ALLIANCER
Semi-Węekly
Publlshed In the PoUsh Language; '' every Monday *nd Wednesday '
Polish Alliance.Press Ltd.
1638 Bloor Sł. We$ł ^ ' Toronto, Ontario — Canacił
M6P 4A8 - Tti:: 5?1.2491, 531-2492 ~
Nr. 74
TORONTO"^ PONIEDZIAŁEK, 13 WRZEŚNIA (Śepterhber) 19^^^^
Cena egzemplarza 20^
BRATERSTWO
TOLERANCJA OŚWIATA -
■ Orgaa
Zwi«dhi Polaków w Kanadzie:
wydawany 2 raxy w tygudniu.
Słn^ eałej Polonii w Kanadiie
PROPAGANDOWA RZA
BEZ UZNANIA
Minister ..skarbu. Donald Macdonald zmienił pewne postanowienia ustawy antyinflacyjnej w odniesieniu ;do. kontroli . zysków przedsiębiorstw. Przedstawiciele życia gos-
: podarczego utrzymywali, Aż ograniczenie wysokości zys^ ków przynosi szkody gospo-
, darce narodowej. Zyski bowiem w poważnym stopniu, są inwestowane,, co naturalnie oznacza zwiększenie zatrudnienia w kraju. Z powodu ograniczeń kapitał po prostu ucieka z kraju i szuka lepszych miejsc dla lokaty.
'Po stwierdzeniu, iż istotnie kapitał wycieka i inwestycje zmniejszyły .się, Rząd Fede-: ralny postanowił zrewidować pewne postanowienia ustawy antyinflacyjnej^. , ^
Na mocy zakomunikowa-. nych przez min.'Macdonalda zmian przedsiębiorstwa bpdą jiiogły osiągać większe, wpły-. wy jednakże nadwyżki mają być inwestowane. Ustala się jednak pewne normy i grani-.
.ce." Rząd bowiem obawia się, iż nadmierny. wzrost docho-
. :dów oraz'Szybki ruch inw.e-
:Stycyjny będą miały ujemny wpływ na walkę z inflacją;
Zarządzenie rządowe spotkało się ze zdecydowaną krytyką posła Broadbenta, przywódcy Nowej Partii. Demokratycznej, oraz rzeczników związków zawodowych, z u-miarkowaną krytyką rzecznika polityki finansowej Partii Konserwatywnej pos. Steven-sa i przedstawicieli zrzeszeń przemysłowych. . :
Pos. Broadbent oświadczył, iż uzyskano jeszcze jeden dowód, że kontrola dotyczy je-, dynie płac a nie cen i zysków. Cały ciężar - walki z inflacją. złożono na barki pracujących. Uważa zresztą iż program ten jest fikcyjny. Iden-. tyczne jest stanowisko związków zawodowych.
Przedstawiciele życia gos- : podarczego uważają, iż zmiany są tak nikłe,.-że pfaktycz-. nie nie: zmieniają sytuacji. Pos. Stevens sądzi natomiast, iż: zmiana ma znaczenie ale tylko na bardzo krótką metę, gdyż jest ona krótkowzroczna. Inwestycje planuje się na okresy kilkuletnie a wobec tego kapitał musi wiedzieć ' jak będzie wyglądała polity- :
Akademicki Program Wielokulturowości
w ramach Programu.-Wielokulturowości w roku aka-demiąkim 1976-77 przeznaczono dotacje dla 6 profesorów, którzy będą wykładać gościnnie, na wyższych uczelniach.
I tak Uniwersytet Manito-ba otrzymał $25,120: dla zaangażowania dr Keith Mcr Leod, profesora Uniwersytetu Toronto, Uniwersytet Ottawa $19,95.0. dla zaproszenia prof.. Gordona MacLennana, Uniwersytet Brock (St. Ca-tharines) $17,100 dla socjologa Ellen Baar, Uniwersytet
Laval {Quebec) otrzymał $11-500 dla zaangażowania na pół roku prof. Jean; ,Copans, prof. Grace Anderson będzie. wykładać przez pół roku na Uniwersytecie York. w'Toronto i pół roku na. Uniwersytecie Simon Fraser w Yancou-ver i obie te uczelnie otrzymały, na zaangażowanie jej po $11,500.
■Niezależnie od tej akcji. wymiany profesorów- Program Wielokulturowości przewiduje szereg wykładów o zagadnieniach etnicznych na. wyższych uczelniach. .■
Strajk powszecliny w budownictwie w Quebec
Centrale związków zawodowych: w prowincji Quebec proklamowały, oficjalnie powszechny strajk robotników zatrudnionych w /przemyśle budowlanym. Prace na wszystkich budowach w. prowincji zamarły ostatecznie w. środę 8 bm.
Zrzeszenie przemysłu budowlanego' nie wysunęło żad-
. nych nowych propozycji po odrzuceniu przez związki zawodowe poprzednich warun-. ków:nowej umowy zbiorowej.
. Pierwsi porzucili pracę er lektrycy po czym kolejno do strajku przystąpiły inne.zwiią-zki. Członkowie: nie strajku-., jących związków zapowiedzie-Ji iż nie przekroczą pikiet.
Zasłużone kary
Przed Sądem Wojewódzkim w Warszawie zakończył się proces przeciwko' 29-1 et-. niemu Bogdanowi Wybrań-skiemu, 29-letniemu Aleksandrowi Rudzińskiemu l 29-letniemu Lechowi Wielgusowi oskarżonym o dokonanie: dwóch zbiorowych gwałtów.....
Oskarżeni posługując się tą samą metodą (grzecznościowe podwiezienie samochodem w kierunku miejsca zamieszkania ) wywozili swe ~~5fiary "na pustkowie, a—następnie — grożąc pozbawie--niem życia — dokonywali gwałtu.
Sąd Wojewódzki, któremu
Sąd Rewizyjny przekazał por wyższą sprawę do ponownego rozpatrzenia, skazał B. Wybrańskiego na ^ karę łączną 13 lati a A. Rudziń-skiego^ : — 12 :lat pozbawienia wolno-; ści. Trzeci oskarżony uznany winnym popełnienia jednego z czynów, skazany został na 5 lat pozbawienia wolności.
ka rządowa co najmniej na. przestrzeni .5 lat. Rząd natomiast w maju ustanowił kontrolę zysków a we:wrześniu^ zrewidował jej postanowienia zachowując program o-gólnej kontroli na jeszcze dwa lata. W tym stanie rzeczy nie można planować inwestycji.
WZROST BEZROBOCIA w USA
Bezrobocie wzrosło w sierpniu w Stanach Zjednoczonych do 7.9% ogółu sił pracowniczych i ilość pozbawionych pracy wynosi obecnie 7,500,000. Ilość zatrudnionych wynosi 88,000,000.
Przeciętny zarobek tygodniowy, wynoszący .w lipcu $207.60, spadł w sierpniu do $207.48.
Prem. Trudeau uzasadnia swoji decyzję
Proces powietrznych piratów
Przed sądem, w Kairze toczy się rozprawa - przeciwko 6 osobnikom oskarżonym- o przygotowanie i porwanie sa-
• molotu egipskich linii lotni-c;',ych 23 sierpnia hr. Są to: Palestyńczycy Ali Ahmed Os-, r.ian i Mohammed Naguib, Egipcjanin Sulejman Ahmed,
. Jordańczycy Sulejman Tirha-i Eid Hussein, Palestyn^ czyk Hussein Rashal. Trzej pierwsi dokonali porwania,. pozostali pomagali im w zor-
ganizowaniu tego wyczynu. Ostatni z nich zbiegł i sądzony jest zaocznie.-
Porywacze odwołali swe początkowe zeznania, iż zamachu tego dokonali na zlece-.nie Libii, nie zaprzeczyli jednak, że w razie udania się go mieli od niej otrzymać"na-grodę w wysokości $350,000. : Grozi im kara dożywotniego więzienia połączonego' z ciężkimi, przymusowymi robota-• mi;'.
11
Kapsuła pojazdu Yiking 2 "już pracuje
Aparaty, znajdujące się w: kapsule amerykańskiego, pojazdu kosmicznego. ■ "Yiking 2", która wylądowała na Marsie, dostarczyły już na Ziemię pierwszą serię wykonanych zdjęć pustyni, rozciągającej się wokół niej. Na ich podstawie oraz następnie dostarczonych próbek marsjańskiej gleby uczeni będą mogli u-, stalić "charakter jej i ewentualnie' przekonać sici czy na Marsie istnieje jakaś, forma życia organicznego; Próbki te
pobrane zostaną przez, specjalne urządzenie i przesłane na Ziemię w niedługim iuż czasie.. Równocześnie, będzie można wszystkie te dane por równać z tymi jakich do-
: starczyła' apSJątura tego sar mego rodząjUj znajdująca się w kapsule pojazdu "Yiking 1", która wylądowała na po-
. wierzchni tej planety. 20' lipca w odległości 4,600 mil od miejsca opuszczenia się kapsuły pojazdu "Yiking 2". ..:
Dwa dni toczyły się w.Ottawie obrady parlamentarzystów.Partii Liberalnej. Obecni byli - więc wszyscy posłowie - i : senatorowie łącznie z ministrami na czele z prem. Trudeau: Tematem rozważań były wszystkie aktualne zagadnienia oraz projekty ustaw, które Rząd zamierza wnieść na na-."stęWej sesji parlamentarnej;
Z różnych wypowiedzi wynikało bezspornie iż rozważano w pierwszym rzędzie, szczegółowo spadek popularności polityki rządowej a co za tym ■ idzie Partii Liberalnej. Prem. Trudeau odpowiadając na pytania dziennikarzy wręcz stwierdził iż oczywiście dotyczy to również, jego osoby, jakoże odpowiedzialny jest za kierunek polityki.' Powiedział ~ iż trudno oczekiwać by ograniczenie wolności osobistej powodowało zadowolenie społeczeństwa, ale .— niestety —, takie kroki były konieczne. Odnosi się to oczywiście do ustanowionego, systemu kontroli płac i ćien. Występują przeciwko temu zgodnie wiel-.-kie związki zawodowe oraz wielki przemysł
. Związki — powiedział prem. Trudeau — powitałyby z zadowoleniem zniesienie kontroli - nawet jutro, ale wątpliwe jest czy uraduje ich wzrost stopy inflacyjnej* Wynosiła ■ona. ubiegłego .roku 11% a obecnie wynosi 7% I' liiusi'"' ulec dalszemu jeszcze obniżeniu. Skoro uważa się inflację za złó, to trzeba z tym wal- ■ czyć.
- , Społeczeństwo niewątpliwie, uważa inflację za zło. Musi się •więc tym wszystkim, którzy
tego nie rozumieją to należycie wyjaśnić. Złożyło się bowiem tak, że środki masowego przekazu,znalazły się po stronie zwalczających politykę antyinflacyjną rządu, wyprzedzając nawet innych krytyr ków. W, interesie kraju leży : jednak przeprowadzenie poli-, tyki antymflacyjnej, aktywne poparcie jej przez społeczeństwo. Dlatego postanowiono przeprowadzić wielką kampanię propagandową kosztem około $1,200,000.
Prem. Trudeau zastrzegł iż nie jest to żadna akcja na
rzecz Partii Liberalnej ale Ka-, nady. gdyż walka z inflacją jest absolutną koniecznością. Przewiduje się odpowiednie ogłoszenia w 107 dziennikach, 936 tygodnikach, 88 pism etnicznych, jednommutowe' slogany w ciągu 5 tygodni w 220 rozgłośniach radiowych oraz rozprowadzenie broszurki wśród otrzymujących dodatki rodzinne i pobierających pensje emerytalne.
Rzecznicy opozycji ostro zaatakowali wypowiedzi prem. Trudeau oraz zapowiedzianą kampanię propagandową.
Krwawe demonstracje w Unii Południowo Afrykańskiej
Demonstracje na tle polityki rasowej w Unii Płd.-Af-rykańskiej, które rozpoczęły, się od protestów uczniów w Soweto, trwają w dalszym ciągu. Coraz to w innych , dzielnicach murzyńskich, przylegających do wielkich miast, zamieszkałych zgodnie z ustawodawstwem, , jedynie przez białych, manifestacje te przechodzą w walki.
Władze bezpieczeństwa nigdzie nie były w stanie opanować sytuacji. Rośnie więc liczba: ofiar .zarówno ^śmiertelnych jak i rannych. Nieznana. .itośĆ! osób została, ar. resztcriTaira, w tym 10^ -dziennikarzy.- -•
Z przedmieść Johannes-
burga, gdzie zajścia miały najbardziej krwawy , przebieg, przerzuciły: się one na przedmieścia K a:p s z t a d u, gdzie w ciągu trzydniowych starć zginęło ponad 30 osób, W' tym kilkunastoletni uczeń.
.W obliczu tych nastrojów rząd zdecydował się na podjęcie rozmów z przywódcami tubylców. Dwaj ministrowie zaprosili na konferencję kilku przywódców aby wysłuchać ich postulaty. Prem. Yorster zapowiedział wprawdzie, iż żadne zasadnicze zmiany Av polityce rasowej nie zajdą, ale wbrew temu wyszło rozporządzenie zezwalające kolorowym n»- otwar-. ćie sklepów, zakładów pracy w dzielnicach białych. .
Rada wojenna W Rodezji
Pilot w USA, aparat dokładnie badany
Sowiecki pilot Wiktor Bie-lenko, .29, który zbiegł :na najnowocześniejszym. samolocie MIG-25: z ZSRR do Japonii, odleciał z Tokio do Sta-, nów Zjednoczonych, które udzieliły mu'prawa azylu po-politycznego.
: Aparat ten,, znajdujący się , na lotnisku Hakodate,, 450, mil na południe od Tokio, jest pod . ścisłą strażą. Jest on' zabezpieczony i prawdopodobnie umieszczony zostanie w specjalnym; hangarze-sehronie. Zespoły ' specjalistów , japońskich przystąpiły, już do dokładnego zbadania tej rewelacyjnej maszyny. MlG-25 uważany jest obecnie za najlepszy na świecie samolot .w klasie myśliwsko-hombardujących i wyposażony w urządzenia i aparaturę okryte najściślejszą tajemni- . cą wojskową. Wiadomo jedynie, iż zdolny on jest osiągać szybkość przeszło 1,852 mile na godz. i pułap przeszło 17 mil.
: Nie ma więc nic w tym
: dziwnego, iż ZSRR domaga się od Japonii jego zwrotu. .Żądanie jego, by reprezentant sowieckiej ambasady w , Tokio mógł przeprowadzić rozmowę z Bielenko nie zostało uwzględnione, ponieważ teri oświadczył,, iż ,nie życzy sobie tego. Odnośnie aparatu
n-.inister spraw zagranicznych Japonii Kiichi Miazawa stwierdził, ,:iż: pogwałcił on powietrzną strefę kraju i władze muszą przeprowadzić w tej sprawie drobiazgowe dochodzenie przed powzięciem decyzji jego zwrotu czy też: zatrzymania.
. Rodezja, w której ruch po-\vstańczy tubylców, w coraz , większym stopniu przybiera 1.a sile, powołała: do życia radę wojenną,: której zadaniem będzie koordynowanie działań sił' zbrojnych i organów _ władzy cywilnej.: Równocześ-"
nie ministrem obrony narodowej mianowany został Re-ginaldCowper. .
W skład rady wchodzą ministrowie: obrony narodowej, sprawiedhwości, spraw wewnętrznych, wyżsi dowódcy oraz kilku członków: rządu;
Budżet obronny USA
Izba Reprezentantów USA: zatwierdziła 323 głosami przy 45: przeciwnych kompromiso-
Mao-Tse-łung zmarł w Pekinie
Zderzenie samolotów w Jugosławii
EKSPERT OSTRZEGA ŚWIAT -
Dr Michael Jarimowicz, członek US Energy Research & Development Administra-tion twierdzi iż około 2000 roku , ludności świata zagrozi zagłada w przypadku nie zagwarantowania now7ch źródeł energii. Problem ten jego zdaniem jest tak poważny, iż winni zająć się jego rozwiązaniem już teraz wszyscy uczeni i eksperci świata. Obliczył on również, iż istniejące obecnie zasoby ropy naftowej i gazu na-.turalnego w razie równomiernego ich rozdzielenia pomiędzy wszystkie kraje w żadnym razie nie 'W3rstarczą na dłużej aniżeli na 35 lat.
Dwa samoloty; pasażerskie zderzyły się w powietrzu w okolicach żtcgrzebia na wyso-: kości 6 mil podczas doskona-łj'ch warunków atmosferycznych. : _
W samolocie jugosłowiańskiej linii lotniczej INEX-
ADRIA znajdowało się 108 osób, turystów niemieckich powracających z wakacji a w drugim aparacie British Airways. lecącym z Londynu do Stambułu 63 osoby. -
Wszyscy pasażerowie oraz •załogi zginęli.
Ż^daj^ zwrotu cennego klejnotu
: Pakistan zwrócił się do Wielkiej Brytanii z żądaniem zwrócenia mu słynnego brylantu ""Kooh-i-Nóor", który osadzony jest" w koronie królewskiej i znajduje się w posiadaniu brytyjskim od 1849 roku. Ten 109 karatowy klejnot został zabrany przez Brytyjczyków, bezpośrednio po anektowaniu pnez nich Pun-jabuwczasie panowania królowej Wiktorii.
Żądanie to zostało wystosowane przez premiera Zulfika^^
ra ,'AliBhutto; w odręcznym liście do premiera Jamesa Callaghana.
Jak dotychczas rząd brytyj^ ski nie udzielił Pakistanowi odpowiedzi w tej sprawie.
PEŁNOPRAWNY CZŁONEK
Organizacja Wyz\volenia Palestyny -"weszła jako pehio-prawny członek do Ligi Arabskiej, stając się 21 organizacją tej wspólnoty. Jak dotychczas należała ona dó niej, nie por siadając jednak prawa głosu.
Rozgłośnia radiowa w Pekinie oraz chińska agencja ■prasowa ogłosiły w czwartek ^9 bm. przed południem, że zmarł przeżywszy lat 83 Mao. Pierwszą wiadomość podano • w języku chińskim a następnie w angielskim. Rozgłośnia przerwała normalny program radiowy ograniczając się do: muzyki żałobnej oraz do oficjalnych ■ komunikatów związanych ze śmiercią Mao.
Wkrótce zaczęły napływać depesze kondolencyjne od: przywódców państw zagranicznych, • od różnych rządów. Najszybciej zareagowały Ja-,: ponia i Wielka Brytania. Niemal równolegle z kondolen-cjami rozgłośnie radiowe tych państw nadały obszerne wiadomości z Pekinu oraz charakteryzowały działalność i osiągnięcia Mao, Jego pozycję w świecie. Rozgłośnia w Moskwie ograniczyła się: v,'pierw do podania li tylko -faktu-zgonu przywódcy Chin, powstrzymując się od wszelkich uwag i komentarzy.: Gwałtowny komentarz nadała natomiast rozgłośnia w ' Tajwanie, określając zma rłe-go jako najbardziej bez-Avzględnego i okrutnego dyktatora, ciemiężyciela narodu chińskiego."
Ludność Pekinu, a więc przypuszczalnie całego kraju, była^ przygotowana na to wy-, darzenie; gdyż w pół godzi-.ny po nadaniu komunikatu na ulicach miasta tt- jak do-^ noszą korespondenci zachodni — ludzie mieli; żałobne ^opaski na ubraniach, flagi państwowe opuszczano dopo-ło»7 na masztach wszystkich
; gmachów publicznych. Gdzieniegdzie tworzyły się grupki ludzi rozprawiających, o śmierci wodza i opłakujących go.
, Środki masowego przekazu informowały od kilku mięsie-, cy w formie nie pozostawiar jącej żadnej wątpliwości,: że życie Mao zbliża się do kresu. Podano do, powszechnej wiadomości, - że, nie przyjmuje już żadnych gości zagranicznych. Ale gdy przed: tygodniem pojawiła się na Zachodzie wiadomość, iż Mao został wywieziony z Pekinu i pozbawiony, swoich stanowisk,,: rozgłośnia c hi ń s k a sprostowała ją,: donosząc iż Mao przebywa nadal w Pekinie.
Mao był twórcą komunistycznych Chin. Na czele ruchu komunistycznego stanął w 1920 r. a od 1924 r. prowadził walkę., zbrojną na terenie Chin. Była to długa i' krwawa wojna domowa zakończona dopiero w 1949 r. proklamowaniem Chińskiej Republiki Ludowej. Był jej twórcą, nie kwestionowanym przywódcą, najw7Ższym autorytetem.
Kult Mao w Chinach był . grubo większy i bardziej roz-powsechniony aniżeli Stalina, w ZSRR; Po śmierci Stalina ujawniły się poważne rozbieżności ideologiczne pomiędzy Moskwą a Pekinem, które w formie nie mniej ostrej przejawił}' się w stosunkach międzypaństwowych. Powoli ale systematycznie nastąpiło - rozejście się* oba mocarstw komunistycznychi zarzucających sobie wzajem-
nie zdradę ideologii merksi-stowskiej.
Śmierć Mao oznacza zakończenie jednej wielkiej epoki w dziejach Chińskiej Republiki Ludowej.
żałoba oficjalna trwać będzie 10 dni. Rząd chiński: nie zaprosi na uroczystości pogrzebowe przedstawicieli obcych państw;
wy budżet obronny na rok fiskalny, rozpoczynający się 1 października w wysokości $104,300.000,000; W skład jego wchodzą już wydatki na program budowy bombowca strategicznego "B-1". Przewiduje się, iż od 1 stycznia 1977' roku koszty te wynosić będą około $87,000,000 miesięcznie. Budżet ten odesłany został do Senatu. Przewiduje się. iż prezydent Ford podpisze go, chociaż , jest on o $G,600,000,000 mniejszy od zaleconego, przez niego.
Katastrofa W kopalni w Polsce
w nocy z 7 na 8 bm. wydarzyła się katastrofa w kopalni węgla w Wałbrzychu. Wybuch nastąpił w szybie na głębokości 600 metrów pod ziemią.
. Dzięki natychmiastowej akcji ratunkowej uratowano 70
górników a 17 zginęło i 33 odniosło różnego rodzaju obrażenia. Zaginął jeden górnik i, niewiadomo chwilowo gdzie się znajduje. ,
Specjalna _komisja' bada-przyczynę wybuchu.
Smutna statystyka
Specjalna Komisja senacka stwierdziła po przestudiowaniu zagadnienia . doszkalania ^fachowego robotników przez Canada Manpower, który wydaje na ten cel przeszło $100.-000.000 rocznie, stwierdziła iż zastraszająca jest ilość niewykwalifikowanych robotników. W grupie tej 3 osoby spośród 4 są urodzone w Kanadzie. Dane te są wysoce niepokojące i dają dużo do. myślenia odnośnie fachowego przygotowywania młodzieży do życia.
Stwierdzenie tego smutnego stanu rzeczy winno skłonić: władze federalne i prowincjo-nalfle do przeanalizowania o-becnie obowiązujących pro-,
gramów nauczania, ponieważ one są w tej dziedzinie odpowiedzialne.'
W szkoleniu fachowców większy poza tym niż dotychczas udział winien brać prze-mysł. najlepiej orientujący się jakich ludzi potrzebuje., Z tej racji, zianiem Komitetu, fundusze przyznawane obecnie szkołom, winny być dzielone i pneznaczone w równym stopniu zakładom przemysłowym. Trzeba tu brać też pod uwagę znaczenie tego zagadnienia dla gospodarki kraju jak również i fakt iż budżet Manpower jest na czwartym miejscu V? 1976-1977 roku fiskalnym, dysponując: sumą $578,-000,000.