..... te
"i
1»7
jezemadi, tak, że można być Sanądidź^cm; dłuższy, < a
w Kanadzie 122.911, a Wedle spisu z 1941 roku już tylko 118.316; to wymiej^ające powoK "doirosłe dzieci", którymi opiekuje* się rząd i kościoły, a które wyzjrskuj^ prywatne f irtóy. podobnie zresztą jak pizeA wiekiem.
ESKIMOSI. ,
rycJi języku "etoiosT oznacza "zjadacza surowego mięsa
a za takich uważali czerwoni swych: północnych sąsiadów'. Na diugo przed pęsybyciem Francuzów i Anglików, zamieszkiwali Eskimosi wybrzeża oceanów Atlantyckiego i Spokojnego, schodząc na prfudnie, aź ,po dzisiejszy Boston.,. Z tych pierwotnych siedzib wyparli ich Indianie, tsk, że pierwsi biali osadnicy zastali ich już w dzisiejszych siedzibach, daleiró ńa póhioey. Pochodzenie ich jest w nauce rzecz- sporną. Jedni sądzą, że przybyli oni z Azji, inni, że wytworzyli się na kontynencie amerykańskim. ' Kidtiira. — Eskimosi żyją po dziś dzień, na bardzo niskim szczeblu cywilizacji. Pokarm ich stanowią ryby i mięso. Gló wnemich zajęciem jest zdobycie tego pokarmu. Polowanie i rybołóstwo, dostarczają im tśż 'odzienia, opahi, materjału do budowy łódek. Eskimosi stałe koczują, tworząc tylko sezonowe osady z 10 lub 15 namiotów w porze letniej a z chat śnieżnych zimą.
Najprawdopodobniej, Eskunosom pierwszym przypadło w udziale zetknąć się z Europejczykami. Stah) się to jeszcze przed przybyciem Kolumba, w czasach dalekich wypraw Norwegów.
ODKRYCIA.
Pierwszymi, którzy postawili stopę na kontynencie mne-rykańskim byli Normanowie. Już w końcu IX wieku, nor-maóscy Wikingowie założyli osadę w Islandji, a w 986 roku, zorganizowała śię pod wodzą Eryka Czerwonego, kolonia w południowej Grenlandji. W dalszych swych podróżach spotykali ci żeglarze nowe kraje, którym nadawano rozmaite na zwy. Dążyli oni też do kolonizacji Ameryki, gdzie w 1007 roku wyprawiły się pod wodzą Thorwalda; trzy okręty, które tfwió^l^SO-mężcs^ń Mika-kobiet., ifepedycja t»,,po Miką-łatach pobytu w nowo odkrytych^ krajach, na slcutek wro^^ gi0j postawy tubylczej ludności, zaniechała projektu i po-'wrÓdła^^Ho Gre^ilaTidji, gdzie osadnicy utrzymali się aż do XV widtu, w^^jyin bowiem czasie napadli ich i wymordowali Eskimosi.
stępi® I »ł<^'®(S*'
niceny,,
000, a paczki papiamś*/ 1150. ^
źe w okr^ie wpjny, poróT.^; nanie Kanady^ fynisaczóny«^ mi Chinąnu wypada t# b^-^ dzo na jej kor^6» jest rzecz-jasną. A^ wsi^J, przed woj aą, ci, którzy tu jaki^ czas spę dzłii i wrócili do ^'sfeaise^o kra
ju", jakby oto się nie nazywał zwykł© tęsk^i^ do^Kaaady 1 wielu chciało do t^ej wrócić; Dotyczrfó to też i rodowitych Anglilców» IjtÓrzy na Kanadę patrzyli z góry i ostro ją często krytykowdi.
Iteraz w Kanadzie jest du źo takich, którzy ją ki7t53o)| ą, Idórzy widzą tyŚco'ujemne rzeczy. Wszyscy twierdzą, że gdy będą moglito natyćh miast -wyjadą. Szczęść im Bo że, ale można się też założyć, że ogromny ich procent zatęs kni do Kanady, że zechcą do niej wrócić, Kanada ma w so bie coś, co nieznacznie działa na ludzi, co ich do niiej przywiązuje.
Samobójstwo Ucznia
Wpływ Odrodzenia. — Tak zdobyte, szczupłe informacje, o dalekich krajach, zaginęły w mrokach średniowiecza.. Pra-
U zbiegu ulic Adelaide i York, znaleziono w automobil lu, zwłclu młodego, 17 lat li czącego, Gęj^^ Shelley, któ^: ry był umiiem szkoły Northern. Vocatioi|al. ^
Chłop-, którego rodzice przybyli do Kanady z Nie--miec w 1929 r,, jak ze ^łedz twa policyjnego wynika, popeł •nił samobójstwo. Powodem rozpaczliwego krolni było zde nerwowanie się złym raportem szkolnym. Górald Shelley był bardzo popularny wśród kolegów i przewodził' nawet ich życiu.
^!leżell;faaa^c^<?y pm§, lą w siebie" wmów§ to^ że
w«j ludnolei - Etanowi Jaldeś «lebezpfej?4^0i t<>-?8daniem dsdz§ 5i§ spro\i^adzić ^ właści^^ej drogi i sami siaraż| się ną niebeapigczeństwo.
Przed 1030 t,'pstopaganda nazistów^ posługiwała się; dśmagogami i płatnymi ągen-^ tami,f którzy dążyli ^o'rozbi(?fa jednośd narodowej kraju. O-f becnie pracują o^ dlą uz:^!^ nia uzgódńlonegtt pmz otó stróiy pokoju, przez wysuwa nie nieistriiejlcego niebezpieczeństwa żydowskiego, żydzi Katiady nie są doskonali, zaznaczył rabin Feinberg, ale do skonała nie jest też żadna inna' grupa ludności.
Ani dęmoicracja,anłchrys* tyjanizih nie mogą rozwijać się w sercach zarażonych jadem nienawiści do żydów. An tysemityzm nie tylko sprzeciwia się zasadom sprawiedliwo ści, religji i demokracji, ale podminowuje on też zdrowy sąd i jedność wolnego narodu* Na marginesie tego, co powiedział A. Ił. Feinberg, tóoż na dodać tylko to^ że tam gdzie
Si
■i' !
Azji, za jakie początkowo uważano nowo odkryte ziemie. O ^ndent szkół mj^ Toronto, ile korzyici handlowe były małe, o tyle wyprawy te miały Proponuje otworzenie szkojy inne wielkie znaczenie. Przede wszystkim polityczne, gdyż dla rodziców. Celem jej bylii dały; Anglji podstawę do roszczenia sobie pierwsz^stwa na by przeciwdziałam*^' rozwijl^ północnych ^br?;eźacłł nowego, kontynentu; dalej, dzięki zbrodniczo^ u młi
władomodci o bogactwie rybnem, zaczęły się zapuszczać tam ff rZTrl^fS??. 1 5^ st^ rybadne, tt> wpłynęło nie tylko na rc^ f»«^ na którą dem w k^l
ale też-i na rozwój marynarki angielsMej, ' wypadku wywiera wply^^
Nowe odkrycia zadiędly też i inne l^a^astt^a do wysył^niajd^ , ^ :
swych statków na poszukiwania W okresie tyta zaczyna aię * x>ff. GdHring,>2;wrócil uwa^ współzawodnictwo FortUgalji, Hiszpanji, Fr&mi i AngMi, gę ńa to, żc eksperyment teM
pi%eko^jania, ^ od^yN^jBowy tetynenti ale łl^ joizcze m P^P^^^mm ^ Sm' rad: to, źe w barjerz^:tej, oddzielającej ic^ od upragnionej Azji, dBco. Do czynnej tam s^zkoły sąiold, przez które można Ij^zic dotrzeć do JłOgatydł CMn uczgt^czają fodzice dzieci, któ
Coldwell o Podatkach.
M. J. Coldwell, lider partji CCF., przemawiając w Ottawie do przedstawicieli prasy, oświadczył, źe jest zwolenni-kiem_ zcentralizowanego podat ku, też w okresie powojen-
cę trzeba było zaczynać na nowo. Epoka nowych odkryć przypadła na czasy, gdy Europa-weszła w okres^ Odrodzenia^ Nowe prądy wjn^arfy ogromny wpływ na wszystlde dziedziny, zachęcały do nauk, badań, do szukania nowych dróg. Wybiły też swe piętno na sposobie życia, wytworzyły nowe zapotrzebowania, co ożywiło handel ze Wschodem, do starczającym korzeni, klejnotów, jedwabiu i tkanin. Zaczęła się też pogoń za zlotem. Wszystkie te, bardzo pożądane skarby posiadały Indje i Chiny, ale jedyna, znana wtedy droga lądowa była daleka i najeżona niebezpieczeństwami. Zaczęto więc myśleć o innym sposobie dostania się do tych krajów. Ponieważ wiadomem już było, dzięki odkryciom polskiego astronoma, Kopernika, że ziemia jest okrągła, więc zamiast drogą na wschód, postanowiono dostać się do Azji drogą wodną na zachód. Stawało się to możliwszem, dzięki udoskonaleniu się marynarki, budowie lepszych okrętów,,o-statecznie dzięki poznaniu pewnych przyrządów żeglarskich, nym. jak np, kompasu. Jak wiadomo W czasie wój-
Jćzef Cabot. ~ Tak więc przychodzi do rozmaitych ekspe- podatki ściąga tylko rzad dycji, z których np. duńską z 1476 roku prowadzi Polak iłan Jderalny z teT że nZo^-o z Kolna, Id^ry doirfynął do brzegów Grenlandji i^zdaniem ? i /• !S • ^^^^^^f pewnych uczonych odkrył Labrador. W 16 lat potem, mamy ^»ałne części oddaje jządom epokowe odkrycia Kolun^ba, oraz ważniejsze dla Kanady, prowincjonalnym, odkrycia Józefa Cabot, też żeglarza z Genuy, który prowa- Zdaniem Mr. Coldwell*a, dził swe wyprawy przy pomocy Anglji, przedsiębiorąc pier- rząd fed. jako najwyższa in wsze z nich w latach 1491-1492. Większe ekspedycje mamy ^^j^ni^, nowinien ia nriwo 71 w latachW i 149ą, Cabot, trzymając się póhiocy, oply- T^^P?^^^ ^ P^'*''*' ^ n^ dookoła brzegów wyspy St. Pierre et Mquplon, wzdhjż ^'^^y^iac i naaai.
wybtóa Nowej FuDlandji i,Omowej Szkocjt Korzyści lian--
diowe z tych wypraw by^ m^e, przywieziono ^Iko futra i i?mdomość o ogro^nnych ławicach ryb, ale ani złota, ani korzeni, nic więc z %ch rzeczy w które mmty obfitować kraje
wybticha antysemityzm, rozwija się pz^dzaj czy późnie niechęć do wszystkich obcych elementów, Niancy zaczęli od mordowania żydów, a potem
r2UcaiŚ[ęnać^ły"«C"*"
' \.....^......
^cy fesekwentnle. p#i^a|4f A §&^ę^^^itą^l)^;'^^'
Br. C* C. Goldring, supeiin
W ciągu pi.erwszych 11 mie sięey 1944 r. było w Kanadzie 180 strajków, Irtórych razem brało udział 75.66& ludzi.
W 1943 r. było strajków du źo więcej, bo 382 z tem, źe bra ło w nich udział prawie 200 tysięcy pracowników, W1944 r. skutkiem tych strajków, stracono 490.281 dni pracy.
Spadek liczby strajków świadczy wymownie o tem, że robotnicy Kanady sięgają do tej obrony swych praw tyl ko w ostateczności, wtedy, gdy żadnym innym sposobem nie niogą wywalczyć tego, cp im się należy. '
W okresie wojennym, w czasie, gdy każda godzina prą cy ma tak wielką wartość, uni kają tego jak tylko mogą.
Hobotnicy Kanaciy spełniać ją w obecnym trudnym-okresie swój wielki obowiązek f na leży u^ać źe kraj spełni swój obowiązek, w stosunku doi nich JM) wojnie, żed, Irtórzy pracowali ciężko w przemysłach wóje^ycii,' <ffiy w szere g« innych niezbędnych warsz tafcó^ pracgr, nie znajdą oię be^jpraor, gdy kraj będzie wracał do normalnych sto^un
wychodz^<se,'i|^ $ą włafcii^e do^sWsrane do ap<^ufe«iA^; lenia, do waru^ów, w jakidi żyje ig?3«5hQdKfcW(f poIsHe - vk Kanadide:-
W każdym t^ie, w ełiwili'wybuchu oboijnei W^nyśwlal towej, sytuaeja'fej^-:wteględni0 dobyą^-^Pegors^a się j^d*! nak meznie .w ciągu 14 lefij^JWit^^-ijMl^slf^spęcp^ silnie na tetti[p<j»lu, jttó^/Bteaewi^c sl^^w^P^^o^si/ jesi bezwarunkowo najważniejśzern* W Kcukadzie dał s% odczuj dotkliwie brak pierwszej 'ksiąiSd, Stóri;^ cj<Jicc i listka ^Mc^? dać pwemu'dMeclhi, ŁAd^ddcztlćIsiiaksdemeta^ ękich. %lo.to tmm Wjńłh^o^oinaje^Wtóaaą 60 i i^cą #«łit tość p^śiadjiją c^ly li|0mtw'41a feego^^^iiie ijakl W r§n ku tego "A, B, O'* dlą kogoś kto niecnie csytaćpo polsku, j , Brakowi temu zaradziła jedna organizacja pjjłska w Kanadzie, tą garść |ej członków, kt^ra szereg iviec3ÓKów po ciężkiej pł"acy zarobkowej, poświęca pmy dla ptzyszło|ci> pracy dla dzieci polskich w Kanadzie, ^ , " ^
' Organizacją tą był Związek Polakó>^ w Kanadzie, ludzie którzy działali, występują pod nasw»^ Komisji Editóyjnej Związku Polaków w Kanadzie. Iz tego źródła 'ivyszedł, odbi ty czcionkami Związkowca Elementarz Polski/dła.'dzieci chcących się uczyć po polsku.
Nikt tej, wiadomości, tego faktu nię uczcił mowami, wkt nie był.okrzyczany' za zasłużonego, nikomu nie dano krzyża. Ale każdy, kto rozumie sprawę, każdy kto myśli o przyszło-ści, musi uznać, źe organizacja, pierprsza w Kanadzie^ Mora Wyłonihi Komisję Edulmcyjną, zrobiła tem bardzo dużo, przysłużyła się sprawie polsMej.
I Elementarz, slcromna czara książeczka, Wyszedłszy cho na teren wychodźtwa, spehiia Od kilku,lat ^^e ogromne zadanie. W szeregu szkółelc Związku Fofeków V Kanadzie, w szeregu innych, też i po domach msijpanych p& %mach Kanady, dzieci.uczą się ezytae i pisji^ witej- faowie, w~)!stórei tworzyli Mickiewicz, Słowacki i Krasiński. Po kilku latacb mogą wziąść do rąk ich arcydzieła, a to utrwali już pstatecz^ nie ich polskość, utrwali oWoce pracy ich Ojców, wychowa nowe fizei'egi pracowników. . > y Wydanie przed laty elementarza polskiego w Kanadzie było jednym z większych czynów wychodźtwa dla Ittórego pracował i pracuje Związek Polaków w Kanadzie.
«
SĄ ■r
7%
,F
ii
Dwu handlarzy drobiem, za płaciło w Toronto po $35,00 kary za sprzedawanie drobiu po wyższej cenie jak ta, prze widziana przez cennik oficjał ny.
Za Fmtol^eaS© , li nieugiętego ducha patrioty-' ' '* zmu i wiarę w zwydęstwp.
Glóii w, Warszawie pódcsasj powstania był wielki, śmiqr^l ność,^. zwłaszcza, wśród dziesi bardzo diiźa. Pomimo j^nak ,t3^fi|MSiiiR«^
Warszawy, lmzałs,.im zapomnieć o ciężkich, pmżyći^eh. Mieszkańców Warsza^ óży*.
c^, ,że; mip;Mę 'p^l^M ro^yślania, co będzie pó^
tTe .nastroje l^&tli^m^^mp', że, 'ńozjin^ytMe^
^:s::K?«|''fs^e|nioa^.ięi* ^
Straty ICaBŁady
w ciągu 6 miesięcy, od czer wca do końca listopada* i?tra-; ty wojsk i marynarki toad. raze^ wzięte/były następujące: zabitych 9.227; jannych 26.885; dostało się do nlewo-i 2.440. Razem 89.252.
W liczbach tych są już u-względnione straty poniesione w czacie lądowania we Francji.' /
Do Szfcokhohnu przyhyk
' Robotnik Kanady dzień po tói pmujś dla wielkiej spm wy i każdenii.udeKzemem nfdo
mi% i nMm, MAn^
o-
H każdą^ dunlą .spędzona prz^i- tódej czy fjtóel.-mtózy^i' ni&f Ica^ą chwili'pr?y dęż-;.;
8^ ebwilc.^z^d^fi^®........
prim &h iMegd, toinie stalag, ail^ prmo fe&żaego f&
tm^ aby 1&aiid^''iilf^tó
operfefckowa teatrów w4rsza%T skich, która spędziła B lat w W^tszAwie podczas okupacji nieinieeMej,^ wyjechała ze sto
Elna Giśtedt, znana artystka czny^ MM dystans, ^
fiim lUliiMii ^iM^fiA
licy^,16wrześ 4 dni w obozife kohcentrńcyj nym^ miesiąc mlejgcowośei pod W&fśzmii, poczym wyj^^' eliala sf "Pólslę?. ' ' y
"gyenska liagblfidet*' ogla* ^za^wjmrM z pan% felCfl^dt U6m opdwie^śla em m»&4
to opttlefla wlaist&, l^ls"
:'Pd2yWfl,'
^ ' ®f m mm ffl »
ip8
rnmm
k > lU
LIS. 46tra|śil#»ąt%jjT:'