. .;,^,i ,V, -*t-M-<rrin '^^i -
OAlffADAN XJUTISET, PORT ABTHUft, NT.. CANADA, Torst. Tukok. 29 p. 1919 f NUMERO ,22
VM
CANADAN UUTISET ainoa s u o m a l a i n e n s a n o m a l e h t i Gana-
d a s s a , i l m e s t y y j o k a i s e n a Torstaina. K u s t a n t a j a
Tlic Cunada Nc\vs rubllsiiliiff Go. E r i c k J ^ K o r t e , L i i k k e e n h o i t a j a .
T I l i A U S H I N N A T : i C a n a d a a n ; $1J.00 . k o k o v u o d e l t a ,
11. G O y k u u k a u d e l i a , $ 1. li 5 p u o l e l t a v u o d e l l a , (>r. s e u t l i 3 k u u k a u d e l t a J a 25 s e n U i k u u k a u d e l t a , . ;
Y h d y s v a U o i l i i n j a S u o m e e n : ?2 .50 k o k o v u o d e l t a j a $1.50 p u o l e l t a v u o - d e l t a .
I I J M O I T U S I H N N A T :
. >, s e n t t i i > a l s i a t u u n i a l t a kerran ju- j a^s tuna . P i t e m p i a i k a i s i l l e ^ i l m o i t u k s i l - le: k o h t u u l l i n e n a l e n n u s , l l a l u t a a n t i e - \ o - j a n i m on m u u 11 o i 1 m o t u 1< se t 5 O sen t- t i k e r t a , $l ' .00 Icolme k e r t a a . N a i m a - ilmoitukst $2.00 ^rta, $3.00 lg)lme k e r t a a . A v i o l i i t t o - j a k ih l au . s^ - l lmo l - jukse l $2.00 k e r t a . Kuolonilmoitukset :i!i.50, n iu i s tovrsy l l $2.00: Syntym- Umo i t, u k s e t $ 1.00. A v i o r o 1! m o it. uk- set $2.00.
i P y l k i r j a t . t i l i s e l v i t y k s e t , k e r y s - l u e t t e l o t, 1 u e n l o - i h n o i t u k s e t >'. m.. 15 e n t l i t u u m a l t a . : i U u t i s t e n j o u k i v o o n a i j o t u i s t a i l m o i - t u k s i s t a , p e r i t n 1 Oljr^eniti r i v i l t .
P i e n i m m n k i n i lmoi t - i ik .sen h i n t a : on BO.seutt i . L'o.stia.s'a t u l e v i a ^ i l m o i t u k s i a ei ^ h y \ ' i i k .'^ y t ^ \' c-1 a k s i 111 n t c in a 11 <.) m 111 a.
iT'oliitti^>et i l m i t u k s e i _ $1.00 t u u - m a l t a .
. :. Jvaiklvl l i i l v k c o l l e a i j n l u i k i r j e e t , t i - Vauk.tfci j a r a h a t ovat: l h e t e t t v t o s o i t t e e l l a : v A '
C A N A D A N U I J T I S I O T . P o r t A r t h t r r . On t . , C a n a d a .
C a n a d a n l J u M s l s t a lainaCC^ics.sa o n Uihde n i a m l t t a v a . ,
. 0.'3()iiemuuVol<sL',sta tulee, i l m o i t t a a 1 eh d o n k o n 11 o r 11 n .s v W\x v a n ii a e t ta u us! os<iite. \ :
"""CNDYnrTISET" ( T h e C a n a d a N e w s ) ,
T h e o n l y F i n n i s h N e v v s p a p e r i n . C a n - a d a , l^ubl i .sh ed e v e r y ' T h u r s d a y ty
JIM C a n a d a N e \ v s pMhlishin^ C o . r E r i c k K o r t e , M a n a g e r .
I>.ily New.s K l d ^ ' . , P o r t A n h u r , Ont .
C A N A DA N IJ b J J S lOT ?vo]t:oinc(l ai?d*read i n e v e r y F i n n i s h
h o m e in t l ie i~)ominio.n. i l is i h b o n l j .xliroy-t ad\ 'ei ' l i .s ins- m e d i u m f o r lhos ( .
i o a n u faclM rer.s a n d I m e r h a n t s ! wh( w l h to c r e a t e a n d I j i i i l d . a p r o f i t a h l c u n d i ) e rma nen L d e m a i i d . f uv t he i r ' p r o d - u c t s a n d n ie r tvhandise by th*? l a r g c a n d e.yer .t;ro\vi.n? l' ' ' inni.sh [ l o p u l a t i n r e s id - InK i n . C a n a d a . P l a c e yoiur t r i a l ad - ver t i . s i imeuL a n d get r e s u i l s . :
Mr. Svenson ja Suomen ylioppilaat.
A m e r i ka n el i iit a r vedi kta att;o f in poli joisi imita vart(;ii i n r m n va l l lu i t eUi i i , yiv. Svon.soiiin l h t i - essii RuoiiHjstnj j t l i v l Pohjois- l*() l i . ia)aiscMt, Savolaisen j a K a r j a - Itilscn Osakunnan kufaat tor i t , iiinis1(.'i'ii Yr j Vi ioiTi i taus , E i n o T i k k a non ja Yr j ) unti osakunti- e n s a I)11 oIi'sta 11iit^ 11 e k i i-ji'I i^i n , jossa c s i in l i i o l i i n i i i a i n i l l u i h i n o- Ki 1 k VI111 i i 1V lv n n I u V ai n y i io j) i> i 1 a i t- toii k i i t o l i i s i m s M r . Svensonilio s i i t (M ' ik()is'sta hni ' i 'astnkscsta ja i - ipcydrst. jo l la hn oli i)('lastaT iiiit ( l i i - j a J*ohjois-Su()ni(Mi kan- s a n ; 7 i l k k n o l c i n a s l a . . VasInuk- s c k s i t h n kirjolnii in ovat k i i - raj i l lori t sritmert .Mi*. Svcnsonil ta vaslaano)taM Kpci ihani inassa v. k. K i p i i i j ) ivtyn 'nohnni inkic- l i s o n l < i r j . ( M , ' i i ; jossa .Mr.: Svenson j a i i . M i u 111, lu. ilonsa s i i t , e t t ] 1 i i n ()ii 11111 n i \^ il 1 i tl I k si t u o n i aa n a p u a j a Iniojcnniisla k i inno l l i se l - 1V j a k 'c\ 1 ' S i v i i 11 (v Sno n i o 11 I V M i i s l l e
s c k i i s o l i n i a m a a n ysi i i vyydcn j a k e s k i n i i i s c i i . v a k k a n d e n s v k i i 11U) t -
l a i i i i i ! < N < ' i i s i l e i t , jotka e i \ ' t
ta, kai-annyt kur i tushuonevanki K a r l Ounirar JjcMnininen Turusta , j iol t isepp Arno:^ V i l h e l m J n t t i Sortavalasta, t ymies Tauno K i r - javainen, j^ientiiallintvn Otto I Jk ja ta lol l inen D a v i d jvausi- k a s K i ve n n a \' ai ta s e k 1 esk i va i i u o Kr i s t i na . Sa l in ja; t yo\nies \Va 1 de- niar Ket tunen V i i p u r i n j ) i t js t .
koskaan \ ' ( i i katk(.'ta.
Tarvitaankii) suomen- kielt.
I AdvertisinfJT r a t e s ^Oc.-. pe r I n c h / P o l i t i c a l advs . $1 00 po r Inch .
i Adve r t i . X 'mon t s i n u s t r e a c h o u r of- 1 f i c e A\'e(li5e .sday n o o n to a i t j i ea r or I Th i j r . sday 'K i ssue . 1 i
'f Sub.s 'c . r . ip t io i i ;pr ice in l O a n a d a ^'l.Mii 1 pe r y e a p t : T i i l e d S ta tes a n d - o tho t i v c o u n l n c s ifL^.r^o per; >;car ' 'n adi\'anr:e.
I E n t c T f d as s i K . i o n d c l a . s - i a i a i l ina t - , M^r, D e e . 1, l l M r . . at t iu- Poi^t O f f i c e a i I; T o r t A r l l i u r . O n t i a r i o ; CipKUh.
i---;. : : ; ; ' - : ; !;: U i T H E A i M O F T H E C A N i I o A N
U U T I S E T .
1 To h e l p p r e s e r v e t h e i d e a l s a n d { s a c r e d t r a d i t i o ns of t h Is, oui- a d o p t e d 1 c o u n t r y , the D o m i n i o n of C a n a d a : T c 1 r e s e r v e i ts ] 3ws a n d i n s p i r e o t h e r s tc I r e s p e c t an'd o b e y t h c m : T o s t r i v e I u n c e a s i n g l y to q u i c k e n i the pubrrc 's i s e n s e of c i v i c d u t y : In a l i vvays to a i d i i n m a k i n g t h i s c o u n t r y , g r e a t e r a n d i b e t t c r t h a n ; vve f o u n d it^!
V i i s a s m i e s m i i n i t a a m i e l c n -
| s i i . n a i ' i ' i c i m i l l o i n k a a n , s a j i o o cs -
] ' a i i . j a l a i I l e n s a n a n | ) a r s i .
- - l i i i i mukaini kasva\ 'at HG koeltelemiiksef. joitten liipi mei-
'l diili on astui ta\'a piiiimi-iiiimme.
i l']i (lie miiiin i i i i i i s l i a . mil aika c i l i i i n i n c i i i i i i e ik m i t n \'.': I iva a . 1) I i 1 i i . k n o I et 11 a l e i l o p e t a . ;
i l imii; on i i n e l i i u i ja ylvtii ai- noaa turhasta l a i s te lemis t . josta on Jiaaval ainoana voittona..: sa- noo i"i-ii.s ajattelija.
i t v a l l a n hallitus suu|)nitte- lee ,M(iii1 e (-a!'lo-t ai)aisen |)elJhel- l in i)ei'ustamisla \'i\enaan,, saa- jdakseeu raha-asiansa :paremiiialle kunnalle.
]-jilisef |)ostimak|snt Vhdys- yalloissa i lmoitetaan tulevan voi- m i a a n hoink. I p -si t h t ien , jo l - lu in kirjeet 1 voidaan ])osiittaa
.12 - s e i I} j n I n e.i- k i l 1 ii ja ; post i kort i t II - se l l i in merk i l l i i . IToivpl lavast i liillii (.'anadassa seurataan esi- m e r k k i .
Suomen uusi hallitus ja ruotsa- laisten kielivaatimukset.
i\l l i I l t a m i s s a . m o l s ink i . iv l i s i ss
l e l u i i s s i i 011 e r i ; kertoja main-itiit, ilmeisesti tosissaan, e t l i i niiden hall i! i ikscii kokoonpanossa olisi t e h IV' i I y vi I i k i n . 111 e i- k i t si' \ . iii . so pir innksia s i i l i i . c l t i i l i a l l i l ns tulee (o ieut l amaan ja ajamaan ruotsa- laisten ylt i()\'aat imuksia . Olem- me jo enii.en., vaimiojen . t ielojen ; ) c i M i s i c c i l a s e l i l t i i n c e l , c t l e i mi--
Iiin. sc l l a i s i a sopimuksia ole. teh- ty. i II i 1 k ii si sii 11 ii i s i v ii t m n.- m i n 11 k n i i i l iaMili ikscn I iinnettu ohjel- mia l i i ss i i kohden sanoo, .-hi t m olijclman k o h t a k u u l i i n :
' ' i l a l l i l u s py rk i i kielellisten oi- 1< (' 11 k s ie 11 1 y y {1 y i \ ii m i se e n. . sa i n ;i 1 - iisien perusteiden niukaan Suomen . 111.0ieni mi lie t<a nsa I l isille k ie l i ryhmil le sckii la insildiinl():- tielii e t t : hai l iunoll is i l la . lo imen- l i 1 e II 1 l i i . ' "
Tmii y l imalkainen hiusuma sellaisenaan ei sisllii" siis mitiin iiiiiii r 1 tyjii 1 n pa 11 ksia, M uit a se sisivllii lupanksen . pyrk i i i . j r j e s - *el.\'n toimeenpanemiseen oikeu-
d e n mu kaisella [JO I l ja l la , dokainen hallit us on \'.el vt)llinen lupaamaan lmiiii.
Ni inp i i onkin Suomessa D I I U I ; ip i l kt a ja.l vircj l l i i kysymy.s^ ^kie- ; li lain sii ii tl ii uniisi i i , joll;i onnet 011 k ie l i r i i l a saataisiin \ ' iral lisesi i pois pivi i j i i r jos lykses t . Tii^- t i i ksemme joka imm suomalainen
dia l l i l us on sellaista suinini tel lut j o s 11 u r I a k osl a a 1 k a e n. ;i n 1111 a vi i.' - lii o n se toteut tamalla . Tuleeko ny kyinen hallit us saamaan ai- kaan t l la isen esityksen., se r i i p - ii u nee siiI. suodaanko.siIle s i i l ien :a.il<aa..v si.-kii n iyskiu s i i t . miss niiiriu' ruotsalaiset yl t i r )pisyy- il el liiii n t ek('\-t kiel i l a insdl i - nkin mahdottoiiui ksi .
Nlkmaiden lapsille lhetetty jo apua. Hankoon ja Turkuun saa-
puneet ensimiset elintarve- lhetykset.
' ' Suommi lasten avusluskomi- tea, ' ' asetti, kuten a ikaisemmin olemme kertoneet, keskuudestaan ph'uemmiiu v l iokunnan .jollit an- ne j l i i i r teht^viiksi ehdotuksen laat imiiien komitean t y n s u u n n i - telmaksi ja k i iy t i innl l i s iks i toi- meiipteiksi .
'Jrimn I v s u u n n i t e l m a n mu- k aan k o h d i st e t; 1 a n a \" u s t; i i s t o i m i n - ta maan k();\'liim[)iin ja i-askaini- inin ras i te i lu i l i in iNimtiin s y r j y t - t m ii 11 ii k ()k o n aan ne. k u n n a t, jo i - den taloud<'llis<'t IJihttHd hyvl l , ta 11 (lo 11a ivii 11 v t j i i r jes t i im ii ir a - 1 u e i l l a M11 I ai nm iiii !'ii iii 1 ui 11 1 iii dii n - alaisien lasten huollon i n l i i m i l l i - syy(hni ja tm-veydellisi vaat i - nndvsia vastaavalle kapnalle.. T i i - man iiiiik'aa.u kohdistettaisiin a- vust i is toiminta (:)ulun lnissi i e>
satarscn verran suomea e t t n i e paluisesti osaamme rahat k iskoa "se l la ise l ta ko l lo l ta , j oka ei ong- 1 a n ti a osa a k u t e n j n u u a n l ss
W i n u i p e ^ i n ;^ r^:;::.;;::: jfi :St. l ^ i i i l i n
?,isiikkaat ovat p t t t iee l jjanna toinieeji r a h a n k e r y k s e n ja }'a- spiitaa, kaaiunei t l ( |n .sotilasten i iu is loks i muist()[)alsaan .Minne- aii ja Manitohan rajalle. E h -
(Jlotttiiliafeti on t m hyvksyt , ! l iv ajatus. .
I Bi)*ehes, Alaskassa, jcd^a s i - ^jaitsee niailia F o r t Oibbonista, i lmoitetaan olevan inaailml.an k y l - m i m m n i i a ikan . S ie l l l mpt i - i^nittari osoittaa-87 j a 88 alle 'AQ- ron. jo ta .vastoin esim. Ph jo i s -
; itiapasciiduilla Nansenin antamien t ie to jen ,mukaan 75 ja/ 80 leveys- asteella l m p m i t t a r i osoittaa 45
.1-50 alle zcim ^.Iflll:!?'^
Punaisten viime kapinahanke. IA11 am a i n i 11 n ja 2 .'i- k a i) i n a a su u n- u i te l l i i l t a lienkil()ii koskevat tut- kimiikscM ovat nyttemmin suori- tetut lojipuun. Tutkimtiksissa on ilmennyt, e t t he k a i k k i ovat val- mistavasi i SI m n n i t el 1 e.<'t ka pi na a, joka t(;iim!enpantaisiin suoma- laisten ja venli i is ten asestettujen puna kaari ilaksjoukkojen avul la ja jm I k' a t a i 'koit uksi.' 11 a o l i s i i n a a n la iMisen yhleiskunt aj rjestyksen kumoaminen. .Jutun ovat t i i tk in - lo\'iranomaiset s i i r tnee t V i i p u - r in : hovioikmiden ka s i t ( d t vaks i .ja s i t ko.ske\'at asia k i r ja t ovat 1 ii h e t e t y t; h o \' i o i k ei td(.'ii k a n n e \' i s -
kaali virastolle.
Yanoi tu t henki lt ovat : T y - miehenvaimo Jda .Maria O l l i , tar- jo i l i ja tar A n n i k k i A^ainikainen, neuloja renny Jrtine Sa lmi , le ipu- r in tyn tek i j i i E l sa i\ iaria Tolo- nen ,ehdonala isessa ; vapaudessa oleva maalari (Iskar lOrland.IJ i l - i un ej i . p a e 11 n ee't' puna k a n r i i i ai se t, maalari E m i l A l f r ed Hi l tunen j a j i e l t i sepp Bruno V i l h e l m AVass sek paenneet ki i r i tushuonevan- git, asioit sija Oskar F r e d r i k Raut j i -v i j a lyi imies Ka id A x e l Granroth . ka i l^k i H e l s i n g i s t , neuloja M a r i a Kont t inpn , kauppa apulainen A l m a A u r o r a k e r f e l t , l m m i t t j n leski T i l d a Sofia Neuvonen, l i i kcapu l , A i n o A l i n a Nieminen, salvumics Tuomas Nurme la ja s i l i t t j Helena-'.Lai.- t inen, k a i k k i V i i p u r i s t a , koneen- k y t t j Juho K$iksouen Salmia-:
tiipiissii seuraaviin k u n t i i n : K a j a a n i n 11 ra a 1 a i s k; u n t a. 1' a 11 i i - mo, V u o l i j o k i , Sr i i i sn iemi . Puo- lanka. , Hyi 'ynsa, lmi. ivis t i jrvi . Suomussa Imi, .Kuhmoniemi. Sot- ka I no, lvi I ont ek i (ii n ei i. K o l a r i , K i t- t i l . Sodankvl i i , 1\uolajiirvi, ^Fai. \' a 1 k OS lvi.; ,M u i ii v., l ? a n t m. K11 n sa -
'1110 ja Jnar i . 1'hisi ; ! ' k . s ( ( . . ' M l i i l i c i r i siri( M
S u o m e n. I a st e n a \' 11 s I n st o i m i k n n t a y l l i ima in i l 1 ujen knn l i i n val lni is- lojen pulieenjolitajill!! ja seur;r- kni i l i en kirkkolrei-i-eilie.-;. k ier io-
Isirjeen. /jossa heilii p y y d e l l i i n v i ipymi i t l i i antamaan .Avustustoi- i i i iknnnalle .1 icl.oja vni. m. paljonko kunnassa- on '2 vuotia Iyttiineiti i .multa alle 14 vuoden r\'anhoja lapsia, j o i ka \-iilttiimat li i tarvit- sevat avnstnsta. Samalla pyydet- t iin tietoja kunnissa;olevista kun- n.all iskeil loloista ja kouluke i t t i - (iist, j.n.e.
; Tarkoi tuksena ( U i antita avus- tus liiiiijmin ai eriin' niiss kunnissa; joissa f)M . kou luke i t t i i - 1 I ai k k a k u n n a 1 li s k ei Iloloita; : ja ko t i in \'iet ii \ - i l l .ruokatarpeina niissii, joisja nmii elimet |.>uutlu- v a l . . \vus lus ia naut t ivi l le lap.sil- le jaet aan y ksi k oi m a s o s a j ) i vn- nksesi a,
11 u 11 1 i k i n m p u < vii \- ii 1 i ssii I oin i i - t e l i i in He ls ing i s t ensimiii.set e- l i n t a r e v l h e l y k s e t n i ih in kuut i i ,n jo ih in keli i- ikko tekee liihetyksen myrihemmin ma hdotl oma ksi. Tl- lin o v a t ; jauhoja sanueet m., m, K a j a a n i n k i h 1 a k n n n a n ii r i m n iii i - ses.s ; | n i u t t e e . s s a c l i i v t lasiset. .Vihin l he tyks i in t a rv i t tu v i l j a on 'ostelin \-alt iolta.
AI)-, l ioover in eiintarvelahjasta S i lom en 1 a | )s il h ' ; o 11 m a a ha n jo saapunut kolme, l he tys t i i . joista; kaks i on Turussa ja yks i Hangos- sa. Lhe tykse t ovat viel tidosa- tami.ssaan ja k s i t t v t ne soke- j'ia, o i i r a v e h n - j a r11isjaiilioja, sianrasvaa ja kondensoitua ( t i i - vis! e t t y ) mai toa . i i{ ; t i in i ten odo- tetaan m a a l i a n saapuvaksi s i t - IJfiitsi he rne i t , s ianlihaa, kuivat - tuja hedelmi ja r i i s i . E h e t y s l idnala is i in seuliiih.in toimite- taan aivan l l i ip iv in .
K u n avu.stidsseen on k v t e t t - viss varsin rajoitet tu m r e- l intarpeita ja avustettavia kun t ia o npaljon, tai-jontuu t s s sopiva t i l aisiuis l mmin l ienk i se l l c kasva- vaa nuorisoa rakastavi l le kansa- laisil le avaamaan kukkaronsa ja osal taan/kartut tamaan .Mr. Hove- r in .^Ilomielist lahjoitusta.
Pudasjrvelle toimitetaan 18,000 kg. viljaa.
K u t e n aikaisemmin on inainit- 111, o n X e. Iin ta r v a m i n i s t e j*i n k o m-i - tea. jonka t i d i t vn on A m e r i - kan 1 a h j o i t u s k o m i te a n a vu s t ti st en jakaminen, j t t n y t avustusten lopull isen toimit tamisen S. O.
K : l l e . Sen l i sks i m i t A S . O. K : n toimisto on lo imi t t anu i , kuten ai- ka isemmin olemme maininneet, v i l j aa e r in i s i in kun t i i n , on S. O. K : l l e j l l een saapunut 18,000 k g . jvi l jaa P u d a s j r v e l l e l h e t e t t - v k s i .
E r ssii edistysseurassa on kes- kusttdun alaisena, o l lu t k y s y m y s : onko suomenkieli tHii tarpeel- linen 1 Useimmat i)idnij}it o l iva t ollet;! si t miel t e t t se ei ole tarj)eellin(m.
T u n t u u masentaval ta ollejikaan j-nveta, s e l i t t ehmin t t i l Ivysy- mys l , s i l l olemmehan p i t n e e t tl l i i t hn; saakka i t se s t n sei- y iin i t; t j os k a n s a 11 i s u u d es ta i n - n u ! m i t n v l i t m m e , on oma 1< i e l e m m i ^ ]s i 11 o i n -t a i j > e e 11 i n e n, s e on v l t t m t n .
-MuUa jos me kansallisuudes- tamme emme m i t n v l i t , jos meille on s a m a n t e k e v , onko Suonien k a n s i i a i n a i l m a s s t i ollut olemassa t a ikka ei, jos h p e m m e sitii t i ill, niin e t t s(.'-n olemtis- saoloii kielliimmev si l loin meille ei () le SI i o m e nk i (d i t a r i) e e 11 i n e n. M a a i l m a s s a n y k y a i k a n a , ttin- n u s t e t J i a n nyt jo toki ettii k ie l i on jokaisen kansan vo imakka in kilossai)itiij ja kansall isuus o-' 1 n a n I a ke i se n s i v isty k sei i ai n oa oi - kea perustus. Ti iman ovat tun- nustaneet Saksan ja. Ivuotsin a- ja l le levimmat sosia l is t i tk in . Jos i m ; siirl<daise-t; t i il l kielemme inenetiimiiie, s i l lo in olemme nie- i ie . l lneel seii ainoan vakavan pe- i M i s l u k s e n , jo l la kansall inen toi- mintaninu! tiillii lepii . J a jos me oman kielemme suhteen t i i ^ lemme vl in | ) i t i imi i t lomiksi , s i l - loin o l e m m e vii l ini i i t i imii t tmi (011; 111 e 1% a n s a 11 i s e 11 (i (! Uim 11 e i n 11 ic. Snell i i iai i sanoo:
" J o k a p i i i v s i s s irlmssiln (U ihminen. 1 a r v i t s ( i innostusta. Vias- ta kun hiin kohoi!aa. ajatuksensa ja i)yrint()ns y le i s inh imi l l i s i in l iarrasluksi in. , satittavat \ h n e n
maassa syntynyt nuorukainen sa- noi. T l l on kaksisataa tuhat;- ta suomalaistti, jo tka tarvitsevat suomea tieto- j a s iv is tysvl i jme- n jti uskonnollisten tunteittensa tulklvina. Jo t m n i>itisi ol la k y l l i n s e lvn todistajanji e t t s u o 1 mm Is i el i o 11 11111 i 11 e pui i.t; a a s t i k y l u n l l i s i s t k i u .syist v i t t - mti in, e ik aivan tarpeellinen.
H e n k i s t ky l iyy t t , todiillisen sivistyksen puutetta osoittaa .se, joka vittiiii e t t s u o m e n k i e l t me <'mme tar\ ' i lse. S iv i s tyny t ih- niinen pi t kunniaiiaa^n sitii , mi- t useamiiaa k ie l t lin taitati, mi l i i useammalla kielell i i hiin voi tietojaan ammentaa. J a su r i i l l i - S(.'k.si kiiy todellisen suomalaisen miel i , kun hn kuulee omaa k i e l - t n ja kaiisAll isuu! taan omien heimolaisten niin halveksi van c l - tii suorastaan viiittviit e t t oma kielemme ei ,ole meille tarpeelli- nen;
Suuret toiveet ovat ihmisel- le suuremmasta arvosta kuin kyh omistus.
eensa Iii nimet innostukseksi. X i i i l t en yleisi ti h imi liiste n l iarras- tl isien t i iy lyy aina yks ih i l le c - .siinjyii kansVillisessa m u o d o s s a . "
K u n ,me k ie l l mme tiillii oman kielemme lari)e(.dlisuuden, iniut- l i iu im' ih harrastusta,: y le i s in l i i - m i l i i s i i n p .v r i n t i h i n,.; i > u u 11 u u harrastusta ja rakkaut ta omaan kansallis e (' n s i i S t y k s e e m m e j a o - maan kansalliseen s iv i s ty s ty - Idimme. O l e m i m v vieraat ; omalle itsellemme ja kiell i imme sen min- kii meissii piti i isi i)arasta ja..ja- loin! a olla. Si i t i i Topelius sa-
;; no o.:..;:;. :/
' ' l ' ] i inilvn kansa \'oi elii. ei iiiikiin kansa voi k e h i t t y , jo l le i se kunnioi ta i t sen . 'S.eii t i i y l y y tulla osalliseksi k a i k k i i n aikansa pyr in t ih in . : sen t y t y y kaik-kial- la koota valoa, se on ka ik i l l a ' ke i - noilla, jaloste! ta va j a y l e n n e t t - v. Mutta ka iken t m n oluilla se ei koskaan saa k ie l t i t sen- s, ei koskaan hihjoittaa itsidir: toiselle, sen tulee olla j a [lysy i t- selleen u.skollisena, SiV on se pe- rus! us. jolh^ vuosisadat rakenta- va t . "
J(d<n saattaa sanoa e t t m i l i i me suomalaisella s iv i s tykse l l ja suomalaisella val is tuksel la teem- Vne, 011 hau mei l l amerikalainen ! N i i n , onhan tiill amerikalainen sivistys ja amerikalainen valis- t u s A m e r i k a h a n antaa meille k a i k k i , ; emme m i t n muua l t a tarvitse, emme kie l t i i , emme tieto- ja . A i v a n ni in, jos tcihdomme h e i t t ; omamme k u i n vanhan k iiy 1 et y n . t u r \' a k on t ti i k i d i n le e Ji k e n g n . Mut ta nyt on n i i n e t t
i h m i n m 1 r i ko k o ila nsa vo 1 i r t a a n - t i u i i i i i s t juur is ta , joista h n on 1 ii h t (> isin. (.' i k ii kokonaan i i n h o i t- t a a, cm t i syy 11 ii n. T m n t o d i s ta iv kansojen historia. T l l on kansa Uisunk.sia k a i k i l t a nfaa i l - ma n r i i t , j a jokainen kansal l i - suus i)il s i t k e s t i k i inni^kaikes- ta kansallisestaan, k i e l e s t n ja
muus ta . J a me suomalaiset olem- me- samojen lakien alaiset. H a r v a t n n e saai)unut oppii e n s i n n k i n k ie l t n i in e t t oma id ink ie l i ko- konaan unhottuisi . S u u r i n osa
'pyyy kielelleen uskollisena j a uudet tu lokkaat y l l p i t v t > hh)- len s i l y t t m i s t . Jo t m , e t t snu r i j r o sa joukostamme on viel i i sil l, kannal la e t t suomenkieli o n a i n oa, j o 11 a 11 e t oi m e e n tn 1 e va t, p a k o i t t a a m e i d t , v a i k k a p a jot- ku t joukostamme olisivivtkiu vie- raanttmeet omalle kausal l isuu- delleen, k y t t m n suomea, k y t t m n si,t tavall isena pu- liekielem j a v l ineen j o k a p i - v i s t e n a s i a i n ' v l i t y k s e s s .
-Mutta m e i l l e ei r i i t so e t t mc va in l^atsomine tar v i tse vanune o-
Suomalainen lakimies Ijarson lausui iiskettiiin jossain indie.es- s a a i i e l l " o l l a k . s e i n i n e hyvi i i a- nier ikala is ia , tulee meidiiu olla oikeita suomala is ia . " S i l l i i mi l i i enemmiin - j ok in rakastaa omaa k a nsa 11 is u n! t a a n t ii 11 i i , sii j )a- j 'eM)i)i k a n s a l a i i i e M hueslii vie- rasvall(nlle 1 uli-e., . Jo se e t t o- s f i a ja ymmiir t i i i i ; kuunioi!taa esi- ishinsii ja sil tyi i l . jonka l i e o - i n 1 k a 11 sa 11 e e i i . j a ihmiskunnan n s i K U - i l l a n c e l . osoit laa e ! tii l i<'nkil ym mii r t ii harkita asioita i)item- 111 ii I l e o m a a ali da sta jo ka i )ii i vii is-
t i i I)iiriiiiin. Sama 11a .Mr. L a r s o n huoman!l i e i t hiin itse- on omti- koliJaisesti 1 u n l i u i i i i . kij)eiisti suo- m e n k ' i e l e i i r i i t l i i \ ' i i n taidon p i i i i - t i ' l l a . \ a i k k a hiin sitii hyvin y m - mi i r t i i i ik in ja osaa. lavallise.sli [ a u - l i n a . : .Mutta monasti o l i s i liiineu ! e hl) y! 1 n i e l e i i s ii 1111 k i t a, sy d ii m c n -
sii sy\ 'l ajatukset. Inumoushen- k e n s i i h(,'ll! tnritee! omille i i i a a n - m i e l i i l l e m i . mutta siihen on puiit- tunut k y k y i i . kuu c i hn nuorena oj)pinul/ omaa k ie l t n i- i i t tvu hyvin . ' ,
J a sadat, ehkp i l tuhannet muut ova t saiiiaMa 1;ivalla tunte- 11 et.' t , k i 111; o A- a 1 m i e h ist y i i e e t j a o|)pineet asioita : ymmr t i im i in laajeni pika iitoisesi i . ; ;
Kiellii oma kielerisii on samaa kuin kielti i i i oma kansall isuuten- sa ja. oman kansallisuutensa k i e l - l i imineii on r i imimpia t(d<oJa,mi- t val is tunut ihminen voi t e h d : Saatetaan ymmrt i l i i . secl t i i jot- kut eiviit osaa o m a a kansallista: l<i(dtn, kun vanhemmat e iv i i t ole si t lieille (jjiettaneet. M u t i a sit ei voi ymmrt i i" (dlii kiei le- t i i n o m a n kansallisen kielen tar- l)eellisuus ja oman kansallisen si- v is tyksen vi i l t l i imii t tmyys-
P : i .
v O i k a m itdi ri e 11 i h m i n tn i e i v o i c - p n n i s t u a ; "
Jos ihmisel l on oikea rohkeus j a oikea usko , ' n i in on mahdotoin- ta hnen epmin i s tua .
T m ei l a r k o i t a e t t ihminen onnisluu kaikessa .i))it h n y r i t - t . S(i tarkoittaa jo takin paljon j)}trempaa, si l, e t t jos te idte onnistu yhdess , ni in varmaiui onnistut te jossa k i n 1 isess ja ' ar- vo K* k aa m n i a ssa a si a ssa i tse 11 e n s j a toisille.
>Mies saattaa epiiounisliia luink- viessaan paljon rahaa ta ikka pyr- kiessn koi'k(!ampaan asemaan yhle iskunn, ja olla tuntematon muual lakin k u i n j u u r i l l i iymp- ristssiin, , miittti hn saattaa ku i - tenkin olla suureksi avidis i ja v i r - kistyks(d<si ka ik i l le , jo tka hiilien tuntevat. Sellainen ihminen on onnistunein ihminen mit ajatelh voi. Parempihan on o l l a t i i t ta- vainsa ja yst i ivins ct^simn, i liailemana ja' kniinoit tamana kun istua, valtaistuimella, ehken ka dehditiuuft ja vihattuna,
laionnossa ei o l e mitiiiin epii onnis i in iu l ta . Kuol lu t ]'uniiiis r i - kastuttaa maata. imdouneiM ja kuihtuneet kukkaset levi l l vii! siemeiiensii, kaalunee! metst sa- toja tuhansia vuosia sille, anta- vat mei l le liimpii k i \ ' ih i i len muo- dossa, tal l in ja navetan hy lky on I) e 11 o j e j 1 IMI o k a a j o k a i se s 1 a k n - kasta l i K m n o n toiminnassa muo- (lo.stuu uusi el invoima,
AI itii minulle l a p a h t u i f e i ole niistiiiin arvosta. Tapahtumil la c i ole mitiiiin m e i - k i l y s l lodell isuu- d e s s a . ' r i i rkeint i i o n S ( \ m i l e i i Ivytii lapa l i tumia , mil t a . j ) a l i - l u u m i n u s s a e i k i l m i n n l l e .
1 l e i t t k i imme pois \a l i tus . l- kiiiimme puhuko niin iialjon liuo- iM)sia oiinesla,. Alkaessiimme el i i - miiii askareitamim.' i i lkiii imme a- .ialelko " e i tiistii taida 1 ulia i i i i - tiin. ( . ' i i m i n i i o n n i s l i i . ' '
.Mulia sanok-aamiiie : " minii o- len valmis k-aikkien tapali! uimiin \"a raha, olen lian ikuinen iden! o voin o l l a viilit!mii!I ii ajasla. A i - \'oni. jo i l la voin ajatella, .sydiini- meni, jolla \-oin rakastaa, ki i leni! joi l la voin tehdii, eivi ' .saa anljaa |)eriiiin eliimiin sat tumiiksi l le eiki i ))aholaisen ja hnen alammaisten- sa j i leni i 11 e . 01 en ja i )y sy n k i in- n i t e t t y u Jumalaan. o\ tuule! ei- k'ii aallot sammuta va loan i . "
V.
Pyydmme ilmoittaa e t t edell^ienkdn toimitamme l- helyksi i i S'uomeen altMnjiana mer- <itn ykui%sin j l k e e n , POSTIN J:iAUTTA J A S11K()TE1TSK, sek m y m m e i i iaksuosoi tuksia markoissa Suomen p a n k k i e n ' )lle.
N y k y i n e n hurssimme on
. 9 ^ DOLLARILTA.
Kurss i , taalaan ainoaslaan sen p ivn iltaan, jtdloin se viime, kerran j u l k a i s l i i u . K a i k k i liihe- tykset toimitetatm postin kautta., jos e i er i ty ises t i vaadita shk- sanoma liil ietyst.
Eiihetyskulut; s i ihksauomalla. on .^J.oO ka ik i l l a summilta, ivii - : luvtyskuint postin kautta on l^)(^ ka ik i l t a summilta alle .i^ 2().<)()r si- t suuremmilta summilta li ini- tijn l i i e tysku lu ja i ieri l.
J\iiy tl il is ii i l kaavakkeitamme, jossa on sitoumus ja selitys lhe- tyksen tarkoit uksesta.
ForeigTi Department,
l 'er. V. IST-l. Varat y l i .t-'l,0(JU,(H)().
Kyttk
Eponnistumisen pelko.
l.'si'atiiiiian ihmisen tdiim me- nee hunningolle e p o n n i s t u m i s e n I )e 1 () n 1 a k i a K' u i n ; i tse e j >ii o n l i i s t u - niistm takia.
JOponnistuniinen c i itse asias- sa vahingoita: k e t n , ihminen voipi nousta yls ja kydii pl le uudelleen melkeiu|)ii minki i tap-. j>ion j l k e e n tahansa, m u t t a e p - onnisin m isen pelko, piihdcsieu it- se veressii, tekee kelvot! on';ikf-i kiiden, aivot ja s y d m m e u .
E p o n n i s t u m i s t a on aina otak- suttava. Sit i i ei ole p e l j t t v . Joka inen ihminen epoun i s l i iu . Suur immatk in i^hmiskunnan ne- rot ovat e |)onu istuneet ja he id ' i k r s i m y k s e n s ovat olleet suuret kuten . he i tsekin tunnusttivtit. Mut ta , lie j i ' j es t iv t uudelleen rintamansa ja k i i v i v t p l le .
K u k a ' voipikaan lukea.' ne ny- i 'yytykset, jo iden alaiseksi jou tVi Hiehard \Vagner, - ihmiskunnan suurin musi ikkinero. H n e n el- n i ii k e rt a n sa o n t a r i i ui y h t mi 11 a i - sesta epoun i s tu in i s e s t a . Mah ta - va kuoro l inen lopullisessa voi- tossaan on va in sulostet lu h - nen k r s i m y s t e n s surumie l i s i l l soinnui l la .
K u i n k a monta kertaa eponnis^ tu lva t \Vashington j a Gali leo j a Newton 1 Mut ta h e i d n onnistu- mattomuudestaan ei seurannut velttous ja pahamieli , vaan ko- vuus, e i kyyneleet, vaan kir is te- tyt hampaat.
K i r j o i t t a k a a p a t m muis t i in :
Punaisten aseiden hankinta Ruotsissa.
. K ( ) l k ) ' ! s Daghlad Po l i l iken j uU kai.sc(^ Suomen Ttdvholmassa ole- \'an liilieiyst')ii .<vih!eerille C a j a - nukscllc l i i i ieietyn t i i M l o n a n n o n , jonka on a l leki r jo i l tanut joku Dali therg. "rmiin . salanimen varjot)!! o n lehden l i i^ti imiin mu- kaan i>iiloutu!iiit suon.alainen j i o - liitt i n e i i ]>akolaineu Ale.v Ualo- J U M i . Tiedonanimssa, joka koskee aikaisemmin m a i n i t t u j a a s e ! a ka- var ikkoj .a . mainitaan, e ! l i i aseita on jt i^aikaisemmin ostidtu- suu- ri.mimissa eriss ja pakattuina pieneni|)iii! l aa t ikkoih in , ' l he t e t -
' ty pohjoiseen eri seuduille Suo- men rajan lhe i syydess . S ie l t on aseet si t ien kuljetettu y l i i-a- jan tai i)ideliiu niit piilos.sti m y h e m m i n k y t e t t v i k s i . Ase- ostot jat ku\ 'at ja aseiden edelleen kul je t taminen aiotaan alkaa j - esteitlen pois! utt ua j)nrjevenlieil-l . joita aiotaan ostaa vlikiisimi kaut ta . As(u'(l(m kuljetuksrni pi- t is i ; ta p a h 11 m .M 1 \' e n a n m e r e n y 1 i . P a ra h i H a a n h i e r o t a a n k a n p p o j a e r s t Haydet! n imises t purje- venlieeslii , jonka omistaa e rs suomatainen..,,.
O n malidotonta saada siilv y k si t y i sko h d i s t a. A^a r m a a k u i - tenkin on, e t t suomahiiset kap i - namiehet ovat mit l he i s imms- s yht eydessii St rmin, (; i-i in 1 nn- din ja luudan r y h m n s m u i d e n j sen t ei i k a n ssa, j o 11< a t a a s ini o 1 i - j 11 Ik isest i hoi ta va t' V m i j n ])ol - shevikkien asioita. Suomalaisen kommun i s t i pe s i i iiiiehistjv kuu l iu i y l i 20 henki l , joista ku l l a - k i n on m r t t y t e h t v n s , ja Pohjois-Kuotsissa on t l l j o u k o l - la salaisia a s i amieh i . Ttse joh- toa ei ole m i s s n u k y v i s s . Ruotsalaisten se ln taakse p i i lo - utuneina inrnovat he juoniaan, joiden vaikutukset Pohjois-Suo- men kaut ta k idkeneina \huoma- taan k o k o m a a s s a . /On s y y t o- taksua, e t t ka]>iuan johta j i l la on salaisia k ty r e i t i i ' ' ^ i i oh i en so- sial idemokraatt isen l e i r i n kes- kuksessa
Buy \V . S. Stamps-
Ruokatavaraa kaik^csta la j i s ia ja kohtu-
hinnoi l la myy
I D E A L GROCERY A. E. Wideman, omistaja.
2]\j A l g o m a St., South.
Po r t A r t h u r . Puhe l in 505
HUOM.! l /mjati laukset ty-
t e t u l iuolell isesl i ja jou-
tuin. '
l l u y AV. S. Slami)s
H U O N O V E R I Risa ia 111.1, Markivii iliolimli, NpyI,
Finni!,, iVIrkfitiaavat .j.-r k a i k k i i i i m i l taudit JoMva joirtiival lieikosla eli IlliO- NOSTA VEHKST.v uvoi liyviii l , i \ a l l i l l a , ja jos ei niit a.iois.sa iiai-aiine.ta V(ti niist synty, j i a r a i i e i i i a t o i i l a i i M , Joki yoi heikonlaa clinvoimu;i Ja i n i u a . .
M e i d n ljljte on va i m is te litu parliai.-^l;! Ja v a i k u t t a v l m m i s t a l i i i i k e a i n o i K t a .ii)iK;i puhd is tava t veren .sUcn e t t ver i v a i i a i i - t u u k a i k i s t a vienU .sta .1a cpii pnli(;U.st,i a ineks is ta , joten n p y t j a ke.simlni 'n <!l v o i e n n uudis tua , i
L u k e k a a m i t i l t m kansal iUnon san<(> l k k e e s t m m e : ;r ,o]dflcl(i , Nev . K. T o v e r i P . A . L i g n c l l ;
J o i t a k i n kuuk:iu,sia s iMon lihi.sin t c i l l i i v e r e n p u h d k s t u s l i i k k e e n jonl ia o lon i i i i n i - t l nu t nyt , j a olen n h n y t e t t no nvii t pa rha i t a .siihen t au t i in jo.sta olon tuille Icirjottanut, j a olen p s s y t vapaak.sl k i U - k l s t a n i i s t n p y i s t i i j o i t a ' ol i n i in I i l r - v e s t l a jo t ta in . M l n i l ny t vaan annan t i e t n i i n k u i n lupa.sin jo.s nll .st on i r i i - t n apua. T m o n k y l l i l v l i i )y i iy t i ) l i - Ivn, m u t t a olen tahtonut kat .soa<-l( i i . l h t e e k ne s i l l l k k e e l l ja nvt i i .skon
- t y d e l l l s e s U , e t t t e i d n l i ikkeenne o n s i t var ten , e t t tahdotte parantaa e t t e k ainoas taan r ahaa va.staan ot taa, ja KUOSU- telen t e i d n l l l k e t t n n e t o v e r l G n l ke.skuii- dessa n i i n pal jon ku.in on malu lo l l i s ta ia p y t el m u u t a t l l ker taa k u i n hyv i i s t l .
Kunuio i tuk . se l l a , .Tacob Si rv i .
- Erlkoisliike No. 500 on mainio liikn yllmainittuihin tauteihin. Kuukauden hoitoon kuuluu simri pullo lkiMI/i, rasia vercnpuhdistuspi l lcr i s isl l iscs l l nautittaviksi. Huom! .los loilla un ni>- pyj eli finiii kasvoissa, niin pyylkitil rasia / "Kasvojenkaunislu.svoi<ln(K-i"
N m salvat ihetrmne 'lkkeen niii- kana samj^sta^hinnastu.
Siis tilatkaj^ lke No. 500 ja i l inn i l i ik - kaa mink salvan lialuatlo, l l ikr iMi inukana.s Lke lhetetn fostissa lhetysk^kzt suorilctl; ,<i2.. hinnasla. r-Llgnellin apteekkr on juurin S v " m . -
A p t e e k k i l i i k e YhdysvaHois sa
P, A, M^NELU 00., .! Supeplor, Wl.
im
j-i"
-.1-,!
i i l l l l l i i i i i i l S i ^ i i i Biiiiii
ilili