ALLIANCER
Weekly
mmi TOMitajr Md TrfaUy FMkh AUłtoćc PnmUd 1638 Bloor Sł. Wasł Toronto, Ontario — Canada M6P 4A8 Teł.: 531-2491, 531.2492
Nr 26
TORONTO — WTORH^ 30 MARCA (Marćh) 1976 R.
Cena egzemplarza 20 f
BRATERSTWO TOLERANCJA OŚWIATA
Orsaa
Zwitfka- Polaków w Kanadzie wydawany 2 razy w tygodniu Shiiy całej Polonii w KaiuKfaie
Akcja protestacyjna CLC
Centrala Związków Zawodowych (Ganadian Labor Gon-gress^na znak protestu przeciwko rządowej polityce antyinflacyjnej, wycofała swoich przedstawicieli z dwóch doradczych organów:, Ganadian Labor Relalions Council i EconomiciCouncil of Ganada.
Pierwszy organ został powołany przed rokiem przez mi-, nistra pracy Munro celem wypracowania lepszych metod regulowania stosunków między pracodawcami a pracownikami. : .■■
Oba organy mają charakter. doradc7,y nie mniej jednak . spełniały poważną i pożyteczną rolę: Przedstawiciele świata pracy, życia gospodarczego oraz władz państwowych rozważali wspólnie szereg zagad-,
nień. Z wycofaniem się.GLG instytucje te praktycznie przestaną istnieć. . .
Przedstawiciele Rządu Federalnego wyrazili zdumienie nie ukrywając zresztą poważnego żalu.z powodu decyzji kierownictwa CLC. Zdaniem ich ta akcja jest wręcz szkodliwa dla świata pracy. Nie-
którzy wyrazili nadzieje, że GLG zrewiduje swoje stanowisko, ale przewodniczący Joseph Morris powiedział iż wycofanie się 2 tych organów jest ostateczne. Nie wyklucza natomiast iż dyskusje z Rządem Federalnym w innych; sprawach : będą mogły być prowadzone. .
Zmarł gen. Stanisław Kopański
REAGAN POKONAŁ FORDA
W prawyborach w. stanie North Carolina na pierwszym miejscu listy republikańskiej znalazł się Ronald Reagan. Uzyskał on 54% grosów, podczas gdy prez. Ford 46%. Jest to pierwsze zw7cięstwo Reagana w prawyborach i pierwsza porażka prez. Forda.
Z listy demokratycznej odniósł zwycięstwo Jim Carter. Uchodzi on obecnie za najpoważniejszego kandydata de. mokratycznego.
nie budził najmniejszycii wątpliwości
,Wynik wyborów nie budził oczywiście najmniejszych watr pliwości. Nie oczekiwano również żadnych niespodzianek. Cała procedura wyborcza jest bowiem ścisłą kontrolą, która, ma na celu zabezpieczenie masowego udziału w samym akcie M-yborczym i uniemożliwienie: wszelkich odchyleń od dyrektyw.
Wobec tego iż zmiana konstytucji przeprowadzona z gó-
W Londynie po dłuższej chorobie zmarł gen.. Stanisław Kopański, najwyższy stopniem oficer PSZ na emigracji. 'Gen. Kopański spędził całe życie w służbie czynnej; zaj-
. mując różne stanowiska liniowe oraz sztabowe.. Cieszył siC:
. powszechnym mirem i szacun-
Tilowskie porachunki
Sad okręgowy w Nowym Sadzie skazał 10 prosowiec-kich działaczy za działalność, antypaństwową na kary więzienia wynoszące ■ w sumie ]001at.:3 z oskarżonych otny-mało po 15 lat wiezienia każ-, dy.
W miejscowości Banja Luka 9. oskarżonych o utworzenie nielegalnej prosowieckiej partii koriiunist3'cznej stanęło przed sądem okręgowym. Rozprawa jest tajna.
■ W Sarajewie inny sąd okręgowy .wymierzył ciężkie kary więzienia pięciu oskarżonym o antypaństwową działalność o zabarwieniu prawicowym. Uznano ich także winnymi. współpracy z wrogimi reżymowi .chorwackimi organiza-
cjami zagranicznymi. .W innym: procesie tenże sad skazał nall lat wiezienia bezrobotnego . Pera .Tadicia, któremu. jakoby .'udowodniono antypaństwową- działalność terrorysty-. ■Gzna.- .
W Bosnaskim Brodzie sąd skazał 2 oskarżonych na 6 i na 3 lata wiezienia za współprace z chorwackimi Ustaszi za granicą; - Jednym z nich jest nauczyciel w katolickiej szkole klasztornej a drugi farmerem. ■ .'
kiem- zarówno w sferach wojskowych jak i cywilnych. . ! W stopniu pułkownika był dowódcą, samodzielnej. Brygady Karpackiej w Syrii w 1940 r;l Kiedy Francja skapitulowa-ła'v przesunął sie z wojskiem ną tereny brytyjskie do Pale-. styny. Jako dowódca 3 Brygady Karpackiej brał udział w walkach, na pustyni. Pod jego dowództwem brygada rozbu-. . dowała sie na dywizję — Trzecia Dywizja Karpacka. Stał na jej czele aż do sierpnia 1.1943 r. kiedy to gfen. Sikorski odwpłał go do Wielkiej Brytanii na stanowisko szefa Sztabu Głównego. Na tym stanowisku,pozostał aż do zakończenia wojny.
. Gen; Kopański brał czynny udział w życiu emigracyjnym-i był jednym z najbliższych współpracowników gen. An-
Krytykuje i równocześnie bronią
William Scranton. nowo.-mianowany ambasador USA w ONZ, przemawiając w Radzie Bezpieczeństwa podczas rozpatrywania skargi, państw arabskich przeciwko Izraelowi, oświadczył iż Stany Zjednoczone nie uznają faktów dokonanych na terenach okupowanych. Wywodził iż Izrael gwałci postanowienia konwencji genewskiej gdy usiłuję kolonizować tere'ny okupowane, gdy stara'zmienić się oblicze Jerozolimy. Tego rodzaju akcje izraelskie wręcz" utrudniają uregulowanie sytuacji na Środkowym Wschodzie.. :..
. Przedstawiciele- państw a-rabskich przyjęli z zadowoleniem to wystąpienie podczas gdy wywołało ono zaniepoko-
dersa. Po jego śnj^ięrci piasto- ^ jenie .w luraelu. Czynniki ofi-wał godność Generalnego Iń- ■•cjalne''nie' zabrał^ glostl, ale spektoca Sił Zbrojnych. , prasa izraelska doniosła iż
wojskowy w Argentynie
GOTOWOŚĆ SIŁ ZBROJNYCH ZSRR
Minister obrony ZSF?R marsz. Greczko oświadczył że w ciągu ostatnich .5 lat" siły-zbrojne Związku Sowieckiego znacznie zwiększyły swą gotowość bojową.
Przeinawiając do oficerów garnizonu moskiewskiego Greczko zapowiedział że dla komunistów uzyskanie sukcesu w tej dziedzinie nie oznacza spoczęcia na laurach' i siły zbrojne są nadal wzmacniane. Muszą być zawsze w stanic pehicj gotowości bojowej.
Zapowiadany i oczekiwany przewrót wojskowy w Argentynie został dokonany nocą z 23 na 24 bm.
Władzę w kraju objęła junta wojskowa złożona z dowódców sił zbrojnych: armii, lot-' nictwa i marynarki. Na czele junty stoi.dowódca armii 51-. letni gen.. Jorge ."Videla. Po zaprzysiężeniu junta ogłosiła pierwszy ka'munikat'i apel do społeczeństwa: oraz - wydała szereg zarządzeń.
Z natychmiastową -ważnością rozwiązany został parlament, zawieszona została działalność związków zawodowych, wszystkich stronnictw politycznych*' zwolnieni zostali wszyscy gubernatorzy stanów oraz inni kierownicy terenowych komórek administracji . państwowej, rozwiązany został również sąd najwyższy. W całym kraju obowiązują przepisy stanu wyjątkowego.
■ Dnia. 23 bm.zmarł przeżywszy lat 88 marszałek Bernard Montgomery,, najgłośniejszy
dowódca brytyjski ostatniej wojny.
Nie dypłoma€i/e€z szpiedzy
ZSRR .Usunięty został, z Liba-:.nu w, 1969 r;, zaś Władiniir Weber, drugi sekretarz zaj^ niujący się sprawami konsu-iairnymi.z Wielkiej Brytanii.
Poseł konserwatywny Otto-Jellinek oświadczył "w Izbie Gmin. iż co najmniej, dwóch dyplomatów sowieckich, znajdujących się w Kanadzie zostało wydalonych ; z innych państw za uprawianie akcji szpiegowskiej. Podtrzymuje on to twierdzenie mimo zaprzeczenia w. tej mierze ze strony: ministra MacEachana, który stwierdził, iż Rząd nic ma w tej mierze żadnyc-h potwierdzeń.
Jelliiiek utrzymuje, iż mjr.. Władimir Wasiljew, zastępca attache lotniczego ambasady
Wstrzymanie deportacji Polalca
Minister Imigracji Robert Andras wstrzymał deportację do PRL uciekiniera 34-letnier go Polaka Bogusława Dudziaka, któremu Trybunał Imigra-cyjny odmówił udzielenia statusu uchodźcy politycznego.
Minister Andras oświadczył, iż postara się o załatwienie Dudziakowi możności osiedlenia się \x jakimś innym kraju, np^ w etanach Zjednoczonych, po przybyciu do .którego "będzie on mógł złożyć podanie o zezwolenie mu na stały pobyt w Kanadzie. ■:■
Sprawa Dudziaka wywołała interpelacje w Izbie : Gmin.
Zgon marszałka Montgomery
' Montgomery skierowany zo-, ■ stał przez Churchilla w; 1942
■ do.Egiptu.dlaobjęcia9 armii. Pod jego dowództwem osiąg-' neła ona pierwsze wielkie, .zwycięstwo, przełamując pas-: rnO;dotychczaso'ivych niepowodzeń; W bitwie ^^p^^^^
. mein . Montgomery odniósł :: wspaniały sukces nad niemieckim Africa Korps marsz; Rpmńila;. Bitwa ta. pnesądziła
■ kimpąńię: afrykańską; Później dowodził 8 armią we .'Włoszech a w 1944 r. został zastępcą gen. Eisenhowera, dowódcy naczelnego wojsk sprzjTnierzonych w. inwazji na Europę.
Churchill mówił iż aż do . : objęcia dowództwa przez Montgomery ego wojska Tiry-tyjskie nie zanotowały żadnego zwycięstwa a gdy on stanął na ich czele ani jednej porażki. W 1958 r. pó 50 latach czynnej służby — przeszedł w stan spoczynku. :
Montgomery uważany jest za najwybitniejszego dowaicę brytyjskiego od czasów Wellingtona. Uroczysty pogrzeb z -., wszystkimi najwyższyftii honorami wojskowymi wyznaczony zokal na 1 kwietaia, .
Uważa on, iż Rząd winien zażądać usunięcia tych obu
: dyplomatów, którzy są agen-, tami KGB. Niezależnie od tych dwóch, co najmniej 20 inhych członków sowieckiego korpusu dyplomatycznego w Ottawie wykonuje różne funk-
"cje.nie mające nic wspólnego z ich oficjalnymi obowiązkami.
Izabelę Peron, którą zdjęto z urzędu prezydenta państwa, osadzono pod nadzorem, w zimowym pałacu prezydenckim w pobliżu miejscowości Bari-loche. Wraz z nią aresztowano kilku najbliższych jej współpracowników. Pani Peron wyr raziła gotowość dobrowolnego ustąpienia pod warunkiem zezwolenia, jej na opuszczenie kraju wraz z 80 osobami. Dowódcy sił zbrojnych odrzucili to żądanie i" wywieźli p. Peron."
Junta zapowiedziała pociągnięcia do odpowiedzialności winnych doprowadzenia kraju do obecnej katastrofalnej sytuacji. . Otoczenie p. Peron oskarżone jest nie tylko o nieudolność, ale przede wszystkim o korupcję:
Przewrót dokonany został bez przelewu krwi. Oddziały wojskowe w ciągu nocy zajęł& w' Buenos Aires oraz w innycn miastach kluczowe gmachy publiczne. Czołgi patrolują ulice.
Z pierwszych doniesień prasowych wynika, że spokój nie został zakłócony, że ludność nie zareagowafci na przewrót, ale nie W7klncza się iż sytuacja niebawem ulegnie zmianie. Być może iż peroni-. ści w związkach zawodow7ch nie podejmą walki natomiast partj-zanci z ugrupowań lewicowych , przeciwko którym prowadzić-sic będzie wzmocnioną akcję, nie złożą broni.
podjęto kroki dyplomatyczne. .. Niektóre pisma izraelskie : wręcz: twierdzą iż Stany Zjednoczone radykalnie zmieniły nastawienie i obecnie stanęły bez zastrzeżeń po stronie państw arabskich.
Równocześnie jednak Stany Zjednoczone zawetowały,, rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ, potępiającą Izrael odnośnie fortyfikowania Jerozolimy, i umacniania administra-
_ cji na okupowanych teryto-.riach państw arabskich. Głosowały za nią -wszystkie pań-■stwa, wchodzące w skład Rady. W wyniku weta USA została ona utrącona. W ostrej formie potępił to stanowisko Stanów Zjednoczonych reprezentant Pekistanu. Iqbal Ah-mud- twierdząc, iż uniemożli-
; wiają one w temsposób -usta- ■
1 nowienie." pokoju na środkowym Wschodzie. Rezolucja ta,
: wniesiona została przez Daho-mej,.Gujanę, Pakistan, Pana-
' me i Tanzanie, które twier-. dzą, iż fortyfikowanie przez Izrael Jerozolimy- jest dowodem, że nie ma on zamiaru ustąpić zarówno Z: niej jak i z okupowanych przez siebie ob- -szarów państw arabskich.
rą miesiąc przed.wyborami wywołała żywą krytyczną reakcję społeczeństwa należało zademonstrować zadowolenie społeczeństwa. Głosów protestu wprawdzie ,w Polsce ,,,nie podano -do wiadomości, że prof. Henryk Jabłoński, przewodniczący Rady Państwa, referujący w. Sejmie projekt zmian do konstytucji, mówił, o nich. W tym stanie rzeczy organizatorzy wyborów mieli za zadanie wykazać iż społeczeństwo w jeszcze większym procencie aniżeli w poprzednich wyborach popiera politykę obecnego kierownictwa. PZPR.
Oficjalny komunikat Komisji .wyborczej podaje więc iż w głosowaniu 21 marca br. wzięło udział aż 98.27% uprawnionych do głosowania. Uprawnionych do głosowania było 24.069,579 a głosowało 23,652,256. Głosów ważnych oddano -^ 23,637,333 a nieważnych — 14,923.
Gierek musiał oczywiście otrzymać największą ilość; gło-
sów.. Kandydował w okręgu wyborczym 24 w Sosnowcu. i;; otrzymał 377.274 głosów czyli 99.9"9rc. Ale i inni czołowi kandydaci , zbierali powyżej 99%. Organizatorzy popisali się.
Oczywiście w różnych miejscowościach udawano się pochodem: do komisji "wyborczych; Gdzieniegdzie entuzjaści maszerowali z transparentami. Na listach znajdowali się wszyscy dygnitarze partyjni oraz zausznicy obecnego kierownictwa —. za wyjątkiem,, Moczara — -zniknęli wszyscy ludzie epoki Gomułki, oraz gierkowego okresu przejściowego. • . . • . Z Warszawy wybrani zostali min. prem. Jaroszewicz pierwszy sekretarz Kępa, zna- ■ ; komity aktor Gustaw Holoubek, r.edaktorzy Ryszard Wojna i Edmund Męclewski. Socjolog prof; Jan Szczepański wybrany został w Kaliszu, prof. Henryk Jabłoński' w Krakowie a Mieczysław Moczar w Skarżysku Kamiennej.
Prez. Libanu nie rezygnuje z władzy
Prezydent Libanu Franjieh, opuścił swój oblegany przez lewicowców pałac w:Bejrucie i zajął na swą kwaterę ratusz w niewielkiej miejscowości Zauk Mkawel w pobliżu, stolicy. GśjKiiadczył onrże z_wła-dzy nie zrezygnuje. W szeregu przemówień, nadanych przez znajdującą się na jego usługach radiostację podkreśUł, iż nie ugnie ;się -przed przemocą i,bronić będzie zarówno konstytucji jak i swej legalnej władzy.
Siły lewicowe, kierowane przez partiC: postępowych so-
Nagła obniżl(a poborów nauczycieli
Federalny Urząd Antyinflacyjny — The Anti-Inflation Board — powiadomił Radę Szkolną Metropolii Toronto.: że przyznana uprzednio nauczycielom szkół średnich Toronto podwyżka pensji ,o, 39.2% zostaje im obniżona o około 8%.
Decyzja :ta jest ogromnym zaskoczeniem zarówno -dla członków Rady Szkolnej Metro jak, też i dla nauczycieli, którzy po miesięcznych pertraktacjach. :. i3rowadzonych przez, rządowego; mediatora.
przyjęli jego sugestię, która obecnie bez,podania powodów została zmieniona;
SEPARACJA KSIĘŻNICZKI MAŁGORZATY
^y, Pałacu Kensingtońskim wydano komunikat, że księżniczka Małgorzata i lord Snowdon zgodnie postanowili przeprowadzić legalną separację. Obecnie nie ma mowy o rozwodzie.
Po powrocie do Londynu z Australii lord; Snowdon zamieszka osobno, :
Nie zamierzajq interweniować
rządzonymi
; Gromyko. minister ■ spraw zagranicznych ZSRR. kończąc swoją trzydniową wizytę w Londynie, powiedział iż wiadomości jakoby - ZSRR zamie-, rzał interweniować w; Rodezji czy Unii Płd.-Afrykańskiej są z gruntu fałszywe; Zapewnił iż w toku rozmów z członkami
, rządu brytyjskiego uzgodniono kroki zmierzające do uregulowania stosunków, między Angolą a jej sąsiadami, pań-
stwami > rządzonymi, prz.cz białych. ■'., - :
Prasa londyńska informo-, wała poprzednio iż minister spraw zagranicznych Callag-ham miał powiedzieć Gromy-ce. że akcja zbrojna przeciwko Rodezji będzie uznana jako akcja pi7eciwko Wielkiej BrytaniL , Rodezja bowiem prawnie jest posiadłością,brytyjską.
^Zużytkowanie
Polonii
Poseł Coates zapytał, dlaczego Dudziak ma być deportowany, skoro równocześnie zezwolono na pozostanie w Kanadzie ge-nerało^Yi płd. wietnamskiemu Dang Van Quangowł. Minister Andras poinformował go, łż sprawa Quanga bynajmniej nie. została jeszcze definitywnie postanowiona i że nie jest wykluczone, ii będzie on deportowany. ;
Dudziak zbiegi z polskiego statku w porcie Halifax. ,w; sierpniu ub. roku i przebywa w Tmro w Nova Scótia, gdzie pracuje jako instruktor gimnastyki.
SUKCES KOMUNISTÓW WE WŁOSZECH
Unia komunistyczno-socjali-styczna osiągnęła nowy sukces we 'Włoszech, uzyskując większość we władzach samorządu regionalnego województwa Lażio w - skład , którego wchodzi miasto stołeczne Rzym.t'Jest to kolejno szósty samorząd regionalny w rękach komunistów i ich sojuszników. -
'Władze University of Toronta postanowiły dotacje Polonii w -wysokości- $10,000. przeznaczyć w nadchodzącym roku akademickim 1976/77 na roaibudowę polonistyki. Plan opracowany, został w po-; rozumienra z prof. L. Iribame i p. mgr, H. Markowicz, pro? wadzącą naukę języka polskiego.
Postanowiono zorganizować bibliotekę filmów polskich, które z jednej strony będą pomocne w prowadzenia kursów literatury, i kultury polskiej a ź drugiej stanowić będą podstawę dla projektowanego kursu o filmie polskim. Pokazy filmowe b^dą:^ dostępne dla wszystkich i służyć będą
do popularyzowania kursów połonistycznj'ch wśród młodzieży uniwersyteckiej. Na za-' kup filmów przeznacza się $4.000.
Projektuje się urządzanie publicznych wykładów zarówno dla młodzieży uniwersyteckiej jak i dla społeczność? polonijnej w Toi;oiito. Na wykłady te zaproszone zostaną wy-, bitne osobistości, spoza uni-wersjletu Toronto przy czym urządzi się im spotkania z przedstawicielami P o 1 o n i i. Teksty tych gościnnych wykładów oliteraturze i kulturze polskiej zostaną zachowa-^ ne do ewentualnej publikacji. Na" ten cel projektuje się $3,000 rocznie.
Na zakup materiałów,, które pomocne będą również dla nauczania polskiego w szkołach średnich, przeznacza się $1,000. Taką samą sumę prze-, widuje się na zakup książek do biblioteki, przy aym zmie^ . rza się do. stworzenia księgozbioru dzieł polskich w przekładzie angielskim.
Przewiduje się dalej rocznie dwie nagrody po $250 ■ każda Ij za esej o literaturze polskiej. 2) za przekład wybranego tekstu z języka polskiego na angielski a pozostałe $500 stanowią rezerwę na różne niepnewldzianerwydat-ki.
cjalistów: i popierane przez Ruch Wyzwolenia: Palestyny, odrzuciły wszelkie rokowania o zawieszenie działań zbrojnych. Szef Falangi Pierre Ga-mayel zwrócił-sie z-dramatycznym apelem do sił zbrojnych, by wystąpiły w obronie zagrożonego kraju. ^.....
Nie jest wykluczone, iż opuszczenie przez Franjieha jego pałacu w stolicy zostanie, pi-zez lewicowców wykorzystane jako dowód - rezygnacji przez niego z pełnionej funk-r cji i będą chcieli ogłosić jego następcę, oczywiście członka własnej;partii: 'W takiej sytuacji powołaliby się oni na kon-■stytucje mówiącą iż z momentem, rezygnacji: głowy państwa parlament wybiera jogo następcę. : Ponieważ jednak Franjieh ustąpić nie chce, w wyniku tego nastąpi rozłam kraju na dwie. zwalczające się strony i nie do uniknięcia będzie krwawa wojna domowa.
Na obszarze Bejrutu w dal-; szym ciągu toczą, się walki, które pociągają za sobą coraz to zwiększającą się ilość ofiar.;
CHINY SPIESZĄ Z POMOCĄ EGIPTOWI
Egii)t otrzymał od Chin pewną, ilość części, zapasowych dla samolotów: "MIG" oraz, inny sprzęt; militarny. Jak wiadomo w wyniku zerwania przez Kair układu przyjaźni z ZSRR siły zbrojne Egiptu, dysponujące prawie wyłącznie sprzętem sowieckim, znalazły się w trudnej sytuacji z powodu wstrzymania przez niego dostaw części zamiennych. W chwili obecnej stara: się on o : zapewnienie sobie dostaw sprzętu z Francji, NRF, AVłoch, Jugosławii : i Austrii. Rozmowy na ten temat są w pełnym toku.
JUŻ 4,000"ETJ^ICZNYCH" NIEMCÓW PRZYBYŁO OD PAŹDZIERNIKA DO NRF
Ujawniono, że ponad 4,000 ■'etnicznych" Niemców wyemigrowało już z Polski na zasadzie ostatnio ratyfikowanych porozumień NRF i PRL.
W kotach rządowych ocenia się, ze wobec złożonej przed głosowaniem w Bundestracie obietnicy wypuszczenia przez PRL wszystkich : etnicznych Niemców ogólna ich liczba wyniesie ćwierć miliona. Formalnie umowa o 1.3 mld odszkodowań i protokół o emigracji przewidują wypuszczenie w ciągu 4 lat 125,000. Ale PRL przez usta Olszowskiego zobowiązała się, że po ^ym czasie będzie nadal załatwia-^ ła podania pragnących wyjechać.