i sprawnie zlikwidowany.
Obowiązująca ustawa ma raczej cTiarakter ogólnikowy.
; Zakazuje, uciekania się do strajku, ale nie gwarantuje sprawiedliwego załatwiania sporów. Skora uznaje sie istnienie związków zawodowych .na. terenie szpitala to nale-
: ży oczywiście szanować ich przedstawjicieli. nie. naruszać ich uprawnień. :Oni są powołani do prowadzenia rokowań o stawki oraz inne sprawy dotycząte pracowników a- gdy ujawnia się między ich stanowiskiem a dyrekcji wielka rozbieżność to trzeba zwrócić się do mediatora, znaleźć arbitra. Żadna strona nie może jednakże narzucać jednostronnych rozwiązań. Pertraktacje prowadzi się dla ,dopro-',vadzenia do porozumienia a: to znaczy do kompromisu.
. .Ustawa musi mieć ogromne.Juki skoro w Western Ho-spital nie można było dojść do. żadnego porozumienia i związek proklamował' strajk;' Akcja ta była oczywiście sprzeczna z obowiązującym ustawodawstwem, dlatego też dyrekcja szpitala odwołała się naprzód do sądu a następnie do Ontario Labor Relations Board. Naturalnie orzeczenie musiało stwierdzić iż strajk jest nielegalny iw. konsekwencji tego pracownicy winni podjąć . pracę.
Dyrekcja szpitala zawiesiła w prawach pracowników — jeszcze przed ■ orzeczeniem Ontario Labor: Relations .Board -e- członków komitetu prowadzącego rokowania.oraz mężów zaufania związku a wszystkim innym wyznaczyła dobę na powrót do pracy. Praktycznie równałobysię to pełnej przegranej pracowników jako że nie tylko nie przeprowa-dzili żadnego' postulatu, ale powróciliby do. pracy bez. doświadczonej w rokowaniach komisji i swoich mężów zaufania.. W-tym stanie rzeczy mogli jedynie liczyć na gorsze warunki aniżeli posiadali.
Ale .istotniejsze są inne aspekty. A  więc przede .w.=;zystkim iż podstawowy przepis o zakazie-strajku jest nierealny.
Prem.Trudeau odpowiadając kiedyś w Izbie na pyta-ni--! w związku ze; strajkiem, jakiejś.:grupy pracowników państwowych powiedział, iż zakaz strajku nie udaremnia, go, trzeba natomiast znaleźć odpowiednie metody usuwania- nieporozumień, likwidacji zAtargów.: Otóż i to!
: . Ońtaryjski'minister pracy .Guindon.powiedział i obo-. •.viązująca: ustawa nie podoba, mu sic:: Wypada - więc- zapytać dlaczego nie podjął kroków celem jej zmiany.- Można było znowelizować ją przed ostatnią ogniową próbą. Zapewne szpitalemuszą być otwarte. a to znaczy iż należy: im zabezpieczyć należyte.-warunki. Ustawa na' pewno zmierzała do tego. ale — niestety —- ma błędy i luki, które trzeba jak najrychlej usurtąć. Strajk w Western Hospital jost sygnałem ostrzegawczym. - ,
0)
Spędziłem tegoroczny urlop w Europie. Jestem Polakiem i czuje się Europejczykiem. Choc"^ polubiłem i głęboko przywiązałem sie do Kanady, do jej krajobrazu, do tak nowoczesnego Toronto, chociaż poznałem z lekka bardzo ciekawy Meksyk i zwiedńłem Stany Zjednoczone — Europy i Polski zawsze mł brak; Jedyny sposób by zaspokoić chwilowo nastalgię za Starym Kontynentem, jest zachłysnąć sie jego atmosferą. Dlatego pojechałem za Ocean,
Są pewne miejsc? na świeci?, ciągną każdego kulturalnego Europejczyka. _|Jależą do nich kolebki naszej kultury-i :cywilti zacji. Należy tutaj pi^de-wszys-; tkim. r«j«n Morza śródziemnego, zarówno więc^ środkowy Wschód, obszar dzisiejszego E-giptu, Libanu, Syrii, Jordanii, Izraela, Grecji. A czy można pominąć Par>-ż?
Niejedna wyruszenie, niejedno przeżycie może spotkać turystę, który np. stanie na.Placu Concorde w Paryżu i spojrzy na promieniście rozchodzące: się arterie wielkiego miasta,; czy przespaceruje się po Forum Roma-num w Rzymie i będzie szukał; miejsca, gdzie Cezar krzyknął: „Et tu Brute contra me",.a może usiądzie i zaduma się na ruinach Akropolu w Atenach. To są .iMekki" świata zachodniego i nie widzieć ich tou tak jakby nie mieć pełnego życia.
Zdaje się, że Francja jest najwięcej tolerancyjnym krajem świata. Przynajmniej w pewnym specjalnym sensie. Na najwyższym tarasie przed kościo-Sacre-Coeur w Paryżu znajduje się postument (na którym jeszcze w 1964 r; stał pomnik młodzieńca) z napisem: Au Cheva- dobrze czasy, gdy u: stóp góry
schodów w stosunku do. powierzchni ziemi ma właściwie trzy różne nachylenia, któ^e wychodzący łatwo, wyczuwa. Mi-mo tak dużej pochyłości budo-włi^ nL€_ma się lęku, by mogła się ona zawalić. A.. jednak^jęj to grozi i wielu inżynierów poważnie się głowi jak temu zapobiec.
: W Atenach zamieszkałem w hotelu leżącym na stokach wzniesienia zwanego Lymnikos; Na szczycie wzgórza: znajduje mały kościółek i restauracj?. Przed oczyma całe nowoczesne Ateny—T- hen w dal aż po Pireus, i w>:brzeże morskie z jednej
51 w o. Grecji Bizancjum nic nie dało —r raczej zabrało, a okupacja OttomańAa prawie : że wykreśliła ją z historii na okres kilku wieków. Nowoczesna Grecja to stosunkowo mał>' i biedny kraj, obecnie znajdujący się na peryferiach W^schodu i Zachodu. Turysta więc podziwia tam przede wszj'stkim tOj czym ona była,, gdy tworzyła podstawy naszej cywilizacji — podziwia ruiny slaro"z>-tnej Grecji; .
i teny łącznie z Pireusem;sa. i\ wielkim ."kilkumilionowyni miastem._ Nasilenie ruchu duże. Grecy jedzą niewic]e -wolniej~od Włochów. Miasto czyste przeważają kolory jasne; Na budowlach, .na życiu, wyróżniają: sic" wpływy obce,, anglosaskie, lub ekonomiczne .wpływy amerykańskie. Język angielski — .w hotelach; restauracjach, muzeach — w ćżcstjm użyciu.' Francuzi tez wywarli wpływ swymi archeolo-gicznyrpi badaniami z końca u-
strony, a po\wysokie wzgóna z biegłego stulecia. W: muzpąch drugiej;''Akropplis ozłocona ateńskich francuskie . objaśnie-światłem   zachodzącego słońca
to główny punkt malowniczego miejscu przed angielskimi, Skąr-krajobrazu. Ten widok ujrzałem [żył mi się na to przygodnie spc-zaraz pierwszego dnia po pr^y. jeźdzłe.i ten widok żegnał mnie w ostatnim, gdy opuszczałem Ateny, kolebkę naszej europejskiej/kultury;
Centralnym punktem wyspy Delos' na morzu. Egejskim jc.^t granitowe wzniesienie około 380 stóp wysokie o nazwie Cyn-thus. Na szczyt prowadzą scho^ dy wykute w .skale, pamiętające
sze domy w Atenach, mieszkaj« milionerzy — przeważnie obcokrajowcy — Amerj-kanie, Anglicy". Po drocbe inija się stacje gazblinowe — Mobil, Esso, Te-iaćo, Atlantic — dosłownie jak w Amerj-ce.— a to niby Grecja. W mieście najdroższe hotele (40, 50, 60 dolarów za pokój) to Grand Bretogne, Kinjg George Hotel, Hi!ton Hotel itpi. Nic dziwnego,-^że iani Wielka Brytania arii Stany Zjednoczone nie mogą-zezwolić na żadne-ciągoty ' • demokratycznó-rew:ólucyj-ne. Wolą • mieć 'tam dyktaturę pułkoWnikowską. Poza ■strategicznym, znaczeniem Grecji za dużo tam wsadzono twardej zachć-dniej %valuty. Ry-zykować więc nie "wolno.. Greków; biednych — zwłaszcza na greckiej, wsi wiele, ale. dyktatura ma też i swe dobre strony spokój, rozrost turystyki,, napływ obcych pieniędzy i .więcej pracy dla':w:szysl-kich. Drożyzna jednak istnieje. Taksówkarz skarżył mi się, że ni u trudno spłacić samochód i
, .,- .... utrzymać rodzinę, bo jego Volks-
«,a. bardzo neslo na p.erwąjm ^^^^^^
Wieści z Polski
C^ttacowane aa poJstataie puuy hajoiaej
lier De La Barre,' supplicie a l-age de 19 ans, le Juilliet 1766 pour n'avoir pas salue nue pro-cession Armand Bloch 1906.
Rok 1766 — to czasy przedrewolucyjne. Społeczeństwo wzburzone. Młody chłopiec nie w la-domo dlaczego nie uczcił jak to było przeiyidywane przechodzącej procesji (prawdopodobnie religijnej). Należy się domyślać; że rozwścieczony tłum zamęczył
istniało bogate miasto ■ będące stolicą konfederacji państw greckich. Był to najświetniejszy 0-kres rozwoju, tej wyspy, połączony z kultem Apolla, któremu budowano wspaniałe świątynie, Niedługo ta świetność trwała, no Ateny zazdrosne o władzę przeprowadziły w konfederacji ii-chwałę, że wyspa jest świętym miejscem Apolla i nikt nie ma prawa się tam urodzić i nikt umrzeć. Wkrótce wyspa się wy-
go na smierc: Inrty człowiek W , j .,   i . . •     „ ji
1 X   .:. ■    " .. .,   ludmła i:jej znaczenie upadło,
roku 1906 postawił mu pomnik
Łamania ustaw nie można pochwalać. Przestrzeganie ich jest fundamentem praworządności. Obowiązuje zasada: wywodząca się jeszcze ze starożytnego Rzymu: lex dura — sed lex (twarde prawo, lecz prawo) i jeśli ma ona Jjyć przestrzegana to "musi też opierać się na relatywnych założeniach. Skoro Minister Pracy uznał obowiązującą ustawę za wadliwą to jakkolwiek na jej podstawie dyrekcja szpitala jest uprawniona do wyciągnięcia konse-k\yencji w. formie, zwolnienia; pracowników, odmawiających podjęcia pracy—to winien raczej podjąć akcję kon-cyliacyjńą. Leży: w interesie praworządności aby wszyscy pracownicy powrócili:do pracy^ by nie wyciągnięto wobec nicli: żadnych dyscyplinarnych konsekwencji, ale by również uv/zględniono i ich zasadnicze postulaty w sprawie umowy zbiorowej.
Konsekwencje nieprawnego czynu, spowodowanego trudnymi warunkami i fałszywą oceną: sytuacji oraz własnych .możliwości, nie powinny być tak drastyczne jak zwolnienie 350 osób z pracy,\v szczególności gdy stwierdza się iż ustawa, którą naruszyli jest wadliwa i będzie zmieniona.
Utrata tylu. dni pracy stanowi dostatecznie bolesną ••karę; ■     ■ ■ ■■■■ ■,    .-. . :■■■■:;:.;■.•.
jako męczennikowi nietoleran-; cji religijnej. Gdzie?. Naprzeciw sławnego kościoła. Takie rzeczy można spotykać chyba tylko we Francji.
... -i- , »      ■. ■: .-
Czterokrotnie w czasie mojej podróży tegorocznej: wspinałem się: dwukrotnie na wieżę i dwukrotnie na góry, W Rzymie wyszedłem na szczyt Bazyliki Św. Piotra. Ponieważ schody biegną po obwodzie kopuły, po pewnym czasie przy swojej sześciostopo-wej wysokości., musiałem przekrzywiać się: odpowiednio do kształtu dachu. Na szczęście tiiż pod samym .szczytem schody zmieniają pozycję, przechodząc do środka wieży, bo inaczej trzeba by się kłaść. Widok z gó-ry: w-spniałj'.: Podziwiać można piękno Piazza di San Piętro i geniusz Berniniego. budownicze^ go tego placu.
Wychodząc na pochyloną wie-żę w Pizie odnosi się dziwne wrażenie. Po jednej stronie wieży idzie się prawie w poziomie, Ly po drugiej pokonywać podwójny spadek. lOrzywa spiralna charakteryzuje się jednako-wynt.spadkiem pod warunkiem jednak, że jej oś jest pionowa. Inaczej, jest"" z osią tak nachyloną, jaką ma wieża w Pizie; Tam spadki się zmieniają i spirala
Jak to religię można wykorzy: stać dla polityki — chytre, co?
..Dziś patrząc ze szczytu góry Cynthus podziwia się piękny widok na niebieskie, mieniące się morze z rozsianymi dokoła licz: nymi wyspami, wśród których wyróżnia się zamieszkała Myko; nos. U stóp. rozpościerają sie rozległe: wykopaliska, ruiny, świątyń, pozostałość różnych bu-dowii, dosłownie: aleje pomników*, rzeźb,;. olbrzymi amfiteatr, studnie i cysterny na wodę —-świetność i bogactwo starożytnej Grecji w archeologicznych rumowiskach. '    ■ '
Grecja tym różni się od Włoch, że właściwie jest jedynie wielkim zbiorem wykopalisk. Z historii średniowiecznej, z czasów współczesnych nic lub niewiele można tam zobaczyć. Przeciwnie Włochy. Tu na ruinach dawnego imperium rzymskiego w ciągu wieków wzniesiono niesamowitą ilość różnego rodzaju i stylu budowli i nagromadzono . olbrzymie bogactwa sztuki. Ale nic dziwnego; Ateny nigdy nie były stolicą: świata. Rzym nią zawsze był i wciąż jeszcze jest. Włochy to i Watykan i papiestwo i potęga morskaWe-necji i Genui i bogactwo. Florencji i wreszcie nowoczesne pięćdziesięciomilionowe    p a ń-
tkany Amerykanin; którego drażniło : to „poniżenie" angielskiego. Anglosasi jednak dominują. ldżi« się ulicą, ua której zna.i-dują się nowoczesne budynki mieszkaniowe, i można usłyszeć, jak gdzieś na trzecim czy czwartym piętrze z balkonu kamienicy głośno mówi: .iedna pani do: drugiej; która się wychyla. z ok-, na po przeciwnej stronie. Plotkują-po angielsku... .- ;
Jadę wycieczkowym ..autobusem do Delfi — mijamy piękne dzielnice willowe i rezydencjal-. ne. Przewodniczka turystyczna: objaśnia nas.„Ti/?są najbogat-:
dolarów .— dużo: więcej niż w.' Kanadzie. Króla nie chce i o polityce też mówić nie chce. On chce pracować i'zarabiać. Czy jest wolnośćw Grecji? — Chyba ograniczona...;Czy Grecja to suwerenne państw-o? Chyba z bardzo wielkim znakiem zapytania. Wolność-' to taka jak i w Polsce, a suwerenność to jak w Wenezueli; Gdzie ..przeciętny standard: życia wyższy —' w .Grecji czy w Polsce? Chyba, w Polsce, ale w Grecji mimo-nawct dyktatury więcej szanują indywidualne życie — człowiek może wykazać w- walce o swój ekonomiczny byt więcej inicjatywy. Wojciech Krajewski
Ksiqżki i płyty z Polski
Na Canadian National Ex-liibitiónw'Toronto tradycyjnym już zwyczajem będzie stoisko polskie.z książkami i płytami. Wystawcą jest — jak w latach ubiegłych — /.RS POLONA — RUCH.
Znajdą się na półkach stoiska zarówno bardzo popular-, re .książki jak i ..wydawnict-y.a: ilustracyjne, albumowe, jiędą ostatnie nowości oraz. l;siążki, które ' zawsze mają' popyt, pozycje żelazne.
Większość pozycji książkowych stoiska- znajdowało, się lub znajduje wprawdzie również na składzie w księgarni '.•Związkówca-'i ale. wśród. pozostałych jest spora publikacji specjalistycznych, jak np.^ z zakresu medycyny, literatury, sztuki, filozofii, techniki. Duży jest również .zestaw publikacji dla dzieci-i młodzieży.
W dziale muzycznym obok płyt z najbardziej popular-.-nymi nagraniami po raz pierwszy będą kasety m.u-zyćzne z pełny mi programami różnych zespołów. I. tak
np.: Podwieczorek przy mikrofonie. Parada gwiazd 1971. Mazowsze, .Polskie zespoły regionalne. Muzyka i arie operetkowe. Tanga. Polki. Polska muzyka młodzieżowa, Duet Kramerów. Wiersze i bajki dla dzieci.. A wiersze dzieciom tak potrzebne: W stoisku znajdować się będzie też sporo nut zarówno dla^hauki jak również i utwory kilku kompozytorów polskich.
Uzupełnienie działu książę kowego i muzycznego stanor wią artystyczne kartki, płytki,-wyroby ludowe ze słom-ki wkomponowane w drzewo lub . papierl. Bardzo, ładne i bardzo dekoracyjne.   . .
Wreszcie wiele; będzie- dla filatelistów; serie pięknych znaczków polskich, • niektóre należące już do rzadkości.
Sądząc z otrzymanych katalogów", sporo interesujących obiektów przybędzie z Polski na CNE. Na różny smak i gust. ■': -■
Nie omieszkajmy więc odwiedzić stoiska. ..:::.
Przyczynek do dziejów organizacji polonijnej
(1)
Zarząd Główny Związku Polaków w Kanadzie postanowił w związku ze zbliżającym się Walnym Zjazdem Delegatów KPK przedstawić zarys historyczny organizacji uwzględniający przede wszystkim najistotniejsze zagadnienia. Zwrócił się wobec tego z prośbą do red. B. Heydenkorna o opracowanie takiego zarysu.
. Po dokładnym' rozpatrzeniu otrzymanego maszynopisu Zarząd Główny ZPwK postanowił jednogłośnie ogłosić go na łamach "Związkowca", a następnie opublikować go oddzielnie. _
Sądzimy iż zapoznanie się z tymi wywodami-zna-komicie wyjaśni wszystkim stanowisko .ZPwK i pozwoli na-jego należj-tą ocenę.     - l_
_ — T. A. GLISTA '.
Prezes ZaTządu"Głównego ZPwK
. -■■■•,■•■■■«.:■-•-.•■•,;.:*•■.;.,,-.. ■:;;^:-- ,-•"■-;:■•■--
Społeczność polonijna w Kanadzie'jest'zróżniczkowana, podolinie jak wszystkie inne grupy etniczne. Nie wydaje się zresztą by postulat pełnego ujednolicenia można ażńać za celov|fy, nawet gdyby istniała sjzansa jego realizacji. Uniformizm "bowiem jęst-M^ H§?4?J ności' podczas gdy różnorodność ożywia ją. Rywalizacja: we ws^stkich posadach jest jak konkorencją w życiu gospodarczym. Góruje wprawdzie najsilniejszy^ ale prymat ten osiąga kosztem różnych koncesji. Uczestnicy zmagania wyciągają jakieś wnioski; uczą się czegoś, przejmują wzajem-iie: pewne elementy, dodatnie pociągnięcia czy atrybuty konkurentów.' Nierzadko zwycięzcą pozostaje ten, który przejął i Tozwinął plan, taktykę jednego z konkurentów. W żydu'publicznym bywa podobnie. W Polonii również. I jest to jak Bajbardziej naturalne.
Niemniej jednak na użytek zewnętrzny obowiązuje w Polonii fałszywy postulat jednolitości. Propagandowo na-,wet głosi się iż jest to stan faktyczny. Przy każdej okazji — obojętnie czy ważnej czy nie ważnej — głosi się, ba nawołuje do jednolitego stanowiska. Często dla podmurowania tej tezy wskazuje się na postawę innych grup etnicz-•nych —T dziwnym zbiegiem okoliczności tych, wobec których na co dzień mamy worek przedawnionych i odnowionych uraz, żalów, pretensji^ zawiści i przesądów.
Społeczeństw popiera "rząd pułkowników"
Od 5 lat i 3 miesięcy wla- brać pod uwagę i to, iż ząpro-dza w Grecji spoczywa w W7- wadzono w kraju porządek. Piku dokonanego zamachu co bardzo jest po mysli zwła-.^tanu w rekach wojska, które szcza mieszkańców prowincji; obaliło   beznadziejnie   słabe Olbrzymie znaczenie mą także
PRAKTYKI WAKACYJNE
Ogółem przewiduje się wyjazd ok. 4300 studentów na praktyki do krajów komunistycznych w tym najwię^iej ^ 2000 — do ZSRR. Do krajów zachodmcnmin. do Francji, Włoch. Szwecjii Ah^ glii, Austrii i Hiszpanii, wyjedzie ok. 1340 osób. ,
ELEKTROWNIA -i PUA GRECJI
■ Centrala Handlu Zagranicznego podpisała^w, Atenach kontrakt na budowę kompletnej • elektrowni. m wyspie Rodos.. Wartość transakcji wynosi ok. 20 min zł. dew.
Umowa przewiduje kooperację z Jugosławią w zakre-.sie dostaw turbin oraz udział firm greckich w dostawach uzupehiiających i pracach budowlano-montażowych.
STOCZNIA RZECZNA
Opolskie Przedsiębiorstwo Budownictw^a Przemysłowego przekazało do: rozruchu technologicznego ostatnie obiekty dla stoczni:rzecznej w Koźlu. Zaspokoi ona w pełni potrzeby remontowe całej żeglugi na dolnej i górnej Odrze.
SZTUCZNE JEZIORO
Mieszkańcy- Siedlec otrzyr mali piękny, obiekt rekreacyjno-wypoczynkowy:, sztuczne jezioro. Jest to zbiornik na rzeczce Muchawka, budor wany dla potrzeb rolnictwa.:
Od początku budowy u-względniano rów nież możliwość wykorzystania jeziora położonego niemal: na przedmieściach Siedlec dla celów rekreacyjno - wypoczynkowych. Są tu szerokie plaże, otwarto pierwsze kioski gastronomiczne. Przewiduje się pełne zagospodarowanie terenów nad jeziorem, wyposażenie ich w urządzenia turystyczne. Powstanie tu ośrodek sportów wodnych z przystaniami i wypożyczalnią sprzę^ tu.
REGULACJE RZEK
Rzeki beskidzkie przestaną być groźne. Kosztem ponad 50 min zł przystępuje, się do regulacji Koszarawy w żywcu, żylicy .w Szczyrku i Buczkowicach. Białej w Bystrej i w- Komorówicach oraz Bren-nicy.
TRAGEDIA NA DRODZE
W miejscovFości Babice k-PnemyśIa miał miejsce' tragiczny wypadek; Samochód ciężarowy prowadzony przez 18-letniego kierowcę K. Tm-rza. wpadł w momencie wy- ż przedzania ńa Idącą poboczem drogi 26-osobową grupę. mar- ■ szową dzieci. .W wj-niku wy-oadku_poniósł śmierć :8-letni Stanisław Daś (zam. w Leżaj-.sku) a jego 11-łetni' brat Arkadiusz oraz . 9-letni Jerzy Przybylski ciężko ranni t-walczą ze śmiercią.; Rany odniosło 3 dalszych dzieci.
ZATRUCIE BIEBRZY
Wody "Biebrzy jednej z najczystszych ; dotychczas rzek w Polsce i w całej Europie :— zostały zanieczyszczone. Poważne zatrucie tej rzeki .•^twierdzono zwłaszcza w okolicach miejscowości Lipsk. Biebrzą płynęła tam mętna woda zmieszana z ropą naftową. Wstępne badania wykar zaiy, ■ źe na kilkukilometro-wym odcinku przy brzegach i w rowach .. melioracyjnych znajduje się dużo śniętych szczupaków, sumów, jazi o-raz innych ryb różnych gatunków i wielkości.
KATASTROFALNA ULEWA
W godzinach popołudniowych nad tarnobrzeskim za-; głębiom siarkowym, przeszła ■ gwałtowna burza połączona z oberwaniem chmury . Spowodowała ona zalanie i, uszko-; dzenie szeregu obiektów wchodzących av skład kombinatu.,Siarkopol". Woda zalała wyrobisko w odkrj'wkowej kopalni w Machowie. Zatopione zostały m. In. trzy przenośniki transportujące rudę. Ponadto zniszczeniu uległo około 800 metrów dróg: dojazdowych i rowy odwadniające, a także niektóre urządzenia.
REWIZYTA
Z wizytą przyjaźni do Le-; nmgradu wyruszył zespół o-krętów,; Polskiej Marynarki Wojennej w składzie: niszczy-: ciel ..Warszawa"; dwa ściga-cze   okrętów podwodnych, dwa trałowce bazowe i dwa okręty desantowe. Będzie to rewizyta: w czerwcu 1970 r. zespół   sowieckich .' okrętów gościł w Gdyni- z okazji 25: locznićy powsiania :Marynar-■ k; Wojennej.
WAŻNE I NIEWAŻNE
i-ządy parlamentarne i rozpoczęła sprawowanie rządów dy^ ktatorskich „silnej ręki". Król Konstantyn, choć nic mu liie zagrażało, udał sie na dobrowolne wygnanie, nie chcąc swą osobą firmować poczynań nowego reżymu.
Obecnie z upływem tak długiego już czasu trudno tak o-becny rząd naz>wać.jak również utracił on swój „pułko-
poparcie, jakie obecny rząd ma ze strony kościoła prawosławnego, oraz poparcie prze-rnyshi i finansjer}'. ■
Największym jednak atutem obecnego rządu jest coraz szerzej panujący w kraju dobrobyt, ó jakim nie śniło sie szerokim warstwom ludności za czasów rządów demokratycznych. Obliczenia statyr styczne wykazują bardzo zna-
wnikowski" ; charakter.  Of i- czny wzrost dochodu na głowę
cjalnie najwyższą władzę po siada PapadopuloSj. będący w jednej osobie premierem, ministrem obrony narodowej, jak również i regentem króla Konstantyna. O jakichś prawdziwie wolnych wyborach demokratycznych nie ma mowy.
Opozycja w kraju prawie nie istnieje, jeżeli nie liczyć
• Któż może mówić czy wzywać do jedności Polonii? Jak może ona zaistnieć i w imię czego? rr  Społeczność polonijna w' Kanadzie ję_st różnorodnym zbiorowiskiem. SUada się z osób, które przybyły do chwili
obecnej na przestrzeHi - przyjmijmy dla uproszczenia -- ^. Diaczeio"t^k jest, dlacze-stu lat. Mamy więc niebczne grupy Kanadyjczyków pol- "       ■> .
skiego pocłiodzenia^w czwartyra-a qawet piątym pokoleniu: Za wyjątkiem osiadłych w rejonie'^any'$ Bąy — tę ostait-aie
nieznacznej garstki inteligen-
go nie ma oporu i sprzeciwu mimo licznego osadzania w więzieniach podejrzanych o
1 mieszkańca: wynoszący dziś przeszło $1,200, podczas gdy dawniej wynosił on zaledwie 1900.
Podniesienie się stopy życiowej widoczne jest w pierw-T szym rzędzie na wystawach sklepowych — nie tylko w A-tenach i większych miastach kraju, ale również i •w=-naj-mniejszych: nawet -miasteczkach i osiedlach. Wszystkie one są dosłownie zawalone: tar ]pmi sprzętami jak telewizory, aparaty radiowe, pralki elek-
TAJEMNICE POMPEI
. . Pompeja wciąż odkrywa swoje tajemnice. W mieście, zniszczonym w roku 79 po Chrystusie przez wybuch Wezuwiusza grupa archeologów odkryła ostatnio niezwyr kle cenną budowlę. Na tzw. "ulicy potopu" odkopano dom greckiego polityka i historyka PoUbiusa. Budowla przedstawia klasyczny przykład pompęjańskiej. architektury z dwoma atrium i boga tymi malowidłami ściennymi, pochodzącymi z różnych epok^ Freski te zachowały się w doskonałym stanie: ■
Polibius był przywieziony do Rzymu jako. zakładnik, ale wkiótce zaprzyjaźnił ńę zamiejscowymi politykami i brał udział w III wojnie pu-nickiej. Napisał on 5-tomo-wą historię Rzymu i uchodził za pierwszego historyka w dziedzinie nowoczesnego opisywania dńejów. Archeor lodzy .odkopali również bramę miejską prowadzącą od strony wschodniej do Pompei, która była wówczas najbogatszym miastem Imperium Rzymskiego,
RTfĆ NA KSIĘŻYCU
Ponieważ   .w .próbkach
jest ona zmiatana w przestrzeń kosmiczną przez cząstki.' wiatru słonecznego.
FILATELISTYCZNO. KSIĘŻYCOWY "KANT"
. Załoga . pojazdu  księżyco-. wego "Apollo XV" pełniła nadprogramowo junkcję lis-tonoszówy. ■ dostarczających z ■■■ Księżyca na Ziemię przesył-ki. pocztowe, które na rynku jilatelistycznym osiągać mo-, gą astronomiczne ceny.
Mianowicie — jak donosi tygodni k filatelistyczny Linn's — astronauci amerykańscy zabrali- na Księżyc 402 koperty, które tam zostały ostemplowane. Urząd Pocztowy.zarejestrował tylko jedną taką kopertę, która była przeznaczona dla -zbiorów waszyngtońskich.
Po powrocie astronautów na Ziemię 302 koperty zostały skonfiskowane przez NASA, ale setka, dostała się ńa rynek handlowy... w NRF:
Jaką diogą — nie ustalono.
gruntu księżycowego ujawniona obecność niewielkich ilości rtęci wyrażono niedawno przekonanie, że w czasie dnia^księżycowego, gdy powierzchnia Księżyca podlega silnemu ^nagrzewaniu, przh promienie słoneczne, rtęć może się ^ulatniać-w poftaci gazowej z 'gruntu, pq_.czytn.
parlamentu
grupy poisKiej me sposoD jecmak me zaznaczyć, iz oczywi- cjżiałąlnL_-_ ście składa się z różnych warstw, zarówno jeśU chodzi o ro- kowania'wylior^ dowqd(p(M4(rfzemę)rjąk i stan aktualny.^^D^^ jeszcze,-rseuida się ńś to wiele po-aaleiy, że ta "Wjisowftśc" nie ma charakterą stałego a ra-;^odóiyi ^ pi^rtpśzym rzędzie ciej Hle^a ciągłym zmianom. Imigracja do 1939 r. była pbwoduje. to rozbudowanie oczywi^ w pęfaiym tego' słova znaczeniu zarobkową. Z na wielką skalę aparatu bez-wszystkiiih zaborów przybywali Polacy: -^nąjliczoiej jed- ^{lieóenstwa oińi armii, ^óra nag spod zaboru, austriackiego — a później z wszystkich liczy w;obecnej chwili prze-wojewpdztw Odrodzonej. PolskL I silo ISOjOOO zotaierzy. Obie te
W pizyłłacjąjącęj większości imigrand pochodzili le formacje sa wierną podporą wsi lufa mjdych iniąstetfzek. Bjrli to przeważnie mężczyźni obecnie jedzącej kliki, ponie-w młodyni wieku — przed trytlriestką — t jeszcze młodsL «-aż uctynióno z nich obywa-A więc doskonal element nawet dlą oajlwdziej klasy, uprzywi-
aego pnestawiema zarówno jeśli chodzi o pracę zarobkor .lejowanyęh i najlepiej ^t-wą jak i tryh iyda. 'ąydk te? tneba
riie brakuje. Dowodem możę |)yć tez fakt, iż nfi 8,50Q,bqQ inieszkańców krąjp przeszło 500,000 posiada juz telęwiizo: ty i ilość ich wlaścicjellz dnia na dzień'się zwiększa, nie jest z samochodami. Z A-ten i Pireusu — dwóch najj-więks^ch i|iiast greckich, posiadających łącznie .2,a)0,000 mieszkańców, w. czasie ostatnich wakacji wyjechało własnymi: wozami przeszło 600, OOOlndzL
w samie o zmianie rządów, a już najmniej o jakimś przewrocie, zamachu stanu czy rewolucji prawie nikt w Grecji dziś nawet nie myślL Wszyscy są zadowoleni (wyjątki oczy-istnieją) i główną: troską ob^«iteb jest nie poUty-kowanie,^ale coraz to większe : dorabianie się. Sądzić więc nałe^, iż żadne przykre męq)odzianki przynajmniej w najbliższym czasie nie zagra-żają apramijąi^ej dziśv«ła(|zę w Grecji klice, (r.)
RZADKI OKAZ
Amerykańsko ■ francusko-brytyjskiej   ekspedycji : na-ukowej udało się schwytać żywcem prehistoryczną rybę' o nazwie coelacanth, żyjącą w głębinach Oceanu Indyjskiego. Schwytaną ją w nocy w pobliżu wysp Komory Tia zachód od Madagaskaru. [ Okaz jest rodzaju żeńskiego, waży 11 kg i ma blisko metr (Uugości. Dzięki szczególnej^ technice'-polowu, rybę udało się przenieść tjaceanu. do zbiorników z morslfą wodą, bez żadnych obrażeń. \ Coełaeąnth — tzw. "ryba z rfkami" uważana była' za gatunek caOcorcicię toymarły, dopAki vp pobliżu wysp Ko: mory w 1938 r. nie w^fiowio^ no   przypadkom jednego okażą. Rybą tą zdechła jednak zaraz po loyłówięniu. Jest tą giaunęk, kt^ zachował się' w prawie nie zmie-nyapym stanie' od mUioniw lat i stanowi obecnie najbardziej prymitywny okaz źyjflh q/ch kręgowców.