STR. 2
^^ZWIĄZKOWIEC" LISTOPAD (Noyember) Środa, 9 — 1960
'•Związkowiec*' (The Affianeer)
PrlnM for aiwiy WedDMday uid 8«tonł«y bir POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED; Orgu Zwliaka Polaków w Kaiudzle/wydawany prm Omfeejf Prąjowy A. Siciepkowild. pnewodaleiąey. S. U««jjrfl^_
Olotcwłld. KIM-. Drukarni K. i. NUzurklwwta • tOar. t.f rikks
Półroczu .........
(wartaliu
PBENUMEHATA
$0.00 W Stanacb Zjednoczonych „... . $3J0 i innych krajach —
$2.00 Pojedynczy nomer . .
WtM
<75 OuMn Słrooł Wetł TeL LE 1-2491 Toronło. Ont. 4atb(ń1a«d aa Baeonć CUa* Hall Poat Office Department, Ottawa.
na DZIEli 11 listopada
(odezwa Zarządu Głównego KPK)
V Ustanowienie Święta Niepodległości.uchwałą Sennu na dzień 11 listopada było wyrazem_radosnycłi uczuć/Narodu-Polskiego, któiy po latach rozbioru i'niewoli wystąpił ponownie na arenie międzynarodowej.
święto Niepodle^ości — utrwala świadomość znaczeniawłaanego niezależnego państwa, które jest najwłaściwszą formą orgajiizacyjną narodu; - przjTpomina prawdęy' że odzyskanie niepodległości ma główne źródło w woli'i wysiłkach-całego; narodu; tworzy okazję dla oddania hołdu wielkim przywócfcom narodowym: i wszystkim bojownikom, którzy ofiarowali-, życie w imię dobra Ojczyzny.
Obchody święta 11 listopada przez organizacje polo: nijfle w Kanadzie potęgują serdeczne uczucia w stosunku do Polski,, pozwalają dać wyraz przekonaniu, że Polska wyjdzie z pod dominacji imperializmu sowieckiego i,uzyska ; pełną aiiezależność, a wreszcie stają się czynnikiem łączności ■: 1 skiipieiiia dla całej kanadyjskiej Polonii.
.Biorąc pod uwagę znaczenie święta listopadowego tak 'ze względów polskich, jak i polonijnych, Zarząd Główny Kongresu Polonii Kanajdyjskiej zachęca wszystkie organi-^zacje członkowskie do zorganizowania uroczystych obchodów pod wielkim hasłem: "NIECH ŻYJE NIEPODLECJŁA, SUWERENNA RZECZPOSPOLITA POLSKA!" Za Zarząd Główny K.P.IC
W. Gorłler Z, J. Jaworski
Sekretarz Generalny Prezes
rózbrojenieITślepym zaułku
Najistotniejszy problem polityki międzynarodowej: rozbrojenie .aialazł się zmowu w ślepym zaaiłku. Oficjalnie wszystkie, państwa podkreślają konieczność -rozbrojenia i wyrażają gotowość podjęcia odpowiednich, kroków. Sęk w tym, że między deklaracjami a praktyką istnieje ogromna rozbieżność. .
Czyżby to miało wskazywać, że pragną one wojny? Ghyl>a nie; Co prawda poszczególoie mocarstwa a nawet mniejsze państwa pobrzękują. sza1>elkami, nie szczędzą :pogróżek,. ale mimo to do zbrojnej aikcjd ni!kt się nie kwapi. Po prostu w obecnym uWadzie międzynarodowym nie opłaca się, nie wróży to powodzenia: Przy wyraźnej słabości aparatu wykonawczego ONZ; zabezpieczającego ; pokój, zdołał on jednak nie dopuścić do wytjuchu wojen. Każda-akcja zbrojna została: względnie szybko umiejscowiona a następnie; zlikwidiwana, Czasami stało si^.wskutek bezpośredniej ingerencji mocsi^stw zachodnich, jak n.p. w Libanie i Jordanii, której groziła inwazja egipska.
Poprzednia i obecna sesja ogólna Zgromadzenia ONZ zajmo-. wały się przede wszystkim rozbrojeniem, Ubiegłego roku GIitusZt
- czow złoŻ3-ł swój plan powszechnego rozbrojenia a przedstawiciele mocarstw zachodnich wystąpiły ze swoimi. Uzgodniono podjęcie rokowań w ramach specjalnej komisji -złożonej z przedstawicieli 10 państw, po 5 z bloku zachodniego iwschodniego.- Ale rokowania zostały zerwane.nim jeszcze państwa zachodnie zdołały
. pnedlożyć nowe wnioski, które.miały umożliwić znalezienie kom--.; promisu: Strona sowiecką trwała uporczywie przy swoim projekcie, dopuszczając JedyT^ie drobne: zmiany. Zasadniczy spór dotyczy jednej, ale za to najważniejszej, sprawy: kontroli.
Zachód skłonny jest przyjąć ..^oczywiście z pewnymi po-prawikamj — sowiecki .plan całkowitego-rozbrojenia a więc i litowu-dacjd przemj-słu wojennego. Plany:zachodnie bowiem również do . tego^amego: zmierzają, jakkolwiek przewidywały raczej etapowe załatwienie.
Ale Zachód stale podkreśla, że,. niezbędnjim warunkiem rozbrojenia: jest należyta, efektjTwna międzynarodowa kontrola.'Jeśli strony uzgodnią poszczególny etap rozbrojeniowy'to jednocześnie musi działać międzynarodowe ciało kontrolne. I dopiero jpostwier-
■ dzeniu. że zadania tego elapu zostały w pełni wykonane można — i należy — przj-stąpić do następnego.
. W odWżnieniu od tego ZSKR domaga się, by wipieru' zaw-arto układ. rozbrojeniowy; Przyjęto jego ■ główne zasady a dopiero następnie przystąpiono do rokowań nad formą kontroli.
Teoretycznie więc może powstać taka sytuacja, że strony uzgodniły i podpisał)- postanowienia rozbrojeniowe, ale nie były w stanie: uzgodnić zasad kontrolnj-eh. Niewątpliwie w takiej sjluacji ZSRR: głosiłby, iż postanowienia rozbrojeniowe należy; wykonać a odpowiedzialność za brak porozumienia odnośnie kontroli obarcza Zachód.,A trzeba mieć stale na uwadze, że ustanowienie efek-. t}n\'nej kontroli międzynarodowej jest ciągle niemożliwe z pow^odu stanowiska ZSRR. Ocz>-wiście Moskwa nie wypowiada się formalnie-przeciwko niej. .ale proponuje formę nie dającą- żadnej gwarancji. '
I tak np.-ZSRR nie chce dopuścić na terytorium swojego kraju . -mieszanych komisji międzynarodcwych, pozw-olić im na swobodne. .;poruszanie sie po cał>Tn kraju, na sprawdzanie czy. postanowienia umowy zostały ,'W)-konane.- Jak wynika:.z. przebiegu dwuletnich-: juz rokowań nad układem o zakazie doświadczeń, nuklearnych ^MoskAva pra'^nie. ;by komisja koiitrolna składała się z. obywateli ■ . sowieckich. Po długich targach delegacja sowiecka zgodziła się by wchodzili do niej przedstawiciele stron., ale zastrzegła się iz kon-. trola może się odb\"vvać w, ściśle określonych terminacłi i oczywi-•. ście za uprzednim .p>crozumieniem z-rządem sowieckim.-Gzy taka kontrola mczebyc uznana za skuteczną? Chyba nie. - ■ v Sowiecki projekt rozbrojeniowy rozmyślnie bagatelizuje za-!
■ gadnienie kontroli. Jakże, w tych waruinkach- mocarstwa zachodniei -mogą się doń pozN-tNwnie ustosunkować?-Ale mimo to; skłonne są i do podjęcia rozmów w nadzieu.że uda się skłonić ZSRR do rewizji: stanowiska. i
i'lan kanadyjski idzie właśnie w tym kierunku. Nie przesadza on niczegO; ale zmierza do nakłonieńia stron — w rzecz\-w:stości ZSRR t- do podjęcia rokowań. \V.vchodzi on z założenia, ze skoro : świat pragnie rozbrojenia to: musi się znaleźć plaszcz>-zna rozmów:. :Gdyby podjęcie ich zależało od średnicli i małych państw wówczss napewTio nie byłoby żadnych, tnidności, ale dec.vdujące jest slano-:j wiskó wielkich mocarstw. Z w3''powiedzi zachodnich mężów stanu] : w>"nika l)ezspornie. ze gotowi są do pono\\"nych rokowań: podczas | gdy pnedstawiciele ZSRR wysuwają zasadnicze warunki; Podtrzy^ | m'iią. że rokowania' muszą dotyczyć przede wszystkim, jesli nie j wyłącznie. rozbro'enia i to na podstawie planu sowieckiego.
Rząd sowiecki, jak się zdaje, nie jest. zainteresowany w roko- i waniacji w mniejszm gronie, gdj"z znakomicie zmniejsza -się wów-j czas czynnik-propagardcwy. leezf-w szerokim, :^^^takira zespole ] bowiem można nie tylko znakomicie rozegrać; ów, czynnik propagandowy, alejęż łacniej pozyskać sojuszników: Niejedno przecież z -państw afry^kańskich czy azjatyckich może uznać iluzor>-c.zną kontrolę za wj-starczającą. 1 to z tych samych,powodów co ŻSRRt Nie chce u siebie w.idzieć obcvch;ł)o.i nie zamierza ściśle wykonać
— przynajnmiej niektórych --postanowień rozbrojeniowych..
Znajdujemj' się w okresie zaostrzonej "zimnej wojny", wzajemnego braku zaufania a w następstwie tego i -nTmożonegowyścigu zibrojeniów^o i dlatego problem rozbrojenia 2aiala2ł się w ślepym zauflcu.
Nie wyprowadzą go z niego i najbardziej szlachetne wmioski uchwalone'j>rzez ONZ, ale tylko i wyłącznie dec>-zja rządów dwóch największych mocarstw; Stanów Zjednoczonych i ZSRR.
Stabilizkja tymczasowości
.: Wjpadkl w Kongo na początku lipca, w tydzień po proklamowaniu niepodległości, wywo-łałv wielkie: zaniepokojenie. Dag Hammarskjold, sekretarz generalny ONZ, uznał, iz zagrażają o-ne-Dokojowi świata; Stanowisko to widocznie- podzieliła znakomita większość państw, gdyż natychmiast wdrożono odpowiednią akcje międzynarodową: W, pierwszej' chwUi miała ona nawet W5z>'stkie znamiona 'solidar-; nego- działaiiia,. ale. wkrótce o-kazalo Sie, że ZSRR stara się na własna - rękę upiec - .smakowitą pieczeńr-Nie tylko Moskwa; Dyskretniej, ale" nie mniej .usilnie działa Ghana oraz Gwinea, dwa państwa •afrykańskie, wcale mocno ze soba związane. . :
Moskwa pragnęła pod zewnętrzną przykrjTVką .ONZ wzmocnić swoich; popleczników, pozy-; skać ich bez reszty; by następ^. nie mocno usadowić się. Patrice Lumumba skłaniał się ku ZSRR i: dlatego w pierwszym rzędzie należało go wesprzeć. Z obu wymieni on.ych powyżej państw a-frykańskich Ghana jest pod każdym względem .silniejsza.: Prezydent tego państwa Nkrumah jest bodajże najbardziej zdecydowanym: rzecznikiem: panafry-. kanizmu. Jego nacjonalizm; nie zacieśnia się w granicach ::włas-nego państwa, ale • zmierza do" powołania -federacji państw a., frykańskich.- Naturalnie ten,; sen o potędze nie jest po2;bawiony e-lemeritów zarówno czysto; egoistycznych, jak, i narodowych. W łonie młodych państw afrykańskich brak łwwiem dotychczas wybitnych przywódców, posiadających -szerszy horyzont. Znako-niita większość zmierza jedynie do ułożenia stosunków we własnym państwie, do opanowania złożonej sytuacji; Najczęściej nie są oni przygotowani,do zadań państwowych, brak im doświadczenia - administracyjnego, aparatu, środków do realizacji swoich zarządzeń itp., - ; "
Główny kłopot sprawia ludność Oczywiście pragnęła niezależności, ale mało kto myślał, co: będzie dalej.^ A więc jak;ma sie nowe -państ-wo .rządzić,, kto stanie na - jego-"czele. Wreszcie
z którjTn nie posiada wspólnej granicy, wydawało się nierealne. Ale dla Nkrumah. była przede wszystkim demonstracja programu. Rzucił łiasło na przyszłość. Chci^ polwdzić: sąsiadów, wskazać; im drogę działa nia.
Usadowienie się w Kongo po4 siadało — i posiada ^ największe znaczenie. Wiedział l>owiera prez. Nkrumah, że w kHka miesięcy później powstanie niepod legła Nigeria. Największe państwo na ^kontynencie afrykańskim, bardzo dobrze przygotowane do^niezależnego bytu' Zna dobrze. prz>-wódców. politycznych Nigerii, których programy polityczne i społeczne nie pokrywa^ ją się z jego.: Zdawał więc; sobie sprawę, że tam nie tylko spotk a s ię z. opozycją,. ale;; co groźniejsze iż Nigeria przystąpi do propagowania wTęcz odmiennej polityki. ^ afrykańskiej. • Potrafi, nie tylko- przeciwstawić sie idei federacyjnej; ale umacniać tendencje wręcz przeciwstawne. , Zdobycie Kongo byłoby jednak równoznaczne z uzyskaniem t ak, olbrzymiego terytorium,. j ak przede wszystkim bardzo bogatego. Na t.ym : można bjio o-przeć się. Byłby to najsilniejszy atut. Bo. podczas gdy wszystkie inne^ niemal x>^ńs0a afrykańskie sa biedne, potrzebują, o-gromnych kapitałów.dla uruchomienia, swoich zasobów;: Kongo było .poważnym eksporterem podstawo^yych, cennych surowców;; Znajdują się one; zresztą głównie w prowincji Katanga :1 to znowu tłumaczy poparcie - dla polityki Lumumby, wrogość wobec federacyjnej chociażby kon-cepcj'i państwa- kongijskiego.; -■:■ Czy wobec tego istnieje, zbież-; ność między Nkrumah'a Chrusz.-czowem, skoro obaj tak energicznie popierali- Lumumbę, jego centralistyczne tendencje? ,.
; Tylko do. pewnego stopnia. Zarówno ZSRR jak i Ghana chciały i chcą-rządów. Lumum-b>.-; Pragną silnego rządu" centralnego^ który zdolny byłby zlikwidować tendencje., autonomiczne.; Zmierzają dalej.- do możliwie najszybszego .wyzbycia się opieki. .ONZ a przede wszystkim
cjonuje system komurustyx;zny. i na terenie afr)'kańskim: Polityka sowiecka szukać l>ędzie i; innych -sojuszników,- poza Lumumba; bardziej pewnych, ;'bo całkowicie, uzależnionych. Nie posiadających niczyjego innego poparcia. -Celem polityki :sowieckiej nie - .iest; federacja. afrj-kań-5ka. podobnie jak żadna . innay gdyż każda silna formacja pań-; Stwowa jest w stanie zająć .:star nowisko Tiiezależne, może wydostać się spod przymiusowęj, okre-^ sowej^^kurateli.
MUZEUM GRUNWALDZKIE
już ponad: 500 tys. osób —-jak informuje kiero\ł'nictwo-muzeum ha Polach; Grunwaldzkich — - obejrzało ekspozycję pamiątek i dokumentów, związanych z wielka ::bitwą przeciw Zakonowi Krzj-żackiemu. Od listopada.— przez całą zimę—^muzeum bę dzie zaniknięte.~
NOWE SZKOŁY
„^j „„.^.w... Z :;now>Tn rokiem -sjiolnym
Inaczej patrzy NTcruraah.na przybyło nam 577 szkół podsta-Kongo.:;Dla niego to ważny-człon w:ó-wTĆh i ponad 10 tysięcy.peł-przyszłej. federacji afrykańskiej., nozatrudniónych nauczycieli.,...; -Mając to na względzie/ nie pra- .-Lic eó w - ogólnokształcących gnał'
się Lumumby uzależnienia się sowieckich dostaw
NOWE ZŁOŻA NAFTOWE
Wiercenia geologiczno - posaj. kiwawcze w pow. Lubaczów tv kazały, iż na terenie - t\Tn Wp-pują nie tylko złoża gazu im. negp. Ostatnio bry-gadv wiertni cze natrafiły na iym terenie w jednym z szybów na pewne ilości ropy naftowej. Należy nadmic nic, iz -.na, 2ioża ropon ośne pnir poszukiwaniu gazu ziemnego ńa trafiono również w okolicach. Mielca.
O wielkości lubaczowskiegn pola. roponośnego i • oplacaboarf jegoeksploatacji.w skali przemy-słowej zdecydują fachowcy w
I>-r7#»TYrAWnH7iP>Tlill C-7f>-7Arr/.T_..I V
'ani zb.v-t silhego'wiązania przvbvło siedemT szkół zawodo-1 przeprowadaeniu szczegółowj-cii umumbv z Moskwa, ani też wyćh'—-672. W szkołach zawo- pomiarów. ■ ■ wyłącznie od dowych uczy się w bieżącymro-
■r i; doradców:; ku szkolnjTn.prawie:-64i„tysięcy
TURYSTYKA W WARSZAWIE
Warszawski Ośrodek . Ruchu
Zmierza konsekwentnie, dp szachowania: dla siebie.' kierowniczej roli W' -tym państwie a. Lumumba zdawał się .być jego. po-: datn\-m instrumentem.; . Intenvencja.. ONZ sparaliżowała ; przynajmniej chwilowo —. plany obu .tych państw, które nieuchronnie.; prowadziły do.no-.
wej ostrej wojny domowej. Pań- cieczKi czenviec z lo.o^z uc.e-ct^-:,' ■,^ohr^ńr,■,^ or,\ nhri-.K- oTii stuikami oraz wTzcsien — 50o
dziewcząt i chłopców.
WICCEJ MCŻCZYZN
-: Z końcem czerwca: br. miesz-kało w miastach --^ w. Polsce 14,081 tysięcy .osób. a więc o przeszło 420 tysięcy więcej," niż
stwa.zachodnie ani-chciały, ani, -„7 • j • •;
mogły zrezygnować z surowców )^'>'P^„l%„^ Warszawie z udzia-kongijskich i oczywiście nie pra- 3pJ89,osob, ^ ^ gneły usadowienia sie ZSRR. A- , Były to .wycieczki z całego kcfa ONZ w gruncie ńeczy zmie. kraju (przeważała
Tur>-stycznego PTTK obshiżył w w tjm sam>Tn okresie ubie^ego tv-m roku (do'wTześnia włącznie^ roku. Liczba mieszkańców ^-si, 2.270 wycieczek-liczących" 164,- w tym samym czasie, z\viekszj-ła
się--tylkb O'24-tysiące osób.'-: -Interesuj.ąee: na'-pnvróst' ju-dnóści; Av ^miastach: złóż\io; sie=^ 214 .tysięcy k0t)iet. i. 208' tysięcy-meżczyTin; .przjTost; na'wsi
22- tysiące mężczyzn i- 2-.tyisiące ^ ^„^^ kobiet;':;;; ,;;.;'■;;;'. ■,^:'.
ńiłodzież I: Przyrost ^ naturalny; utrzymał
457 uczestników. ' Najbardziej: obfitował -w^ wycieczki czerwiec z 16.332; uczef
wszędzie niemal; istnieją poważ- i zarówno -cywilnych; ekspertów, z ne trudności terenowe. Wbre-w j państw zachodnich, jak i, oddzia-bowiem- wyobrażeniom świad.". i łów wojskoAyych z tych państw, mość narodowa jest; słabo ro?, I na tym kończy się zgodność ce-winiela; natomiast-, żywą ■ jest, lów. obu państw.;." świadomość szczepowa. A wza- zSRR pragnie po przez dosta-
jemne .;stosunki- między; szczepami bynajmniej nie należą do na j-lepszych. Niebez znaczenia, jest wTeszcie .bardzo duża rozpiętość kulturalno - cywilizacyjna. Pod' czas gdy cienka warstwa kiero\\^ nicza, część ludności miejskiej jest -na'.'poziomie powszechnej; współczesnej cjwilizacji, masa ' jest prymit>wna. Ta rozpiętość przysparza nowej; warstwie' rządzącej; w. państwach afr>'kań-skich — zresztą i azjatyckich ,— .ogromne kłopoty; Jest to nieby-;lejaki hamulec "dla planowane-{go;wyśmonego procesu rozv\-ojo-wego.
-Powodzenie śmiałego i ambit-, nego. planu; Nkrumah. jest uza-: ..leżnicne; od- tempa działania; :-A. . wiec jeśli zdoła szybko wykorz.v-i-.ytać obecną ; sytuację.- to - jest płynność - w;, państwach / młod : szych od Ghany; narzucić im swój.system rządzenia, przeko-. nać przywódców" o konieczności . nie tylko związania się z nim, a-le. i przyjęcia .jego ;kierownictwa. -W miarę bowiem- upływu czasi-moga' wyłonić Sie inni przywód -cy,.mogą.powstać odmienne;kon ■cepcje^ wyrosnąć silniejsze, bo; gatsze i lepiej funkcjonujące or-ga;nizmy; państwowe;
wy gospodarcze i wojskowe u-sadcwić się:i politycznie w.Kon--gO; Nie zadowoli się li tylko np. uzyskaniem cennych surowców kongijskich.jako "spłatę za-swoje dostawy, ale wykorzysta terytorium tego państwa jako bazy wypadowej na kontynent, afrykański. Zmierzać; będzie również po przez, doradców 'i ekspertów, •.do- - "
rżała do zamrożenia.sj4.uacji ce lem wytworzenia bardziej sprzyjających •waninkówsdla młejsco-w}-ćh -przywódców politycznyx;h; Ten: okres- przejściowy postanowiła wykorzystać Belgia. - Z ostatniego raportu sytuacyjnego; 0-NZ;wynika bowiem, że pojawienie sie- na widowni- płk. Mobutu, jako rzecznika ;sił zbrojnych, jest dzielem Belgów. Oczywiste jest. że znają oni najlepiej kraj i stąd ich pomoc jest, dla niego cenna. ., W nowej roli, doradców^-zmierzają do ustanowienia, niezależnego państwa,. któreby pozostawało z nimi .w dobrych, stosunkach. Po prostu do'zrealizowania tego, co leżało' u podstaw proklamacji niepodległości. Zorientowali. . sie,- że ich akcja wl: lipcu była zbj-t pośpieszna,. nieprzemyślana.; ' Gdyby zachowali więcej zimnej; krwi i roztropności, obeszłoby się. bez inter-wcnc-ii ONZ. Ale sytuacja uległa radykalnej' zmianie;,; dlatego tez. obecna, odmienna interwencja ' balpiiska -sootkala sie z potępieniem ONZ'. Siłą faktu bowiem zmierza do innvch" celów, aniżeli ONZ. Nie wydaje sie o-becnie.możliwe,; by w tej :"roz^' gr>wce. .Belgia. /zwyciętyła.- ale jest równie mało.prawdcpodob--ne.:; by ONZ zdołała przeprowadzić . poważniejsze-; zmiany w. i-
szkolna), a nierzadko i zagrani- siC^w II kwartale na poziomie czne 16-2 tysiąc mieszkańców. Naj.
niższy — ł>o 6,9 na tvsiac mie-WYPADKI DROGOWE szkańców — był w Łodzi', nieco .' We ■wrześniu br. wydarzyło, wyższy "17,5 promUle). w. Pozna-się na drogach całej.Polski'2.987 niu i (8 promille);w Warszawę, wypadków, w tym 2.260, które Najwyższy, bo 'ponad 20 pronifl-
pociagnely za sobą ofiary .w ludziach. W wypadkach śmierć poniosło 229 osób, rany— 2,598 osób. W' tym 394 dzieci. Uszkodzeniu uległo 1.860 pojazdów mechanicznych: ; :; . Dla porównania warto przypomnieć, że w sierpniu br. wydarzyły się 3,132 w}T)adki dro gowe,' ..a we wrześ-niu roku ub. — 2,386 wypadków. Przed rokiem we wTześniu.śmierć poniosło 195, osób, zostało rannvch — 2,021 osób.
ROZWÓJ EKSPORTU
;W. ciągu, pierwszych trzech kwartałów, bieżącego roku obroty handlu zagranicznego ■wyniosły niemal dokładnie 8 miliardów zł. dewizowych, co oznacza 11,6 proc. wzrostu w porównaniu' z tym.samym.-okresemroku zeszłego. • Na uwagę .. zasługuje przede wszystkim 'stosunkowo szybszy wzrost; eksportu; (o 13.f proc w - Dorównaniu z analogicz-^ nym okresem ub. r.) :niż importu (ok. 10 proc.)
MNIEJ ZATRUDNIONYCH
W, I półroczu bież. roku praco-
stnlejacym stanie rzeczy- Zanosi sie wiec na: okresówai- stabili-'wałó,w;^budowmićtw^^ uśpołecz-zacje-tvm"czasGwości. Każda stfo^: nioriym, około 735 .-tysięcy,:osób. . . na będzie; trw'ała''na^^swoi'ch-p'o-': a-więc o ;ok.:;5
przeproA-adzenia pewnych z.vcjach. przygotowując się do rok temu. Cały ten spadek u • . . , - ... - . . - skoncentrował sie. w przedsie-
społecznych doświadczeń, awiec. nieuchronnej walki o -władzę do wykazania jak dobrze funk-' j," d.
bióritwach .budowlano-inontażo; wych.. Zwiększyły natomiast nie^ :ć.o .;stan ;żżtrudn:ieliia-, :pi:zę^^ biorstwa; geologiczne;':g^ he;, oraz ; biura projektów.; :-.Prz\'
ca się po raz piąty; w cjagu swegp; teatralnym - "gdyi na tfcSa- P^-oJektOwaniu bezpośrednio,
Apel Funduszu im. A. Mickiewicza
Fundusz.,im; Ą,^Mickiewicza zwTa-l bliotekom, zespołom muzyczn.vm
teatralnym ;— gdyi kip już.rpieriiędzy-;,
i.stnienia • do. społeczeństwa - pol .skiego;w.,Kanadzie z apelem o materialne poparcie jego; pracy na polu kulturalnym. Ofiarność Polonii ..v latach-ubiegł\-ch dała.F.A.M. sumę, S7;000.00, która zgodnie ż: naszym Statutem .została zainwesto-: wana i- jedynie dochód z.-tych inwestycji może być użyty.na cele Fundufzu; ;;t. j;;: poparcie polskich •poczynań kultural.nych w; .Kanadzie.- Szczupłość tQgo dochodu w chwili obecnej .(około S400.00 rocznie) nie pozwala na zaspokojenie ogromu t.vch. potrzeb.. W. roku u-■
.biegłym F-;.-\.M.vmógł,-jedynie., wy-.- r, .- u i . .. , j- 1 płacie S350.00 tytułem stypendiów
Z tych właśnie względów niezamożnych studentów pol-Nkrumah wkrótce po ogłoszeniu \ skich, oraz S50.00 na potrzebv In-nicpcdległosci Gwmei wystąpił stvtutu Polskiego w Kanadzie.*Nie-
z planem. federacyjn.vm; Polf;; czeniewłaśnie z tym .państwem.
stety nie. byliśmy w stanie ;udzie-ić poparcia szkołom polskim, bi-
Kandydaci Polonii w Chicago
pracowało .w II kwartale prawie 35 tysięcy osób.
W obecnym okresie F.A;M.; prz\--stępuje-do'rozpisania.'konkursu'z • GRUZY WARSZAWSKIE nagrodami dla:., polskiej - dzi-atwy.|' .W bieżącym -roku wywieziono szkolnej w Kanadzie za najlepsze [ z termu 'stolicv ponad 65 tV6. wypracowania w języku polskim, ■ ni sześć gruzu," ruin i ziemi. "Te
u-l-I?o ^ \° Py^^-^iC- masy gruzcwo-ziemne zuż^-te zo-
wzięeie. mające na celu utrzyma- °„ nnszprzańip i urfiar-nip
nie wśród młodego pokolenia na- • - \ VIP!£?'?-
szej Polonii języka polskiego! wv- ""'^'T nf.d^"^slanskich. gło-maga pieniędzy. Tvlko od^wied- ^^^"^^ Y^^^^ Miedzeszyńskiego, nio .powiększonvv.mająt*. .Fundu-r -^^ tegoroczny szu im. A. Mickiewicza może za-'?^^". przed przedsiębiorstwami pewnie, zaspokój en i e potrzeb kul-! miejskimi stoi zadanie wy^yiezie-tury polskiej w Kanadzie oraz u-i nłana umocnienie wałów jeszcze trzymanie polskości i -przywiaza- 130 tys. m. sześc. gruzai. me do Kraiu Ojców, wśród naszej młodzieży. Każda- ofiara; duża- czy mała, na.,Fundusz im. A: Mickie-
wicza prowadzi do tego celu i tyl-.ko powszechność tei ofiarnd.ści '— datek, od -każdego, kto do pochodzenia polskiego się poczuwa i komu, leża na sercu polskie. spra\vv kulturalne w Kahadyie.
ROZWÓJ RZEMIOSŁA
W- Warszawie: posiedzenie -ra dy Związku Izb Rzemieślniczych, poświęcone było wytwrom "^nowych władz.
- W .okresie-;ostatnich 3 ;l2:t głó-: wne wysiłki ZIR bvłv skiercwa-
Kun.uraine: w Kanadne'. : żapewńi I „p ńa z\'iAk=7p.nip liWh^ wnr?-^ wykonanie naszego zadania Zda ie-' x - - ."9 2^.virh-.ązenie. iiczoy warszta-my sobie ■sprawę 2 'ł.^"-.^.-.>.v«.lr..n,„„ł,
sowanie. kandydatami polskiegorlUinois. To -tezv Polonia chica- w ;poszczególnych
le,„zanotowano we wszystkicli województwach Ziem Zachodnich iw Cieszyńskiemu :
SPADEK ZACHOROWAŃ
- Oto kilka; danych dotyczacycli' zachorowań na choroby zakaźne w I półroczu br., w porówTianiu z . tym sam.vm okresem: roku , ubiegłego. .Choroby , zakaźne -dziecięce: nastąpił dość znaczny wzrost zachorowań: na czerwori-kę (zarejestrowano łącznie 2,&0()' wypadków), i 'krztusiec (prawie 41 tysięcy: wypadków). :Zakaże-' niu żółtaczika; ■ zakaźną uległo około 38 tysięcy osób (i dziecii-doroslych), a ;więc , o pnesdo 10 tysięcy ■więcej,- niż rok temu..
Dość znaczny spadek zaclioro-wań dotyczył natomiast pozosta-: łych chorób zakaźnych: tyfusu, płonicy (szkarlatyny)^ dyfterytu, choroby. Heine-Medina, ^ odry i. — zwykłej grypy.
ELEKTROWNIA WODNA
. W Koronowie na. Pomorzu po czterech .latach budowy, rzekę Brdę zagrodziła wielka, zapora, spiętrzając; jej wody na wyso- -kość kilkunastu metrów. - Jednocześnie-w nowo wzniesionej, łiy-:-droelektrowni rozpoczął się roz-:ruch I tu-rł)oześiK)łu. "Nowoczesny - agregat, -dosta:rczony przez - Czechosłowacje' posiads moc -12 megawatów. Jego ,''bliź-, nłak"., o podobnej; mocy rusza rów^nież jeszcze w hv: '. Siłownia ; .zostanie -włączona do ogólnopolskiej sieci wysokiego -napięcia .już ża kilka -tygodni, podejmując pierwszą produkcję. Pomoże to w dużym stopniu ^ pełniejszym zaopatrzeniu ,.,od: biorców, energii elektrycznej :V trudny^n okresie szcżylu. jesień-, no-zim owego.
• KSIĄŻKI W FABRYKACH
V Dziesięć /lat temu, rzucono; projekt "wprowadzenia; kolpo.rta- . zu książek na V teren fabryk i. większych ■ zakładów .pracy.. ciągu -tA-^ch. lat dziesięciu mn- ■ da"no w ten sposób 110 milionów egz. książek na sumę 766 milio-Ęów;;zł. Stanowi to; 15.4 proc. ogólnego obrotu księgarskiego
w Polsce.
Około 80 proc. książek kolportowanych w zakładach prao^' rozprzedawanych jest pryTł'at-nym osobom, około 20. proc. sta-, nowi zakup lokalnych bibliotek. Jak wykazują statysl.\-ki — ^Większość książek — to pozycje z za-
W Ch!cogo jest duże zaintere-Uem Kongresu Polonii na stan' my sobie sprawę z tego, że "Polo"nia rzemieślniczych i szkolenie kresu l:teratur\' Oiek-Yo.-!. zaku-
olnvćh ośrodkach łn^--nc«\ych_ka r..:'.pow2ne główmie .p'rzez inteligen-
cje:'techniczna' i. ad^m^^^^^^^ na: Śbrzeda-ź ".książek; TiąuKo^f-technicznych jest ci^ zbyt'-niała'.;; O'-':;:'--','-:.'..^:i''
FILM O EIĆHMANNIf. . W REALIZACJI POLSKIEJ
... Jeden z argerit\-ński,ch: ;prooti-centów:: fHmow-A-ch.; zapropono;. wał Andrzejowi.' Munko\vi: ^ ^3c:e fL'mu Ó' hitlerowSKini lu<J<>-; bójcy-Eichmannie.: Pragnąc .uz}^^^^ 4:ać -bliższe informacię.ńą t^ temat przedstawiciel PAP I>"^-nrów^adzii :-rbzmowę :Z: twórcą -"Eróiki'V,-;^':.'•;" :-v::v:''>;^^ • — Dziś. .właśnie otrzyTnai«f scenariusz- projektóWfrięgO^Je mu;lktóregot^^łmiałby brapt*^^
is^pańśkiiii', ec thima-podejmę
'---^ Do?iadp.ć będzie - o^^. warlości' artystyczne; P^odugJ^ i^ozć-stawil: mi natomiast PfP'-swobcde: ujęcia teinatu. Oi^crń^i : t^łówn ej;' roli, ^ .,
poetami federalnymi i dwóch nów Pdo^nii. ""^^"^^^^"^ ' S'^{ak?e''kSr^^^^^^^ 230 "t^rLiczba^ucz;iów ^iefe
nowych. Sa to- Jan Kluczvnsk; ■ ^u:________________j.i..' ^^^ooch LOK.ALNE o-,szyła sie z 20 tys. do 49 tvs. "
rzemiosło jąk;ip.od '-, dyskusji: pówi-ri •kcncentrówąć ■ syyoją■■;dz;K ~~ tią,; rozwp.iu •' ushiig, dlr
I Frcnk S'ilpu-^k-! cHpm 1 ' "^'^ ao.vcncz2s 5i;i..«j-ł./.3-ł. tu- .....; i/i^sujuzu^du- ---------i produkcji na eksport
v; -t.n; r' . • ' "^^' te obeimuja tvlko cześć wv- Z''^, "otrzebąmi ma
Na Stanowiska w sądownie-! d^^tow Oh=p naj-t p m3i"a ip>7 ,"j=»«^ f^-^-^^-Od homosci ."ipołe-u« kand,vd„ia- B..J,-m,„ .Ada- cze''tu"ii,°zVna' m%" Wnao 'STZ^S%S^tff'!'^ mcwski — na prokuratora s a- i-p i k-ona-pcru-i ? DęOŁe, lak sz^bko i w jakim
T:^'^''^^' - s^^O^^i^nd daci, iak Wiadomo. 1^1^. llf,:tJ?t^ \\>z.zegD Alo.zy aDelcwal: bezccśrednio doTcIo-Ma?ew.-.^. na scdzieso. Z.vsmunt! mi, N:.xcn ob:ecał Polonii w E'uf-i Czeki i przekazy
PROBLEMY MIESZKANIOWE WARSZAWY
_...... Tygodnil: warsawski:"Stolica':'
stopniu F.A.M,: będzie -zadanie to ' d(>nos,i. ie około OO^^c .mieszkgń
^v, Warszawie wybudowano lub odbudowano ;no--wójniei:N
mowiki. sędzia Tadeu^-z Adesko. dacia"rod'zinv Kennedv^"ófiaro-.\lc]zy " .... - . -
już w drugiej kadencji preze-'
POLAK BISKUPEM W CHICAGO
Przewódmczaćv: szkani^e czeka 200 osósb. W War szawie też więcej-obudowano i buduje- sio. niż w.- innvch mia-■stach:-,Polski,;
Np. w okresie i9o0-1955: (prze-
ANDRZEJ JANICKI sklej.
„ 'vatyxiv.«.icsi^ i^iura .SU ó.I nueszKan na 1,000 m=e-
Pomocy. Dodniesiony został do szkańców. W roku 1959 wybu-gcdnosci biskupiej. ,dowano w Warszawie 11.1 mie-
Obejmie on obowiązki sufra- szkań na 1.000 mieszkańców w gana w archidiecezji chicago- całym zaś kraju 5.4 miS'na
• 1,000 mieszkańców;
Ad^m P.r^.-likawrki. Prod"*^^ arge-.t\-ń--ki rrononu^e wierzenie roli dowódcy oddca izraelskiego, który po^^l^ m^ima Zbigniewowi CybuiSJuc-
Jeżeli wszystko ułoży się g raj:ślaie zdjęcia rozpoczną jeszcze w br. Film powstały * całości w ArgentjTue,