Są ludzie, którzy czytają dużo, ale mało z teg^o pamięta ją. (j.n. zecer.) Inni z książki czy z^^s^ety, starają się wydobyć^ dla siebie jak najwięcej, starają się zyskać i dobrze zapamiętać. Gi ostatni bezwarukowo mają rację.
W gazecie, czy w książce, nie trzeba widzieć tylko źród ła 'chwilowej informacji, ani czegoś na zabicie czasu, ale trzeba w nich szukać więcej. Biorąc je do rąk, trzeba pamiętać jedno ze zdań, z które go słusznością, świat się zgo dził, to mianowicie, że uczyć się trzeba całe życie, że czło wiek uczy się od kolebki do grobu.
Wobec tego, że pamięć zawodzi, wielu robi ■\\^ciągi i notatki.
wyrabiała rzeczy, które przed tem były robione tylko w innych krajach. Okazało się, że robotnik kanadyjski zbudował 16.200 aeroplanów rozma itych typów, 28.000 rozmai-
tych dział, 1.500.000 karabinów i karab. maszynowych. Ponad to, zbudowano >v Kana dzie 800.000 w*ehikułów, w tem część opancerzonych, jak tanki i t.p., oraz 8.000 rozma itych okrętów. Rząd kanadyj ski, który doprowadził do o-gromnego rozbudowania stoczni okrętowych, pragnie na dal okręty budować w Kanadzie, dając tem nowe polo pracy dla ludzi.
T. B. — Budioty są^ldęs ką ludzkości, te M tej jej czę śd, która satnies^^e w Kanad^e. Masowe badania za pomocą promieni "X" w czasie których prześwietlono
2ŁA1PANT CESAR2S
Jolliffe Pozostaje
Dwunasty  roczny Zjazd członków partji CCF prowin cji Ontario,   zatwierdził dotychczasowego kierownika Notatki talde robił od chwiijej E. B. JolIiffe'a na to sta li wyjazdu z kraju, — więc nowisko. Zjazd ostro skry-gdzieś od 1926 r. jeden z na tykował rząd premiera Drew
szych   wn/chodźców, który przez jakiś czas prowadził v.' Toronto zakład czyszczenia,, p. Andrzej Pokrjrwka.
I z zainteresowaniem prze głąda się opis jego podróży do Kanady, notatki, gdzie i kiedy stawał do pracy, jakie miał wynagrodzenie, jakie by ły w danym mieście i czasie ceny artykułów spożywczych, mieszkań, ubrań itp. Obok nich mamy te, odnoszące się do pogody,   do pierwszych śniegów, oraz wyciągi z ksią
żek, które on czytał.
Wszys^o razein daje w kronikkl^tó sposób ^0^^^ ży cie pmgTani^]^^ w Ka na<iJ8ie, naastroje jakim on
za wprowadzenie do szkół na uki religji.
ZapFOBEenie
Za pośrednictwem swego ambasadora, Rosja zaprosiła delegację ICanady. W skład delegacji, która miałaby zwie dzić Sowiety, mieliby wejść, jiziennikarifee, urzędnicy rządowi, autorzy, przedstawicie le handlu i przemysłu.
Czy Kanada zaproszenie przyjmie, dotąd nie wiadomo.
150.000 pracowników małydi i dużych firm przemysłowych w   Toronto,   wylcazały," że ćwierć procent robotników jest chorych na suchoty. Pozornie jest to mało, ale jeżeli weźmie się pod uwagę, te każdy chory może zarazić in nych, że Icażdy stanowi niebezpieczeństwo dla swej rodziny, dla towarzyszy pracy, to widać jasno, jak wielkiem jest niebezpieczeństwo.
Równooześnie wiadomem jest, że choroba i-ozpoznana i j leczona może być nie tylko u ] nieszkodliwioną ale też jej ro jzwój może zostać zatrzyma-I nym.
Wobec tego każdy powinien poddawać się badaniom i każdy powinien przyczyniać się w miarę możności do popiera nia organizacji, które z tą plagą walczą. Organizacją, która czyni najwięcej jest Czerwony Krzyż, specjalna jego Sekcja, która w okresie Bożego Narodzenia sprzedaje
Mało się mówi o tem, źe w czasie ostatnich dni wojny do
if^. Ij^tóe OiradiiU, 1.000       t^jM WbtfflmM. pim
i&ai! sid^p^koc od'Wiamp«g^ — potem ailjr pÓjdQ do Baf-finlantl md mfAi^są Amundse na i wr6cQ na południe w Ide ranko na Sdmon^tom.
Celem manewrów jest prze konanie się o wytrwałości lu dzi i materjału w, najniższej możliwie temperatunse. Robi się to, jako przygotowanie na jaldś nieprzewidziany wypadek. Ludzie którzy wezmą w manewrach udział, .przejdą
wpierw 6-tygodniowy specjał ny kurs.
Lotnictwo będzie też zaan gazowane z tem, że będzie o-perować z Churchill, gdzie znajduje się zbudowane kosztem $10.000.000 wielkie lotnisko, oraz z The Pas, gdzie też jest lotnisko, zbudowane
stał się do niewoli ^soimecMejl,    ^     o.i ^aa nnn
« -^ikosztem $1.700.000. Komen-
Mieszkańcy miasta Quebec pcNJiegał, opis tego, co wokfil stwierdzają, że jest ono naj-się działo. ; t^zp^eczniejszem w jświecie.
Tmz, gdy fakty te żjrwo jesztóe tkwią w pamięci ludz kiej, nie wydaje się to wielu ludziom ani ciekawem ani spe cjalnie: pouczającem. Ale za lat kilkanaście czy kilkadzie siąt, zapiski takie będą rzeczą, która dla liistoryków bę dzie przedstawiać wielką war tość. Ciekawym jest, czy mamy dużo kronikarzy wśród nas, czy wielu ludzi robi zapiski. Zwyczaj  to dobry i warto byłoby   rzeczy takie zbierać, przechowywać tak, aby kiedyś pomogły one pamięci ludzkiej. Coś w rodzaju muzeum, a na razie archiwa czy biblioteki naszych organizacji, mogły by tą pracę zacząć i wykonywać. Im prędzej tem lepiej.
Fortyfikacje — zbudowane przed 800 laty, głęboko w zie mi, masa podziemnych tuneli wszystko to jest w dobrym stanie i może zabezpieczyć lu dzi nie tylko przed najstrasz niejszem bombordowaniem lo taiczem, ale nawet przed dzia łaniem bomb atomowych. — Zdaniem mayora tego miasta nadawałoby się ono na siedzi bę głównej kwatery organizacji zjednocznych narodów.
t. zw. "Christmas saels", na lepki na listy, z których dochód jest przeznaczony na walkę z suchotami. Organizacja zkłada też sanatoria, w których leczy chorych.
Na zdjęciu mały chłopczyk, chory na suchoty, który leczy się w sanatorium. Za jakiś czas rozwój choroby zostanie zatrzymany i wyjdzie on szczęśliwy, aby żyć z innymi.
Gdyby nie ofiary, składne prżeż ludzi, byłby on wśród innych, zarażałby inne dzieci i sam byłby skażany. Nalćźy popierać tą akcję w całej Ka nadzłe.
jeden cesarz. Był nim eesarz Kang Teh, któm rządńł z ra mienia Japonji państwem rmtidżurskiem, Kang teh na zywai się daionicj Piu Yi i jest ostatnim władcą Chin, który został zdetronizowany. Nie rciadomo, co się z nim o becłiie stanie. Możliwem jest że Chiny będą domagały ^ę luydania go sobie, aby ukarać go za icspólpnicę z Japonją. Fowyżcf podobizm tego ex-eesarza.
da manewrów będzie siię znaj dować w Winnipegu.
my
Dwu bandytów, którzy spe cjalizują się we włamaniach do bogatych domów, grasuje w Montrealu. Między innymi napadli na dom Mrs. Timmins wdowy po magnacie kopalnia nym i pod grozą rewolwerów zmusili, ją do wydania im klejnotów wartości około 100 tysięcy dolarów. W innych miejscach zrabowaali też na poważne ^umy. Policja ści^ ich i zapewnia,^ że wkrótce bę dą w jej ręku. 1
W Stanach Zj. i w Kanadzie, trafiły się już wypadki nowej choroby, którą nazywa ją "queueitis", a którą epowo dowało przemęczenie w ogon kach przed sklepami i dźwiga ttiie masy   ciężkich rzeczy. Choroba ta jest osłabieniem mięśni i stanem nerwcwym. Lekarze zalecają w każdym wypadku kompletny wypoczy nek.
umzy
Wydatki Relif ow;e Rosną.
WOIflresie Wojny.
Tym człowiekiem, który najwięcej wydał jest w histo rji Kanady minister amunicji i dostaw wojennych, Ho-we, który, jak z jego sprawozdania wynika, wydał od początku wojny do "V - J DAY" zawrotną sumę bo $12.751.000.000.
w chwili, gdy wojna była w punkcie kulminacyjnym, miał on w spisie swych praco wników 1,186.000 osób, to znaczy jednego na każdych 12 Kanadyjczyków.
Część wydatków, to były inwestycje, budowa nowych fabryk, lub rozszerzanie sta-rj'ch. Okazało się że Kanada
Zdawało by się, że okres dobrej konjunktury i pełnej pracy w czasie wojny, powinien był wykluczyć wydatki na relief. Jednakowoż tak nie było. Zawsze byli tacy, którzy skutkiem chorób, wieku, czy innych prz>'czyn pracować nie mogli, zawsze byli nieszczęśliwi, którym pomoc była potrzebna. W chwili zakończę nia prac wojennych, powróci ły też inne sprawy, znaleźli się ludzie, nie mogący dostać pracy i wydatki relifowe zaczęły wzrastać. Widać to dobrze w Toronto, które w paź dziemiku 1944 r. wydało na ten cel $103.000, , a w październiku r. b. ?120;000. W 1944 r, na utrzymaniu miasta było 4.773 osób a tego roku jest ich 4.900. Wzrost liczby osób pobierających zasiłki, zarysował się w marcu b. r. i od tego czasu wzrasta ona po woli wprawdzie, ale stale.
O^^azało się, że Kanadyjczycy są zwolennikami dużych rodzin. Ankieta, przepro wadzona niedawno, wykazała, że 29 procent rodzin woli mieć 5 i więcej dzieci. W Sta nach Zj. jest inaczej, bo tam tylko 18 procent opowiedziało się za taką ilością dzieci.
Choroby w Kanadzie
Wielki Wybór Mebli Domowych
BEAVER BEDDTNO & UPHOLSTE
Posiadamy na składzie korr nlethe umeb^nTrpTii?.. dn kai-deffo ■ pokoju.
Naprawiamy wszelkie<«'fi ro dzaju meble. Robota solidna A. CZARNOTA J SPńł^KA
DiandasSt¥7. Toronto Tel.JlI.3811
Dr. Gordon Bates, naczelny dyrektor Ligi Zdrowia Kana dy, przemawiając w Vancou yer, oświadczył, źe w tej chwi li jest w Kanadzie 200.000 do 300.000 osób chorych na syfi lis. Wobec tego wszyscy mający dobro społeczeństwa na oku, powinni domagać się o-bowiązkowych badań tych o sób, które zamierzają zawrzeć związki małżeńskie.
Dr. Bates, zaznaczył, że w Rosji zupełnie prawie znikła prostytucja, będąca rozsądni kiem tych chorób. Znikła ona dzięki temu, że każda kobieta może mieć pracę i źe pobiera za nią takie same wjmagro-dzenie, jak mężczyzna.
Mówiąc o innych chorobach w Kanadzie, Dr. Bates stwierdził, że surowe mleko, (niepaster\'zowane) spowodo walo prawdopodobnie więcej wypadków śmierci, jak wszy stlcie wojny w historji razem wzięte. Statystyki wykazują, że jedna ti*zecia część ludności Kanady pije ciągle zupełnie surowe mleko.
Przed sądem w Montrealu stanął 19-letni Peltier, bandy ta, postrzelony przez kasjera banku, na który napadł. Skut kiem rany, jest on sparaliżowany. Wyrok skazał go na 35 lat więzienia.. Takiż wyrok zapadł na jego towarzysza, 23-letniego U. Lauzona. W. Greskey, lat 22 został ska zany na lat 15.
Młodzi ludzie, którzy wesz li na drogę zbrodni i najpięk niejsze lata życia spędzą za murami więziennymi. Jeden nich, Peltier, w 19 roku ży cia, to ruina człowieka.
Brantford ma kłopoty. Oka żuje się, że pewni mieszkańcy tego miasta trzymają złośliwe psy, Irtóre napadają li stonoszy. Kilku z nich zostało już pogryzionych, poczem włódże pocztowe zawiadomiły mieszkańców, że ci, którzy ta kie psy trzymają nie będą 0^-trzymywać poczty. Ale i to nie pomogło. Ostatnio wypad ki Bię powtórzyły. Wśród po-Itąsfittych był też pilot lotnie twa kanadyjskiego, który o-świadczył, że dostarczanie lu dziom poczty, jest jeszcze bardziej niebezpiecznem, jak latanie nad nieprzyjacielem, i zrezygnował.
Yictory Airciatt Ltd. w Malton, zostało sprzedane fir mie A. V. Roe Canada Ltd., która jest oddziałem angielskiej firmy Hawker - Sidde-ley Aircraft.
Nieważne Wobec
Sędzia Keiller, MacKey^ o świadczył, w Osgood Hall, że wszelkie klauzule w kontraktach sprzedaży, które zastrze gają, źe dane objekty nie mo gą być sprzedane "żydom czy innym osobom niemile wi dzianych narodowści", są wo bec prawa nieważne.
O tem, źe klauzule takie ist niały, że stosowane były do żydów, a też często obracane ! przeciw członkom innych na rodowości reprezentowanych w Kanadzie, wszyscy dobrze wiedzą. Było to dziwną nie-konsekwensją wobec głoszonych tak często haseł demokracji. Decyzje sędziego Mac-Kąy jest słuczną i w duchu szczerze demokratycznym.
Jakie aparaty będą tam te-i-az wyrabiać i kiedy fabryka zostanie otwarta, na razie nie widomo. Fabryka została za mknięta w chwili zakończenia wojny i ogromna większość robotników, wbrew da. wanym im przedtem pięknym obietnicom, została zwolniona. Fabryka w Malton, zbudo wała w czasie wojny 398 Lan casterów.
Fo iłEoc^y^Wel Pip, Sslalff wo, pR^*mowiiU 0^ oMą* denu obieM, im§d3y;:'|ii neibi hflU Fan Sm Klicha synami, panna Rozalia S^l ly, Państwo Harry i Mari^t^ Nawrocki, a pięlaio mą c^lri cak^, Pan Harry Ghm ami Panna Tunny, siostra mat^i Daniela.
Każdy z gości sldladał ży-zenia nowo ochrzczonemu Dii nielowi. Chrzestna MĄtlta |jf czyła mu, aby rósł dla ch\Va-ły Bożej na pociechę av/oich rodziców i dla dobra polskiego narodu.
Pan Harry Nawrocki i źo na jego życzyli długich łat, zdrowia i błogosławieństwa Bożego na wieki.
Na szczególną uwagę za-aługuje przemówienie Pana J. IClicha, który nadmienił, że aby prawdziwy pokój zapanował w Europie, trzeba, aby wszyscy Słowianie połączyli się.w blok ekonomiczno handlowo - przemysłowo - kul turalno - oświatowy. Wtedy bloków obronnych, czyli t. zw. "strategicznych" stwarzać nie będzie trzeba, gdyż tym samym  wyeliminowano by niemiecką propagandę, te rzu cone "kości niezgody" przed wiekami wśród Słowian i zapanował by pokój na wieki.
Niemcy obiecali Ukfraiń-com stwŁorzyć im wolne państwo, a w tym samym czasie oddawali Rosji połowę Polski... Gdzież tedy miałaby powstać ta "Wolna Ukraina?" Przecież nie za Elbą na za chódf, ani za Dnieprem na wschodzie. My robotnicy Sło wianie powinniśmy żyć w zgodzie i podtrzymywać wia rę n^&ych pra-ojców, wyrzec się agresywnej zarazy i dążyć do stworzenia wolnych państw dla naszych szczepów jak wolnej, niepodległej i ca Polaki, tak też i wolnej U krainy, Gzetshosłowacji i innych nam pokrewnych narodów. Tak chciał Piłsudski, lecz niestety nie chciano go rozumieć. Kiedy wychowujemy swe dzieci, chowajmy je w duchu religijnym i patrio tycznym. Jak  b#dą kocłiać bliźniego jak siebie samego, to wszelka nienawiść zginie ja nastąpi prawdziwy ,i trwały pokój na zawsze." -
Na  zakończenie przemówień,  gospodarz domu p. Szutwa, d|ziękował gościom za przybycie i   bawiono się do późna w nocy.
Jeden z obecnych.
Wtel© mmą mi   mkMUs ^M^i^m
siwnit '^^feb, pmif^ i dziaJ Mik^sjcsyfe. \ , J>X' Hengoa ©Swiadc^, śi' tJKfREA pmde wsj^^l^i^' wy&y!a bydfo^ s^oal®^^/^^ ne mleko i
pobiec śmierci z powodu nióĄ dożywienia, jalcoteS Mrifc^ daia rolnicze, jak ^npi-trakk^' ry, aby odbudować wieś pot-'-ską. ^ \
Listy z kraju nm do odebm nia w Redakcji "Związkowca" p. inż, Roman Nowakoy/ ski, ze Lwowa, Irtóry Ao nid-dawna przebywał w Ottawie, a którego obecny adres jest nieznany.
PO PRZECZYTANIU TEGO NUMERU "ZWIĄZKOWCA'^ 00 DAJ GO no PRZECi4VTANIA SWEMU KOLEDZE,
Br. Ł MMm
FIZYK I CHIRtJKG
oraz skórne i weneryczne choroby. Najnowsze elelitry czne przyrządy. 597 Colle&st St. Toronto Telefon ME. 6030
ADWOKAT I H0tonJS2 Room 603, Ttem^fto Bld£^
Biuro: WA.€3^
m
Bo.
ADWOKAT NOTABJUP;.}-^
m Qmih3 tit X3* tór Ói^ra: ^ ■'
OT i|M8iBl mmoms - ^mmmm
urn Ceatsal BiMlSIi^^'' '
OKRĘT DARÓW.
.lako   pier%vszy rezultat zbiórki odzieży w Kanadzie, odpłynie w najbliższym czasie okręt do Belgji i do Luxe-mburga.
Zbiórka przyniosła , wedle ostatnich raportów blisko 15.000.000 ton. Rozdziałem o-dzieży zajmuje się UNRRA.
Podbie^nowe Manewry w Kaiiató.e
Armi^ k.^nadyinka — część iej w każdym razie — przygo towuje się obecnie do pierwszych zdaje się w świecie pod biejrunowych manewrów, — Przewidziano udział 4.000 lu dzi, wyposażonych w najnowocześniejszy sprzęt wojenny. Armia ta przejdzie prze strzeń przeszło S,000 mil i to w styczniu, gdy zima jest najsurowsz,^. Piinistem wyjś-
Tra^czny Wypadek,
w okolicy Kemptville, wywrócił się trok naładowany gazoliną, Irtóra zapaliła się i spaliła nie tylko maszynę, ale też i szofera, który nie był w stanie się wydobyć, świadko wie Icatastrofy widzieli giną cego człowieka, ale siła płomienia była tak szaloną^ źe nie było mowy o tem, aby doń dostąpić. Człowiek pracy padł na po'<terunku.
Ciekawa Mowa Poczas Uroczystości Rodan.
w kościele św, Stanisława Kostki w Toronto, odbył.się chrzest syna Piotra i Elżbie ty Szutwa, zamieszkałych pn. 99 Markham ulicy w Toron to.
Chrzed;nyrai rodzicami by li sierżant Szczygielski Andrzej, oraz Pani Anna Klich, żona lana, który prowadzi
Bydło Dla FolsM
Frachtowiec Santiago tg-lesias opuścił Baltimore z ła dunkiem bydła dla Polski od UNRRA, po ceremonji w któ rej wziął udział Stanisław Mikołajczyk, Min. Rolnictwa w rządzie war|zawi3kim, o-raz Edwin R. HensOn, dyrek tor wydziału rehabilitacji roi nej dla Polski przy międzyna rodowej organizacji zapomogowej UNRRA.
W ceremonji poza tem ucze stniczyli Janusz żóltowsld, polski Charge of d'Affairs w Washingtonie i Eugeniusz Wiszniewski, ekspert rolniczy przy Ambasadzie Polskiej.
Z 381 sztuk bydła, który jest trzecim tego rodzaju ładunkiem wysłanym przez U-NRRA do Polski, wyznawcy religji Dunkard darowali 150 jałówek. Statek wiezie także nawozy sztuczne.
Podkreślając fałd;, źe woj na wyniszczyła prawie 75 pro cent bydła polskiego, Miko*^ łajczyk wyraził uznanie dla działalności UIŃJOKRA na rzecz Polski "nietylko z powodu wy jątkowego znaczenia UŃRRA i nadziejijak^ daje narodowi polskiemu i jej wkładu dla (Mlbudbwy Polski; iale ponfee waż UŃBBA^lest wyrazem a
IŁ im. sas'
DENTYSTA 838 Bmim Bt W.
ima dueUd Manna)
Telefon: WA, 0832.
sms>
OkisliistEa BR. BUKOWSKA
Oczy egzaminuje dorosłym 1 dzieciom. Przepisuje szkła na v/B2y9tJde defcKty i doleci-• woikrł wzroku-
oraz przepisuje ozWa noszone, jedynie pod powle£cami t, zty. ''Contact Lenscs".
Godziny od 10 rano do 0 wiecz
ZM Cxsx7!07& St- TSB, — Toronto, Ont. —
zodaczcTb cwoją emva* noBę co tiAufW/ po pnzB-
chowania. a CO dco2i0-
ctB Musicti uommat
JEŻELI chcecie ładnie 1 czjr&to wycM^ai, musicie mleć trasza ubrania tzy sukienM czysto i wieżo oczyszczonej odprasowało. Zakład nasr znany iosl od jhigidi lat z rzetelnej i szybkie) jbstiKÓ. Zabieramy i dostawiany do domów.