Osfięńdąbry, Czytęlfiicy
.; ^Skoro-jnówi się^o różnorodnych mieszkańcaclf^erni, tooil$bogatmjęstżyciem^^^
cież mększą część naszego globu. ---_
; Człowiek;jod początków istnienia pozmt: wody i ■ ich mieszkańców. Korzystał z nich alęjmial dld:mch- szacunek. Znał jednak tylko wody ptytkie'jak rzekir statoy,. jeziora, rnoT^skie wybrzeża. Na dno'mógł zejść tylko na tak długo; jak długo mógł wstrzymać oddech.
Nie znaczy to, że.njepr2ewi/śliji;ał cż<jgZe jafcby sff tam.
: dostać;:!: wreszcie, gdy wynalazł kombinezon nurka, zeszedł na dno.. Stąd, córaż-to doskonalszymi sposobami poznawał świat podwodny; podziwiając jego różnorodność i bogactwo.
: Mimo tych zdobyczy człowiek nie zdołał jeszcze opuścić się-w wodzie zbyt nisko; Ciśnienie jest tąv^ 1^^^
■ nurek.ani podwodny pojazd by nie. wytrzymał'. A jednak za pomocą specjalnych instrumentów i obliczeń coś niecoś me-, my o tych niezbadanych głębinach. Wiemy, że jest to ogromny, spowity w.ciemność, osobny śuńat,:.że dno oceaniczne pełne jest góx, grot, szczelin i pęknięć. Wierny, żę żyją tam. stworzenia jeszcze' przez ludzkie oko■ nie oglądane^ gdyż przystosowane, są do życia w swym ciemnym milcz({cym świecie i nie. mogą. wypływać na .pouńerzchnię: Być może ■kiedyś dowiemy się o tajemnicach głębin oceanicznych, gdyż. ciekawość pcha człowieka do ciągłych badań.i. odkryc. Na.
■.razie:, musimy zadowolić: siętym, co już wiemy, d świecie, wód a jest to -temat tak obszerny, obejmuje tyle dziedzin pobocznych, że studiów.starczyłoby na długie .lata.
Zachodnie wybrzeże
:ilach:;pppfżez^ mosty-^ z trudem wybite w skale; ' ■Południ     zaciibdnia część British Columbia to kraina .Miecziiegd ^:. la
mniej - nam, ^tym z; dąlękićtó pólripchych;^..,t^ .^in^y,; takvsię'w^ tli łagodny, .pełno■ zielerii i; kwiecić Jakieś niespotykane gątiinkiż drzew, jakaś roślin^ lidść cieplarniana^: :jąkieśvq^ ginalne kwiaity a nawet ■ te znane — jakie wielkie i'oka-;:załe!7;iMieśżkąńcy ; zap^ ją:- aie ■ Idzięż.r Oni też; majf : zimę^: ;natuirainie,; ie:'^^ Tylko,;że; ich zima^ który sprawia, że trawniki ..wyglądają: p
ne zielenią, dywany, - drzewa 'rózwijają.^nĄwe: liście^ą ty juz w lutym stroją .wios^ ńą szatą^b^       A parki: .Juz chyba': przez'. zazdrość wyniór wiłató:
nie praysyłają "teraz, ją ::niej,;;gałąz;ek /^3str :k cźęirwbriytni cja^^^^^ przystró jeiiie ■ !bpż^^^^^ iwj^cłi stołów.;3; żonM ktoire w:czeisiią^i^ .sklepach, ^przysy}^^ tein ria-nąszą^^sti-onę; s| Jcpraz-;drbższe i% ćbrazimniejszych' '■pętżkach.;^;'';".-- .;''':■;■';■■■:
•'dawał buzi" dziewczynie: tancerce 'i: a ■ nawet oparłszy wielki. )eb O; brzeg wj^^^ niesamowite dźwięki* co .'miało oznaczać, ie śpiewa.
Do i Jego: ulubionycli sztur czek' r'należy; wyskoczenie przed bariierkę basenu"; i'; o-, plucie wodą całej griipy ludzi, któr^ uciekają z piskiem, nieźle zmoczeni słoną wódą: Taka przyjemność spor tkała .mnie zeszłym - razem, . gdy widziałam Haidę. Ale te-::rąz byłam ostrożna. Jąk^ tylko: zbliżałsięw moją stronę, już byłarp.gotowa do odskoku; • .Góż,.n_ie przewidziałam innej; sytuacji. Kiedy na gwizdek; trenera wieloryb wyskoczył wysoko ponad wodę, o^
niemieliśmy. z podziwu^: Ale kiedy wpadła w wodę.a w dodatku 'zamachnął ;'potężnym ogonem wszyscy dookoła basenu zostali zmoczeni wysoką falą morskiej wody. Nie było nawet gdzie uciec. Wy^ glądaliśmy okropnie. Mokre głowy, mokre ubrania, woda w pantoflach. Nasz towarzysz, który z po\yodu . lekkiego przeziębienia miał na sobie dwa, swetry; oba je; miał;prz& moczone i grzecznie kJął wie-loryba-łobuza. bo tyle-razy mu się udało ujść na sucho, a dzis mu się dostało J_.^to dobrze.
Trudnor:^Nie wieloryba to wina." Będziemy go za; to dobrze paniiptać. ' ,
i wdqmu
RedagWje Alina Źerańska
rWolność czy niewola?
'VChimo"
■ V Właśnie jestem:na zachodnim krańcu Kanady, nad Pacyfikiem.: Pięknie tu jest; W. letnim słońcu ocean leży cicho, spokojnie, niebieskie far . 3e łagodnie pieszczą brzegi, ,■ błękit ■ łączy 'się z.: zielenią w harmonijne piękno. ^
Stoję na mili "O". Jest to kamienny: blok, tak oznaczo^ ny, gdyż stąd liczy, się mile: naszego • ogromnego :. 'kraju. Drugi podobny znajduje się, jak wiemy, na■ Bonavista,.na wschpdnim krańcu. . (Tneba będzie się tam .wybrać, żeby móc powiedzieć, że przemicr rzyłam całą Kanadę wszerz)., Blok kamienny stoi, wśród . kwietnika w parku. I park jest niezwykły jak wszystko, jest tu nieco inne,' począwszy od klimatu,a skończywszy na. ludziach.
Góry Skaliste i tworzą jakby przegrodę między tą częścią "a < resztą'kraju. Przecież jak niedawno dopiero;'kolej połączyła Brytyjską Kolumbię,i złączyła ją w jedno pańr stwoINielada- to było .zadanie w owycłi-.czasach; Rozur mie się to dopiero,; gdy się j er ■dzie pociągiem po spadzistych zboczach,  wyżynach, 'doli-^
..1 marca 19'5D roku specjalna ekspedycja z , morskiego muzeum "Sealand" wyruszyła-.na morze, by schwytać drugiego wieloryba > do pary dla Haidy. Szesnastu ludzi wyruszyło na ośmiu łodziach z siatką milowej długości. O zmierzchu pięć wielorybów weszło do zatoki Pedder. Zarzucono sieć i schwytano piękną białą samicę. Było: to nielada wydarzenie;: 'które ze-, spot filmowy;znanego oceano-: grafa JacąuesCóusteau uwiecznił na filmie; a wiadomość obiegła^świati_ Biały wieloryb jest;bowiem''rzadkością a jeT; szGze większą /rzadkością jest jego schwytanie.
Haida iChimo; polubili, się zmiejsca: i czuli się -świetnie w swym basenie o pojemno-: ści miliona galonów; wody morskiej. Trzy lata oboje za-
bawiali publiczność, i dali naukową możność bliższej obserwacji . tych -wspaniałych zwierząt morskich.
Niestety; szczęście ich nie ■trwało ;:długo.:' Podczas-regularnych półrocznych- badań odkryto, że Chimo ma dziedziczną chorobę zwaną -''Che-diak-Higashi Syndrome", którą dotychczas odkryto tylko u myszy, bydła i ludzi. Organizm nie zwalcza tej choroby, Zabijaona-swąWiarę w młodym, wieku. Biała - towarzyszka ;Haidy poczuła, się; pewnego: dnia: źle i; wkrótce zdech-. ła.
Nie tylko wieloryb Haida ale cały zespół', specjalistów, odczuł jej; stratę i, robi się plany, . by prowadzić dalsze poszukiwania 1 badania tych ciekawych zwierząt.
Podwodny ogród - akwarium
Wielkie wrażenie: sprawia na zwiedzających "Podmorski ogród".' Schodzi się ,:po: schodkach w dół i staje na dnie morza; No, nie dosłownie. Jest się: oddzielonym po-: dłogą i szybami od świata podwodnego; Ale wrażenie jest silne. Widzisz muliste nierówne: dno morskie a: w-zielpnkawej wodzie przewija się, mnóstwo ; przeróżnych stworzeń ' - morskich; które,. jak nas zapewniono, pochodzą z okręgu 20 mil Pacyfiku. Miejscami : wygląda' to pięknie i tajemniczo:. pod skałą, wśród;";starych ;belek: wykwita ogród, o -przędziw-: nych kształtach i kolorach.
falujący jakby, za powiewem wiatru. ;Ale to nie ogrody to nie wiatr. ■ To morskie stworzonka, ■ gąbki, mięczaki;, wyglądające i zachowujące się jak rośliny. Niektóre są 'człowiekowi względnie, dobrze znane,- inne są; ciągłą zagad-kąi; Przepływają ponad .tymi -kolorowymi- klombami; ryby najróżniejszego gatunku . a zamieszczone fotografie, i ry-:sunki pozwalają .je. rozeznać;, Od czasu do czasu , nurek schodzi na dół ;i:"przyprowadza" pewne. _ gatunlci ryb przed szybę a. przez mikrofon słyszymy objaśnienia,;ich.:,do-tyczące.
Ośmiornica
Artyści z oceanu
Gdy się stoi nad rozległym Pacyfikiem oczywiście chciałoby się zajrzeć pod wodę, by. zobaczyć,; co się tam dzieję.
; . Można. W' yictorii są dwa miejsca, "Sealand of the Pacific" i "Undersea garden", gdzie można spotkać się z mieszkańcami wód.
Największą atrakcją dla zwiedzających są bez wątpię-: nia tresowane foki i wieloryb. Foki ; to w ogóle artyści; którzy szybko uczą się sztuczek i występują jak cyrkowcy. Już ; obserwowanie , ich zwinnych, szybkich ruchów w pływaniu budzi pbdziw.: Jed-
;;nym susem potrafią wyskoczyć na drewniany pokład, z wysolijego;v wzniesienia ,dać nurka w wodę, wydawać gb-
; sy, trzymać na nosie piłkę'; obracać się w. spódniczce i staniku jak tancerka, lub u-
: dawać, źe idzie . spać;: przyr krywszy się kołderką, po to by,, gdy trener się odwróci wskoczyć w mgnieniu oka do wody. Za wszystko otrzymują ryby w nagrodę i oklaski a - nawet same. ppmagają" sie-
'.bie oklaskiwać, klepiąc głośno wetwąmi.
' .WielofyD "Haida"'; zwany imieniem jednego z zachodnich szczepów indiańskch, to szczególna atrakcja,": bo''kto ma okazjęLjyidywać często te-; go rodzajti'zwierzę? Toteż tu-
ryści tłumnie oblegają basen i czekają na \yystcp • tęgo turysty.
Zdjęcia i broszury określają wieloryba jako !'Killer whale'.', choć nie .ma arii; jednego dowodu : by kiedykolwiek zaljił -człowieka.; Mógłby oczywiście z ■^ątwp^ią''irfzer WTÓcić łódź z': liłizmi i ńa pewno mógjby niechcący; "przycisnąć do; muru" człowieka, gdyby taka' okoliczność się:wydarzyła; Wieloryb jednak jest zwierzęciem, ssakiem,; mimo wyglądu ogromnej ryby':! żywi-się rybami, ośmiornicami, pożera delfiny a nawet inne, zwierzęta mor-.. , skie."; Prawdopodobnie; dlate-gp tak go nazwano, gdyż jest' jedynym zwierzęciem ipor-skim, która 'zjada' inne morskie ssaki.
Naukowe obserwacje;;: wy- ■ kazały; że 'wieloryb należy, tak jak i delfin, do; zwierząt morsHjcl} o welkiej jnteli-: gencji, przekraczającej ' poziom' inteligencji.' 'wi§ksz<ł§ci zwierząt lądowych. Wywnioskowano tp z icji-żaclłowania, porozumiewania się między; sobą i wydawania dźwięków; iIf^ŚRcH Mae ^ogtggfie 'są. dla ;ucha ludzkiego inne notowane 'są -jedynie przez aparaty elektroniczne. Specjalny 0'środek ^Badań Morskich zajmuje się dalszymi, badaniami tych'ciekawych zwierząt
. Najciekawszym .; stworzeniem 'była oczywiście ośmior-, ;nica (octopus). Młody nurek Mike przywiódł ją przed szybę lekko popychając. Posuwała się ale niezbyt chętnie, bo z białoszarego.kolpru stawała się żółta, pomarańczowa, potem czerwona, wreszcie purpurowa, co oznaczało że ją ogarnia coraz; większa złość. Mogłaby co prawda jednym ze swych potężnych ła-młon opasać t zgnieść nurka, ale podobno tych dwoje zna się dobrze a ośmiornica wie, : źe gdy'wróci dó swego basenu dostanie smaczny kąsek w nagrodę za. paradowanie przed publicznością.
Nje jest to urzekający pięknością stwór ale ogromnie ciekawy. Ośmiornica składa ok<^o 50,000 jaj na dnie oceanii i prawie wszystkie się \yyr klują ale nim dopłyną d() por wletzchni większość zostanie pożarta i tylko ^'■:kilka''pne-_. żyje. Istpieje :pod3bno -150~ gajtunków ośmiornic na świę-' cie/a największe .właśnie w JPacyfiku. Rozpiętość ramion inoźe^ osiągnąć 30 stóp ai waga 100 funtów.
. Ośmiornica nieposiada kości a porusza się wchłaniając i' wyrzucając z siebie wodę. Każde z ramion ma rzędy ssa-wek, którymi ośmiornica może się przyczepić. Głowa znaj-
duje się pośrodku ramion. Oczy wyglądają niesamowicie gdyż mają powieki a wzrok ma' siłę podobną "do wzroku człowieka. Ślina jest trucizną, która może - porazić ofiarę j)rzed zjedzeniem. Znahy jest: fakt, że; ośmiornica może w niebezpieczeństwie wypuścić czarny płyn, który wroga otoczy a jej pozwoli uciec; Może:, ona podobno przecisnąć się przez, niezwykle małe o-twóry lub szczeliny. I nic dziwnego: wiele stworzeń . i ryb czyha na nią i nawet po^: siadanie: trzech 'serc jej nie uchroni, choć potrafi dość szybko poruszać się w wodzie. ;. Może, być, że ośmiornica ma wielce rozwinięty mózg, źe jest, sprytna i ciekawie zbudowana, może być cudem natury, ale nie chciałabym się z nią . spotkać, zwłaszcza gdy. przybiera kolor purpurowy.
:: Bez wątpienia świat podwodny jest,niezmiernie, ciei; kawy i każdy'powinien" się z nim bliżej .poznać, gdy ma okazję.
Człowiek jest tylko jednym z milionów, inilionów stworzeń morskich' i" lądowych. Swej;, wysokiej. ; inteligencji powinien tak użyć; by współ-^ żyć z nimi w zgodzie. A pierwszym krokiem dp;współistnienia jest 'poznanie ota-; czającego go świata.
;; Działaczki-walczące o rów-;: nouprawnienie kobiet twier-; dzą, że główną drogą do wyzwolenia spod- dominacji: męskiej jest nauka- i praca.-Je-dynie praca.ich zdaniem.daje kobiecie poczucie, niezależności i-własnej';wartości.:-: .   Nauka-i praca rozszerzaj^ą horyzonty i zainteresowania, -nakłaniają do;pć)bierania samodzielnych decyzji, do stawiania własnych żądsń i po-:' irzeb na -równi: z dążeniami i V potrzebami- innycb członków
■ rodziny.
Kobieta pracująca nie żyje tylkij w - cieniu męża,, nie en-' tuzjazmuje się tyko sukcesa-
• mi -jego: i dzieci. Ma swój oso-- bnyświiat-oprócz światka ro-. dzinnego, swoje własne suk--/cesy. Cieszy.się. też .niezależnością finansową. -Zaiste to. cudowne  uczucie,  gdy się wie, : że można samej sobie
Nporadzić w życiu; stać mocno
0 własnych siłach, nie szukać w nikim oparcia.
- Ale jest i druga strona-me-..vdalu.-,Rozmaw-iałam z kobieta-
■ mi, które twierdziły, że konieczność codziennego uda-wania się do pracy by zaro-,
-bić na utrzymanie to--wła-, śnie jest najgorsza niewola. Ich zdaniem,najcudowniejsza
• rzecz -to znaleźć sobie męża, który będzie harował na chleb 2 masłem.i dżemem, a samej cieszyć V się wolnością dyspęńowania swoim czasem, A to nawet przy obowiązkach gospodarczych - jeszcze .jest znacznie milsze od codziennego wymarszu na cały dzień, co fabryki, sklepu czy biura.
X Całkiem sporo jest kobiet, które: bardzo się cieszą, gdy -ktoś zdejmie z ich barków odpowiedzialność za- byt ro-' dżiny, gdy mogąf komuś zaufać, że:.pobierze właściwe decyzje j.pomyśli-o/wszystkich ; ważnych sprawach i rozwiąże-kłopotliwe problemy.: Av one *^Iffi^''w fyk^cż^sie mbgą zająć się ;miłymi i niezbyt" wymagającymi sprawami w rodzaju :hodowania róż; pieczenia ciast, upiększania gniazdka, zabawy z dzieckiem, ku-powania^ szmatek, a w wol-. nych od tego godzinach oglądaniem sentymentalnych dramatów; .w telew-izji; i czytaniem- powieści.
■ W argumentach każdej z tych stron jest sporo słuszności. Każda też-kobieta za.sie-bie musi zdecydować, która rola w życiu najbardziej-jej., odpowiada, co dla - niej jest
;niewolą a co;wolnością.-;;, Spojrzawszy na :■ sytuację: kobiet na naszej, kuli ziemskiej, można zauważyć nastę-pujące fakty: Im:,v bardziej kraj jest,zacofany pod względem; gospodarczym i cywilizacyjnym — tym niższa jest
.rola kobiety w "społeczeń-s-twie; W krajach Afryki, Azji;
1 Południowej. Ameryki, kobiety niewielki mają głoś i znikome .prawa, mimo że In-dira ;Gandhi: trzęsie Indiami
a pani Peron jest prezydentem Argentyny. Obie jednak weszły na drcgę~kariery" politycznej- poprzez mężczyznę:, p:-, G_andhi- współpracując z ojcem, p. Peron poprzez małżeństwo. -Największy procent kobiet pracujących zarobkowo widzi-, my w; krajach bloku komunistycznego. Jest to w du-żvm-:Stopniu,:wynik- ;sytuacjł ekonomicznej: z: jednej, pensji trudno' wjżjć rodzime.
Władze: też: zachęcają TcPbiety do pracy poza-domem.
: . W Europie zachodniej naj-.
: więcej kobiet, pracuje ;;w. Da-'nii—,: •42%.. ponieważ jest.'
. tam najwięcej szkół, przed-
■ szkoli i żłobków, gdzie można, zostawić:dzieci,na., cały dzień; W W. Brytanii jest 37.2^"? pracujących kobiet, we Francji  36.9%,  tyleż  samo w
Niemczech zachodnich. W Belgii — 34.5%, we Włoszech
—- :27;8%.. Najmniei kobiet; pracuje w Holandii, tylko. 25 9%, gdyż tam kobiety najchętniej trwają przy swej
-tradycyjnej; roli. matek i :gOT-spodyń.
W Kanadzie i w Stanach Zjednoczonych jednakowo prawie wszystkie niezamężne
.kobietj-0:-iIe nie studiują,;to,: pracują zarobkowo, Ale też i bardzo wiele mężatek pracuje. W 1973 r. prawie 40% osób zatrudnionych , Jo kobiety.,
Czytelnicy nasi często -wy-, powiadają się w listach na;tę; tematy; Dla młodszego pffko-:lenia-,'zdobycze kobiet, z ostatnich lat', to rzecz tak natural- -na-,:ze, nawet uważają, iż nie -ma o czym dyskutować: Star--: si: mężczyźni wciąż - widzą w -. tym kącik humoru.- Właśnie;.-pan Stanisław Piuzak z London; Onł. nadesłał nam)Vier-szyk satyryczny .Ale ze wzglę-. du na brak miejsca wierszy nigdy me drukujemy.
Walko z chemią
. ..Kupując mleko, 'śmietankę albo . twarozekj spoglądam na::datę wybitą na pudełku -aby ..sprawdzić.--- ;d0''.jakiego terminu   produkt: /.uważany jest za świeży. Czasami to 2— 3 - tygodnie, ■ Ogarnia . mnie-wtedy przerażenie i zaczynam czytać; uważnie, jakimi'-- che-mikahami zaprawiono tę naszą; pospolitą • żyw-ność, aby zapobiec psuciu się. ■ Oczywiście zepsute produk-/ ty szlćodliwe są :dla; zdrowia ■ ■i;środki' chemiczne-: zapobiegające. '.;rozwojowi::;:bakterir chronią nas o.d zatrucia. Ale z drugiej strony uczeni z coraz, większym niepokoiem piszą- o ilości chemikalii, któ,re wprowadza się do - jedzenia;; często -me zbadawszy dostatecznie, jaki skutek muszą one wywrzeć .na nasz organizm przy dłuższym uzywa-
JllU.
' Niektóre z. naszych produktów : ;są :•' prawie całkowicie sztuczne; Konsument zaczyna się buntować. Ale wciąż protestujemy za mało. W popularnej, restauracji-:; przydrożnej,.: podają: człowiekowi zamiast śmietanki do kawy namiastkę, sporządzoną; z około dziesięciu sztucznych - lub chemicznie , przetworzonych: •^aTtykułów..: Konsument - rzadko oponuje'. A tak prosto byłoby powiedzieć; kelnerce, albo kierownikowi,..że przyszło :się: na ;■ prawdziwe; śniadania, a nie chemiczne ' środki zastępcze.
' Inteligentna, gospodyni nie <kupuje ; już dziś artykułów-; żywnościowych tylko dlatego, -że sięogłaszają albo gdypu-. dełko .wygląda zachęcająco.'; Wie że sztuczne barwniki i •aromaty,-jak też sól i cukier w nadmiarze, dodawane są by zamaskować utratę; ;naturalr' nego smaku na skutek.skomplikowanych procesów prze-; twórczych;i chemicznych- dodatków konserwujących. -:;
, Osobie, która nie ukończyła wydziału chemicznego na uniwersytecie, trudno zorientować. się: w jakości, i rodza-
jach tych chemicznych dcdat^ ków i dlatego najlepiej w ogóle ich unikać.^ Trzeba czy-; tac nalepki na opakowaniach w^ybierając - pro.dukty,; które jak najmniej ich zaw-ierają.
'Na ■;przykład: popularna namiastka „ kremu,, . „Lucky Whip" sporządzona jest z oleju palmowego. i kokosowego i, długiej listy środków chemicznycłi zagęszczających,; pieniących, wypj chających, jak też sztucznych •zapachów; kolorów itd. Osiem uncji tej mikstury kosztuje, zależnie ■ od miejscowości; około;: 90 centów-. •Tyleż samo naturalnej^ śmietanki kremowej, zaprawionej ■: tylko : środkiem zapcfbiegającym psuciu;, kosz: tuje 50 centów.: Ubicie- kre--mu w mikserze zabiera trzy •minuty. - Z punktu widzenia unikania. cholesterolu, sztuczny krem :'nie;; jest zalecapy, gdyż tłuszcz . kokosowy taki sam ma .wpływ na zawartość cholesterolp'. we krwi - jak; tłuszcz, zwierzęcy;; Nonsensem jest więc kupow-ać namiastkę, kremu.
Kuszą nas czasem sosy. w proszku do. mięs i sałat.-Nie-stety zawierają, znów mnóstwo środków chemicznych i na pewno lepiej dla- zdrowia SDSU:::nie;'jeść 'Wcale;albo.aro-';; bić samej, co nie jest znów takie kłopotliwe. ': Ostatnio organizacje 'kon-. sumentów zaczęły: atakować firmę ;,General Foods", -pro-: dukuj"ącą;popularną odkofei-nowaną kawę Sanka i Brini, w- trakcie produkcji któ^-ych używany . tam -' jest środek chemiczny nazwany ; w skro: cie FDA. Trzydzieści z czterdziestu ,. myszy - karmionych tjjm środkiem zachorowało na raka.; Inne znane firmy (Nescafe, Decaf; Tasłer-'s Cho-ice), nie używają tego środka przy produkcji odkofeinowa-nej kawy. Po .ogłoszeniu tej sprawy, przypuszczalnie sprze-; daż; kawy-. Sanka i Brim. po-; ważnie; spadła, gdyż.: konsument, dziś sobie już tych rzeczy nie lekceważy.
Nikt nic uważa dziś jarosza: za,war:ata,- natomiast wie-, luwidzi, że przy-dostatecznej: ilości nabiału, może to być doskonał\isposób odży.wiania.: Jeszcze niedawno- lucizie zastanawiający się nad, analizą chemiczną.swego obiaduuwa-; żani byli :za dziwaków;;dziś to;: rzecz powszechna.   Nikt też już nie;'dziwi.się ani-wyśmie-■ wa, gdy kupujemy brązowy ryż; utarte zalążki pszenicy;;; olej ;krokosza (safflower) itd.,
Codzienne owoce
Omlet z jagodami
6; jajek, 5 łyżek mąki,, szczyr .pta soli; 1 łyżka cukru pudru, Ipint jagód. ;-
: :Ubić sztywna; piane., z bia-; łek z- sola.-: Żółtka ubić z cu^ krem, wymieszać, lekko łyżką-z pianą, przesypując mąką.' Rozgrzać masło na dużej ,:na-telni, wlać-połowę,masy: Gdy tylko zacznie się- rumienić, od • spodu,"posypać równo jago-: dami. -Przykryć reszta :ciasta, wstawić : do .'piekarnika nagrzanego do; 350° F i podpiec ■aż' omlet zrumieni sie na-ja-; 'snozłotykolor-(ok. 10. minut). Po wyjęciu z piekarnika, przy-•braór. Jffememr^jub śmietaną utarta z cukrem pudrem i odrobiną wanilii.
Pierogi z jagodami v
Ciasto: 3%- kubeczka maki, 1 'jajkOi sól, około ¥2 kubka wody.^^^_____
Zagnieść ciasto i wywałko-wać bardzo cienko. Wycinać niewielkie, kwadraty lub kół-. ka.: Na każde kółko nakładać :łyżke jagód wymieszanych z odrobina bułki tartej. -Zawi-: nąć i, zaklęićbrzegi;: Wrzucać na wrzącą wodę w dużym garnku,: gotować: około 5 minut, wyjmować; łyżką/.cedzą-: kową. Wyłożyć na ogrzany półmisek, polać roztopionym masłem. Podać w osobnej.lni-seczce-śmietanę, utartą' z cukrem; pudrem do polewania.
Kanadyjska Wystawa Narodowa
Canaiłian Kational Exhibition - 13 sierpnia do 1 września
. - WINTARIO BILET $1
OŁYMPICIOTTERY BILET $10
Do nabycia w administracji Związkowca 1636 Bfoor Sł. West
r
'^Haida"
y: . Wieloryb Haida jak wszystkie inne wieloryby to dosko^ nały frtywak (może płynąć35 mil na godzinę, zupełnie: bez wysiłku), wynurza się co 4 lub 5 minut, by nabrać powietrza, jest ogromnym, ale , — powiedzmy —. zgrabnym : stworzonkiem, o czarno białej skórze, które może ważyć do 10 ton a długość posiadać 30 stóp; Podobno wieloryb ma wzrok, o budowle podobnej do człowieka, i z ;łatwoś-dą widzi co się dzieje na lądzie. Trenerzy, i. ob^gujący Haidę stwierdzają staiaowczOi ie icb rozróżnia.
Jak go wyuczono wszystkich sztuczek, możemy sie domyślać prawdopodobnie tak jak się uczy' inne zwierzęta występujące w. cyrkii. Wieloryb jednak jest inteligentny i szybko wie co od niego cłicą, sztuki przychodzą mu z łatwością a robi'je z chęcią, bo^ wie że za kai-dym razem ótrzyma'^ nagrodę w postaci kilku rybek.
Cooń.nie wyprawiał! Pływał w basenie na brziłchu, ha grzbiecie, stawał dęba, na dnie,, mać|ia^ płetwami, v(y-sikakiwał z Wody, IjySb^ tni*, rdć;p^ę zawieszobąfwyśolco,;
NOWA PHęmĄCJA IfAh^ApYJSKO^POLSKIEGO INSTYTUTU BADAWCZEGO
FROM PRAIRIE510 CITIIS
,^   ^ Referaty wygłoszone na VIII Światowym Kongresie Socjolo-*,gó)v na ąesji pi^swięconęi Polonii Kanadyjskiej. ^ .
!l'»?,n"9 ^ Ale?F<inf|erMatejko: Polish Peasants in the Canadian Proirles
BenedylcfHeydenkprn: Memoirs of the Polish Immigronts to Cqna(ja
Hf "i CSIjfCM: Leader$ ^ Infjuęntials; Polish Ethnic Group in ™ Tpfonto
ment of Infimiprptjpn Grpup in Ty/o Social Systems in Gonf ł ict Let WoWroir: Ńgtmsm in English Gonada
IĘfO w K^fIGĄRNI „ZWIĄZKOWCA"
^E^Ą IGZEMRURZA $2.50
FESTIWAL MUZYCZNY
45 świetnych muzykówiwzie; ło udział w konkursach na :IV ; Narodowym' Festiwalu Muzycz-'nym, jaki odbył się na^Wy-stawie 13 i 14 sierpnia. Zdobywcy nagród ;-wzicli następnie udział.-w^wielkim;; zbiorowym koncercie T^. dniu 14 sierpnia; jaki odbył : się "w budynku Queen Elizabeth. ■■ Wstęp bezpłatny dla. zwiedzających wy-, stawę.
: : Werner Hirael — ; bardziej znany ;; jako Schnicklegraber, był: w CNE cały;(tóe6113 ;sicriv; nia. Jego atrakcyjność polega na jego oriciestrze (!), którą nosi na swych plecach i która waży 80 funtów. ; ;;
Wielkie: koncerty w < muszl| koncertowej: — Muszla koncertowa na terenie CNE będzie I przez cąly okres trwania CNE J prawdzfwji óaż| dla mii[oiników
muzyki. Od wczesnego popołu-rdnia Jo późnego wieczora będą tam koncertować światowej sławy artyści. ;Wielkie orkiestry wracają na podium muszli z.ich .niezapomnianymi melodiamirrz lat 30-tych i 40-tych; Na spc-■ cjalną; wzmiankę zasługują występy (Heleny 0'Connell, Boba Eberly, Grupy; Szkockie i - Irlandzkie Jak Black Watch Regiment, The Royal Fiji Military Band, The Gurkha Jlilitary Gontignent oraz Irish Newcom-ers.
Niezapomniane zespoły Woo-; dy Hermana, który wystąpi 22 i 23 sierpnia, oraz DiżzyGilles-; ;pie wy,sjcpujący:2» i;30 sierp-; nia, jak również zfesi)ół Guidp Basso,. dadzą publiczności szeroki wachlarz ich muzycznego re-.pertuani.
Inne znowu programy przy--nios| nam: chwile; natchnienia i
wiary, z czego można czerpać w pełni Z' ;koncertów; zespołów SalyationArmy i muzyki dzwonów Carlsberg Carrilon.
^:ezwarłek_28 sierpnia: — wystąpi - sławny - zespół ' radiowy i;The Happy Gang", z;udziałełm artystów: Bert Pcarl, Key Sto-kcs, Eddie Allen i;innych.;:;
Niedziela; 31 sierpnia, Dory Previn, da ;dwa darmowe przedstawienia na estradzie muszli. ,
Wreszcie jest jeszcze Labafs Pawilon Tańca: — Tam każdego, wieczora od 8-mej do północy ^oźna się bawić przy' dźwiękach :;wielkich orkiestr.'
; Na Wystawie jest tak wiele do zobaczenia; "usłyszenia, podziwu i do zabawy,; że po prostu jest' nic możliwym nawet pomyśleć, aby;je ominąć.i nie; zwiedzić. Do zobaczenia więc na CNE.
(.'