ALLIANCER
Semi- Weekly
_PubUxbe<i In the PoUsh Language every Tuesday and Frlday"by
PoUsh Alliance PresrLtA
1638 BloorSł, West
Toronto, Ontario — Canada
tA6P 4A8
Tel.: 53r.2491> 531-2492
Nr 2
TORONTO — WTOREK, 6 STYCZNIA (January) 1976 R:-
Gena egzemplarza 20<
BRATERSTWO TOLERANCJA OŚWIATA -
Organ ■ ■ Zwi^skn Polaków w Kanadzie wydawany. 2 razy V tygodniu. I^uży całej Polonii w Kanadzie.
Dalsze protesty iv sprawie zmiany l(onstytucji PRL
Korespondent Agence France Presse donosi z War-szawy: ' ,
"Projekt .zmian w. konstytucji spowodował falę listów i petycji intelektualistów; •przeciwnych zasadzie .kierowniczej roli- partii, • którą powtórzyły tezy VII Zjazdu, : Po memoriale 59 co najmniej trzy inne pisma zosta-, ły wysłane do różnycłi insty-tiicji. List otwarty do "Trybu-, ny Ludu" wystosował Włady-
S' sław Bieńkowski; pisze on, że
: kierownicza rola partii równa się nadaniu partii władzy
_ politycznej, co jest sprzeczne zc statutem partii, i; co. bardzo wydatnie opóźniłoby doj-
: ście do.socjalizmu oświeconego.
Inne pismo podpisało 300 studentów z czterech miast. - Prof. Edward Lipiński, członek PANru i jeden z sygnatariuszy memoriału podpisanego przez 59, wystosował również list podpisany ponadto? przez 6 członków partii. '
: Ponadto w.,innym memo-, .nale, złożonym władzom, 12. prawników pracujących w Polskiej Akademii - Nauk. wy-.
raziło swój sprzeciw odnośnie wprowadzenia do nowej konstytucji paragrafu o kierowniczej roli partii w Polsce. .
Edward Babiuch, sekretarz . Komitetu Centralnego, odpowiedzialny za reorganizacje aparatu" partyjnego i "administracyjnego, na posiedzeniu si>ecjalnej komisji, zwołanej w sprawie reformy konstytucji ,cofnął się — jak się wydaje — w stosunku do tez. Zjazdu; ramy zmian mają być. ograniczone biorąc pod uwagę nowe zjawiska, jakie zftchodzą • od 1952 ■ roku.
Oprócz 3 księży, którzy podpisali memoriał 59, żadna, inicjatywa nie wyszła ze strony Episkopatu. W komunikacie o Konferencji Episkopatu z dn. 20 listopada 1975 biskupi polscy wyrazili przekonanie, że. ewentualne zmiany konstytucji nie 'będą. w ,
sprzeczności z demokracją i wolą większości obywateli. .
Korespondent Agence ■France Press dodaje, że Epi-. skopat w tym .-samym czasie zv/rócił się do rządu z zapytaniem,- czy 'kierownicza rola partii będzie zaznaczona "we \/Stępie do' konstytucji i czy znaczy to, że idea marksistowska , ma dominować w sprawach oświaty i nauczania. Oczekuje się zajęcia sta- . nowiska przez kardynała Wyszyńskiego, który wrócił z Rzymu, w wypadku gdyby na. to pytanie nie było odpowiedzi.
Memoriał 59 żąda, aby konstytucja gwarantowała: .
— wolność sumienia i prak- . , tyk religijnych; ;
— wolność pracy;
— wolność słowa;-
— wolność informacji; . wolność nauki.
KATASTROFALNY POŻAR
W La Louviere" w Belgii v/ybuchł w wieczór sylwestrowy groźny pożar w wypełnionej gośćmi kawiarni, gdzie odbywała się noworoczna zabawa. Pomimo zorganizowania natychmiastowej akcji ratowniczej 15 osób zginęło V czasie powstałej paniki oraz w ogniu, 33 inne odnio-^ Sty poważne obrażenia. Większość ofiar, stanowiła; młodzież w wieku do 20 lat. . Lokal spłonął doszczętnie. . Przypuszczalną przyczyną! wybuchu ognia było krótkie spięcie w przewodach elektrycznych.
Osicarżenia rzecznilców opozycji i przemysłu
. Prem.,Trudeau znalazł się. pod koncentrycznym ogniem zarówno rzeczników opozycji parlamentarnej. jak .i życia . gospodarczego oraz związków zawodowych. .. . Atakują go za treść wywiadu radiowego, w którym -r-jak to donosiliśmy — powie-, dział iż obecny system gospodarczy wolnej konkurencji ■nie zdaje egzaminu a wobec: lego musi być zastąpiony innym ■ bardziej efektywnym.-Ma to być system gospodarki, regulowanej i kontrolowanej przez państwo. Niemal, wszyscy krytycy u-
Posłania noworoczne
. ważają • iż w7powiedź ta za-. powiada sterowanie ku. gospodarce socjalistycznej. Zdaniem ich prem. Trudeau nie posiada' ku temu mandatu społeczeństwa a wobec tego winien rozpisać wybory. ' ■.
Przewodniczący Izby Przemysłowo-Handlowej -w St. John's (Nowa Fundlandia) wystąpił z najdalej idącym, planem. Uważa on iż w obliczu zagrożenia systemu wol-. nej konkurencji. należy doprowadzić . do ■ solidarnego działania przemysłu, handlu i związków . zawodowych -a. więc pracodawców, i, praćo-tiorców. Wzywa więć^ do zjednoczenia sił. . —
Bilans PLL "LOT"
W 1975 r. samoloty PLL "Lot" przewiozły. Ii600,000 pasażerów.. Jest to . o .38'% więcej niż w 1974 r. O ponad 10% przekroczono też roczny plan zysków dewizowych,
Sezon turystyczny Warszawy
Miniony, sezon turystycz-no-wypoczynkowy * .był sezo-•nem szczególnie udanym. Jak .stołeczne województwo' warszawskie ^sprostało zwiększonym potrzebom, jak zapewniło wypoczynek i dorosłym i dzieciom w ramach akcji letniej?
Oblicza się; że jednorazo-
wo w . sezonie .wypoczywało; ponad 300 tys, osób. Miasto przez dziewięć, miesięcy ub. roku odwiedziło 2 min turystów, w. czym przynajmniej ■ pół min z zagranicy.
Akcja-, letnia objęła prawie 200 tys. dzieci, a więc wszystkie, które zostały zgłoszone. '
Rekord transportu
Ponad 25. min ton towarów przewiozła do 20 grudnia ub. r. flota Polskiej. Ze^ glugi Morskiej w Szczecinie. (W, całym 1974 r. — niespełna 22 min ton). ■
PŻM .należy do największych przewoźników morskich w świecie^pod tym względem
wyprzedzaj ą j uż tylko me'^ liczne przedsiębiorstwa armatorskie. Główna to zasługa intensywnej rozbudowy tonażu, jakie nastąpił, w mijającym 5-leciu. W sumie armator szczeciński zakupił w tym okresie 52 nowe statki, w. przeważającej większości jednostki duże. .
a w porównaniu z rokiem po-, przednim globalna suma . zysków dewizowych zwiększona została o 15%.
Samoloty PLL "Lot" lądują w 44 portach lotniczych A •kontynentów. Długość linii pasażerskich wynosiła w 1975 — 64,112 km. Dla po-, równania —r w 1974; r. wynosiła ona 59,269, a w 1971 r. — "39,065. 7nacźńłe"^wżrośłą też. "w ostatnich latach liczba -placówek zagranicznych PLL "Lot" — z 30 w roku 1971 do 41 w roku 1975. Znacznie zwiększyły się też lotnicze przewozy towarowe: w roku 1971 wyniosły, one 12.576,4 tony, a już w 1975 roku — 19.170,000 ton.
Niewiele optymizmu prze-; bijało się z noworocznych posłań przywódców świata.
Papież wskazując ciągle na niebezpieczeństwo' zbrojnych zatargów wzywał przywódców politycznych do regulowania wszystkich spornych zagadnień bez uciekania się do sił 'zbrojnych, wzywał.do uregu-. lowania zarówno spraw poli--tycznych jak i socjalnych .
W Kanadzie Gubernator
Generalny Jules Leger i premier.Trudeau wzywali do powściągliwości, do należj^j oceny rzeczywistości i ustosunkowania się do niej, przy czym prem. Trudeau ?auwa--żył iż Kanada jako państwo młode i bogate w różne zasoby naturalne może z' pewną dozą optymizmu patrzeć w przyszłość, ma większe aniżeli inne państwa .szanse opanowania przesilenia i wyjścia z obecnych trudności.
Wyróżnienie b. prem. Diefenbokera
; John Diefenbaker, b. premier rządu.: konserwatywnego, najstarszy kanadyjski parlamentarzysta i jeden z naj-
' bardziej goriiwyćh monarchistów, został przez Królowę •wyróżniony a mianowicie, o-trzymał Di:der "Companion. of Honor". Ten order jest za-
. strzeżony Ii tylko dla 65 o-sób, mianowanych osobiście przez Królowę w porbzumie-iiiu-z .rządśm Wielkiej Bry-
tanii -i państwem Wspólnoty Brytyjskiej, którego nominat . jest obywatelem.
0.bok_.Dififenbali:ei;a _ orde-_. rem tym zostali wyróżnieni jeszcze dwaj - Kanadyjczycy: . dr .Gharles Best, współwyna- , lazca insuliny oraz dr Arnold Smith, profesor Carleton Uni-yersity. w .Ottawie, b. sekretarz generalny Brytyjskiej Wspólnoty Narodów;. ,
Przywódcy związków zawodowych zachowują nadal powściągliwość gdy chodzi o u-■stosunkowanie się do wyżej wspomnianej wypowiedzi premiera Trudeau. Prezes Centrali Związków Zawodowych Morris zajął wprawdzie negatywne stanowisko nie wchodząc jednak .w szczegóły. Związki koncentrują swoją nawagę na walce, z ustawą antyinflacyjną. , W dalszym ciągu poszczególne,związki .podtrzymują swoje postulaty w roltowaniach o -umowy zbiorowe. Zapowiadają iż ilość zatargów będzie wzrastać a nie : zmniejszać się. Związki nie cofną się. przed prolilamacją Łtrajków.. - ; ■ • ■
Urząd , Arityinflacyjny- o-.
rzekłiiż dwie dalsze umowy z nauczycielami w Ontario należy zrewidowafr i obniżyć stawki, ale zatwierdził kilka innych umów w przemyśle.
Wszystkie firmy produkujące i sprzedające paliwo •płynne zostały zawiadomione, iż nie mogą na własną rękę podwyższać cen: Zobowiązani są projektowane podwyżki na. 30 dni przed' terminem, wraz z uzasadnieniem, przesłać .do .Urzędu Antyinflacyjnego, który zadecyduje czy będą. one mogły być wprowa-, dzone. .
Urząd Antyinflacyjny rozpatruje wniosek jednej wielkiej firmy ubezpieczeniowej o podwyższenie stawek ubezpieczeniowych na samochody na bieżący rok. Dotychczas firmy te podnosiły stawki u-bezpieczeniowe o ' 25-30% utrzymując iż spowodowane ■ to jest wzrostem płac oraz części zapasowych do wozów.
Orzeczenie -Urzędu -Antyinflacyjnego w tej mierze będzie miało zasadnicze znaczenie i stanowić będzie wytyczne dla wszystkich firm ubezpieczeniowych. Będzie to zresztą pierwsze poważne orze-C7€nłe z dziedziny cen a nie płac.
Zakłada się, iż Urząd Anty-ini?acyjny zgodzi się jedynie na takie podwyżki, które. mieszczą się w ramach •wytycznych do ; obowiązującej ustawy, .
Krwawa demonstracja
Zamach na lotnisku w Nowym Jorku
1'ł z KANADY
OFICJALNA WIZYTA KRÓLOWEJ ,
Królowa Elżbieta przybędzie do Kanady na uroczystość otwarcia Olimpiady a w przeddzień złoży oficjalną wir zytę w Quebec.
Bliższych szczegółów zapo-. wiedzianej wizyty królewskiej jeszcze nie ustalono.
W części bagażowej _ lotniska La Guardia. w Nowym Jorku miała miejsce - gwałtowna eksplozja wyjątkowo silnej bomiby. domowego wyrobu, podłożonej przez nieznanych dotychczas* sprawców. Wybuch jej zabił na miejscu 11 osób a 75 odniosło po ważne obrażenia. :
Proces polityczny w iSrecji
ZWYŻKA PENSJI
' 425,000 weteranów otrzymywać będzie od 1 stycznia zwiększoną o 11.3% pensję. Żonaty z dwojgiem dzieci otrzymywać będzie miesięcznie $756.01 zamiast jak . dotychczas $679.25. Podwyżka ta nastąpiła w związku z podniesieniem się o 11.3% kosztów utrzymania. ;
ROZBIŁ SIĘ SAMOLOT
W odległcści około 15 km od lotniska w Slave Lake, 200 km na płn. zach. od Edmonton rozbił się w czasie burzy śnieżnej _2j; silnikowy samolot „Beech-craft". Spomiędzy 11 znajdują-. cych się na jego pokładzie ^osób dwle_— pilot i jego pomocnik ..— ponio^y śmierć na miejscu, reszta" odniosła lekJcie obrażenia. Aparat uległ kompelctne-mu zniszczeniu. —
WIĘKSZE STAWKI
W kwietnia'zwiększona zostanie minimalna płaca i wynosić będzie dla; pracowników przc-mysłowTch $2.90 na godzinę, zamiast $2.60 jak obecnie. Dla pracowników poniżej 17 roku żjcia zwiększona ona zostanie z
obecnych.$2.35 do $2.65 na godzinę. .
ŚMIERĆ W OGNIU
W dzielnicy Montrealu Pointę St. Charles'.wybuchł w nocy . groźny pożar w'drewnianym do^ mu,, należącym do rodziny Bernarda Paul-Husa, 38. Pomimo zorganizowania natychmiast akr . cji ratowniczej nie udało się .uratować z płomieni 6 jego dzieci: Jacgueline, 14, Jacquesa, 11,. Lindy, 9, Jeana, 7, Pierre'a, 5 i Elisabcthy, 3.
Dom spłonął doszczętnie.
PODWÓJNE
— MORDERSTWO
: Władze bezpieczeństwa znalazły w wieczór sylwestrowy w: jednym z mieszkań w Montrealu zwłoki dwóch mło-c'Ąch mężczyzn, odzianych w. damskie stroje. Ekspectyza lekarska wykazała, że-śmierć ich nastąpiła na skutek" bestialskiego pobicia. -Zwłoki "jednej z ofiar zidentyfikowano -:- jest to 22-letnL Claude Jean. Dochodzenie w toku.
• Ilość morderstw w ub. roku w Montrealu wyniosła 104."
Były prezydent Grecji Geo-rge Papadopoulos, 56, skaza-.iiy został przez sąd w. Atenach na 25 lat więzienia za krwawe stłumienie, rewolty studenckiej w listopadzie w 1973 r. w wyniku czego 34 osoby zostały zabite. Uprzednio wydany.nań wyrok śmie-., rei został uchylony.
Wraz z nim na ławie oskar-
żonych zasiadały 32 osoby spośród najbliższych jego. współpracowników w czasie sprawowania . władzy przez juntę wojskową. Generałowie: loannides, Varnavas i Dortilis skazani zostali na dożywotnie więzienie, por. Lim-beris na 25 lat, pozostali o-trzymali krótsze wyroki.
Ta część lotniska została prawie '■ doszczętnie zniszczo--na^
W obawie przed ewentualnością (dalszych wybuchów podłożonych bomb, port został zamknięty i wszystkie lO-' ty 'kierowano na inne lotniska. Wdrożone - natychmiast poszukiwania nie doprowa^ dziły jednak do wykrycia in-; nych ładunków wybuchowych.-.
Straty materialne, spowo-iiowane . tym zamachem nie zostały jeszcze dokładnie u-stalone, są jednak bardzo wysokie.
, W Gp"orto w Portugalii wy-, buchły, zamieszki iw czasie ich tłumienia , straż; więzienna zastrzeliła 3 osoiby i ciężko raniła dalszych 15.
Przyczyną ich był protest przeciwko przetrzymywaniu w więzieniu przeszło 100 żoł--. nierzy i osób cywilnych,, aresztowanych w listopadzie ub. n-ku, pod. zarzutem popierania ruchu komunistycznego, i : Zajście miało miejsce na
terenie więziennego szpitala; leżącego poza jego obrębem. Tłum demonstrantów usiłował dostać się na teren więzienia przez otwartą dla wyjeżdżającego z niego samochodu bramę. Wówczas to . straż otworzyła do nich ogień.'
Demonstracja ta nie była pierwszą tego rodzaju— w ostatnim : czasie miało , ich r.iiejsce cały szereg,. szczególnie w rejonie Custoiras.
Torturowali lekarkę brytyjskq
Do Londynu przybyła z Chile 38-letnia lekarka Shei-la Cassidy, 'która przez dwa miesiące przebywała w-więzieniu w Santiago za udzielenie pomocy rannemu komuniście. Jak zeznała, -była wielokrotnie nieludzko torturo-.wana w czasie przesłuchiwań. Zwolnienie jej nastąpiło .na
skutek energicznej interwencji rządu brytyjskiego. • Wielka Brytania odwołała swego ambasadora i zamierza przekazać sprawę .do ONZ.
Przykuto łuńcuchiuni do łóżko
Terroryści na wolności
Terroryści, którzy dokonali 21 grudnia ub. roku w Wiedniu zamachu na gmach Or-ganization of Petroleum Ex-porting Countries i następnie odlecieli" wraz z zatrzymanymi zakładnikami • dapym im do dyspozycji samolotem dp„ Algierii, zostali-przez tamtejsze władze zwolnieni i opuś-
cili ją, udając się prawdopodobnie do sąsiedniej Libii. .
Władze algierskie odrzuciły żądanie Austrii wydania ich twierdząc, iż zamach ten w wyniku'którego-3''ósoby"Ić)-slały zabite, nie miał charakteru kryminalnego lecz wy-; łącznie tylko polityczny. :
W Turynie we Włoszech przed. 35 dniami porwana została 54-letnia żydówka Barbara Navoretti, naturalizowa-na obywatelka amerykańska, z bogatejj bankierskiej rodziny. Porywacze zażądali za ■ jej ■■■■■ uwolnienie 81,000,000 okupu. Po otrzymaniu- pieniędzy natychmiast zatrzymaną zwolnili.
Navorettl zeznała, iż przez cały czas'porywaeze obchodzi-
li' się.z nią bardzo dobrze,: trzymali ją jednak przykutą łańcuchami do łóżka. .Otrzymywała dobre pożywienie 1. wino. Obcięli jej jednak wło-«y, które wysłali rodzinie na dowód, iż znajduje się w ich rękach.
Policja wszczęła dochodzenie i aresztowała już 12 osób, podejrzanych o branie udzia-iu: w porwaniu Navorettł-.
ILOŚĆ PRACOWNIKÓW.
PAŃSTWOWYCH
■ Pod koniec czerwca.ub. roku ilość pracowników Rządu Federalnego wynosiła: 474,351 OŁÓb, o 11, 487 więcej niż.', przed rokiem o tej samej porze.
. W drugim kwartale ub.:roku globalne ich wynagrodzenie wynosiło $1,462,400,000,. o $255,600,000 więcej aniżeli w tym samymokresie w 1974 roku.
Premier Indira Sandhi umacnia swą władzę
SERDECZNY TELEGRAM
Zamiast życzeń świątecznycli złożono na:
ociemniałe dzieci w Laskach
E. Foremski, Oakville . $5 J. Moskalewska, Toronto 5 J. Kos, Sudbury '" 5
J. i W. Jarem, Toronto 10
J. D:cla, Sutton, OnL 20"
Fundusz' Inwalidów :
J. Kos, Sudbury 5
B. Rolecfci, Burlington 10
T. Dyla, Sutton, Ont. ; 20
Fundacle W. Reymonta
W. Kacperska, Scarborough 20
RządJndii podał do wiadomości, iżT zapowiedziane na' br. jsybory^: powszechne nie odbędą się. Głównym powodem tej decyzji, jak wyjaśniono.: jest przedłużenie o 6 . miesięcy stanu wyjątkowego, zarządzonego na obszarze car łcgo kraju "z uwagi na konieczność walki z wewnętrznym i zewnętrznym zagroże-
.niem". Trwać on będzie tak-długo, aż niebezpieczeństwo tonie zostanie zażegnane.
Zarządzenie to w znacznym stopniu umacnia pozycję prc-. miera' Indiry. Gandhi i Jej rządu, przeciwko którym istnieje w społeczeństwie coraz bardziej wzmagająca się opozycja.
KATASTROFA LOTNICZA NA PUSTYNI
Na obszarze-^ pustynnym Arabii Saudyjskiej rozbił, się samolot "Boeing 720" libańskich linii lotniczych Middie East Airlines, lecący z Bejru-tu^^do Dubai i Muscat.
Spośród 67 pasażerów i 15 osób jego załogi nikt nie wyszedł z życiem.-W skład pasażerów wcho-. dzili głównie Libańczycy i Egipcjanie. Prócz nich było 4 Brytyjczyków, 2 Francu-,żów, 6 Greków, 1 Norweg i 1 Cypryjczyk.
UROCZYSTOŚCI OTWARCIA OŚRODKA ZWIĄZKOWEGO PRZY 1638-46 Bloor St. W.
SOBOTA 7 LUTY 1976 r.
LAMPKA WINA 1-3 po południu
BILETY NA BANKIET W ADMINISTRACJI „ZWIĄZKOWCA"
BANKIET 6 wieczór - 2282 Lakeshore Blvd. W.
ILOŚĆ MIĆJSC Ck>RANICZ0NA..1>R0SIMY O WCZESNE ZAAiiAWIANIE